Download hier de lectorale rede van Alie Weerman, lector GGZ & Samenleving, over het verbinden van ggz & samenleving: het trotseren van het beschamende op 12 juni 2019.
Het lectoraat GGZ en Samenleving richt zich op het versterken van de verbinding tussen de geestelijke gezondheidszorg en het sociale domein.
Psychiatrische problemen en verslaving gaan vaak gepaard met andere problemen, zoals schulden, verlies van werk en inkomen, sociaal rolverlies of een verstandelijke of lichamelijke beperking. Behandeling en begeleiding van deze complexe problematiek vraagt een goede afstemming tussen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en andere vormen van zorg en ondersteuning, zoals die van wijkteams, beschermde woonvormen, klantmanagers van de gemeente en diverse WMO-gefinancierde vormen van ondersteuning. Het benutten van ervaringsdeskundigheid is hierbij noodzakelijk. Het lectoraat beschouwt 'ervaringskennis' van cliënten, burgers en professionele zorg- en dienstverleners als de basis voor goede zorg en dienstverlening. Het lectoraat heeft ervaringskennis gedefinieerd als PEPER: het is kennis met een praktisch, existentieel, politiek-kritisch, ethisch en relationeel/responsief aspect.
Met de focus op de eigen regie van cliënten en burgers in een samenleving die hogere eisen stelt aan participatie en zelfmanagement, wordt er op mensen met een psychische aandoening met complexe problematiek een stevig appel gedaan. Hiervoor is een sterke verbinding nodig tussen GGZ en samenleving. Door samenwerking zijn professionals, burgers en organisaties beter in staat psychiatrische problemen en verslaving adequaat en op tijd te signaleren, begeleiding of behandeling in te zetten en verwaarlozing te voorkomen. Het lectoraat heeft nadrukkelijk ook oog voor de samenhang tussen psychiatrische problematiek en structurele sociale problemen.
Het lectoraat betrekt bij het onderzoek docenten, studenten, professionals, als cliënten en andere betrokkenen. Het lectoraat wil een actieve bijdrage leveren, zowel op het gebied van onderzoek, als op het gebied van scholing en training. Het wil midden in de praktijk staan. Het lectoraat specialiseert zich in participatief actie-onderzoek en gebruikt hierbij kunstzinnige methodes, zogenaamd ‘art based research’.
Ervaringskennis en Ervaringsdeskundigheid
Ervaringsdeskundigheid is de laatste jaar uitgegroeid tot een onmisbare factor in zorg en welzijn. Ervaringsdeskundigheid is zich aan het professionaliseren. Er is een beroepscompetentieprofiel en een landelijk leerplan. Hierbij was het lectoraat van Windesheim nauw betrokken. Windesheim heeft al in 2011 een leerlijn ervaringsdeskundigheid ontwikkeld die is geëvalueerd in het (cum laude) proefschrift van lector Alie Weerman. De leerlijn is opgenomen in de opleiding Social Work. Ook zijn er nascholingstrajecten. Ervaringsdeskundigheid wordt door het lectoraat uitgewerkt als P.E.P.: praktische, existentiële en politiek-kritische elementen krijgen in samenhang aandacht in onderzoek en onderwijs. Er lopen momenteel verschillende grotere en kleinere onderzoeksprojecten op het gebied van ervaringsdeskundigheid, zowel in de ggz als daarbuiten, bijvoorbeeld op het gebied van huiselijk geweld of het leven in de 'bijstand'. Er wordt altijd in samenwerking met de betrokkenen gewerkt, vaak in de vorm van een actie-onderzoek. Er kunnen ook trainingen en in-company-opleidingstrajecten verzorgd worden op het gebied van ervaringsdeskundigheid.
Lees hier meer over de onderzoekslijn Ervaringskennis en Ervaringsdeskundigheid
Lees hier het proefschrift van lector dr. Alie Weerman
Motiverende Gespreksvoering en gezamenlijke besluitvorming bij verslaving, psychiatrie en LVB
Het expertisecentrum Motiverende Gespreksvoering heeft als doel een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van motiverende gesprekken.
Lees meer over het expertisecentrum MGV
Beschermd Wonen in Beweging
Eén van de transities op het gebied van GGZ & Samenleving is die van het beschermd wonen. Hierin vinden de komende jaren verschuivingen plaats: er komt meer variatie in beschermde, beschutte en begeleide vormen van wonen. Mensen worden gestimuleerd om door te stromen naar woonvormen met meer zelfstandigheid. Gemeenten worden opgeroepen gastvrijheid te creëren in buurten en wijken voor mensen die kwetsbaar zijn. Steeds vaker blijven mensen die begeleiding met wonen nodig hebben in hun eigen huis wonen. Deze beweging vraagt wat van professionals, bewoners en buurten. Het lectoraat doet participatief actie-onderzoek waarbij nagegaan wordt wat er gebeurt als het beleid wordt ingevoerd. We gaan na wat er goed gaat, wat niet en betrekken hierbij nadrukkelijk ook de mensen om wie het gaat: degenen die bescherming of begeleiding behoeven. Het actie-onderzoek is een vorm van praktijkverandering, kennisontwikkeling en deskundigheidsbevordering in één. We zijn begonnen in de provincie Flevoland en zijn in april 2019 gestart met de zes gemeentes daar.
Beschermd wonen in beweging (PDF)
In het kader van een grootschalig project FIVE (Fit en Veilig windesheim) startte het lectoraat Verslaving (nu GGZ en Samenleving geheten) in 2011 met aandacht voor het psychosociaal welbevinden van studenten, waaronder ook het gebruik van verslavende middelen en de negatieve invloed hiervan op studiesucces. De activiteiten van het lectoraat bestaan momenteel uit:
● Een promotietraject van Jolien Dopmeijer
● De ontwikkeling van een infosite annex webportal voor studenten met studieproblemen door Arnout Schuitema
Lees meer over het programma FIVE
Download hier de lectorale rede van Alie Weerman, lector GGZ & Samenleving, over het verbinden van ggz & samenleving: het trotseren van het beschamende op 12 juni 2019.
