Weten hoe we ervaringskennis inzetten?
Het lectoraat GGZ en Samenleving doet praktijkonderzoek naar de verbinding tussen ggz en samenleving. We doen dat vooral met participatief actie- en ontwerponderzoek samen met de lokale en regionale partijen. Ervaringskennis fungeert hierbij als een volwaardige kennisbron, naast andere kennisbronnen. We ondersteunen bij het ontsluiten en tot expressie brengen van deze ervaringskennis. Hierbij is er aandacht voor verschillende vormen van taal, ook voor non-verbale vormen. We dragen bij aan toekomstbestendige en passende zorg voor mensen met psychische kwetsbaarheden en aandoeningen. Hierbij brengen we de werelden van wetenschap, professionals, beleidsmakers, cliënten en (kwetsbare) inwoners samen. Klein beginnen met echte mensen is vaak een startpunt. Doel is bijdragen aan een genereuze samenleving waarin het normaal is dat mensen met psychische aandoeningen de zorg krijgen die nodig is en waarin herstelinitiatieven van de mensen zelf ruimte krijgen.
Wat onderzoeken wij in de praktijk?
Multidisciplinair, laagdrempelig en het liefst samen met de regio. Het is onze opdracht om praktijkgericht onderzoek dichterbij al onze partners en onze stakeholders te brengen. Of dat nu studenten, bedrijven of professionals zijn. Wij hebben veel expertise in het formuleren, het opzetten en het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek én een batterij aan kennis in huis. Hiervoor leunen wij op knowhow van lectoren, promovendi, docenten en studenten en vormen zo één community en (ook jouw) partner voor meer kennisontwikkeling. Zowel in onze regio als op (inter)nationaal niveau. Wil je meer weten over een project? Wij vertellen je er graag meer over en delen onze kennis met je.
-
-
‘Drie kunnen meer dan één’
In de langdurige zorg is een goede samenwerking tussen cliënten, naasten en zorgprofessionals van groot belang. Echter, in de praktijk loopt dit vaak nog niet goed. Daarom ontwikkelen we in dit project een werkwijze om deze samenwerking te verbeteren.
Wie zijn betrokken?
Vier zorgorganisaties – RIBW, MEE, GGnet en Dimence – voeren dit project uit, onder leiding van lectoraat GGZ & Samenleving van Hogeschool Windesheim. Cliënten, naasten, zorgverleners, managers en bestuurders hebben een gelijkwaardige rol.
Wat gaan we doen?
- Zicht krijgen op ervaringen van cliënten, naasten en professionals met de onderlinge samenwerking. Dit doen we met een vragenlijst en interviews;
- Leergroepen van cliënten, naasten en professionals ontwikkelen met elkaar:
- een werkwijze om beter samen te werken;
- een opleiding voor familie ervaringsdeskundigen.
Wat levert het project op?
- Een verbeterde werkwijze voor samenwerking tussen cliënten, naasten en zorgverleners, die is ingevoerd in de vier organisaties die meedoen;
- Handleidingen voor de samenwerking tussen cliënten, naasten en zorgverleners en voor het opleiden van familie-ervaringsdeskundigen;
- Een (digitale) onderwijsmodule voor zorgverleners;
- Een beleidsadvies.
- Status: lopend (start 15-12-2020, looptijd 36 maanden)
- Subsidieverstrekker: ZonMW
- Lees hier de nieuwsbrief van 8 juni 'Drie kunnen meer dan één'
Meer weten? Neem contact op met:
Projectleider en associate lector Rosalie Metze: r.n.metze@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)
-
Beschermd Wonen in Beweging
Een van de transities op het gebied van GGZ & Samenleving is die van het beschermd wonen. Hierin vinden de komende jaren verschuivingen plaats: er komt meer variatie in beschermde, beschutte en begeleide vormen van wonen. Mensen worden gestimuleerd om door te stromen naar woonvormen met (nog) meer zelfstandigheid. En gemeenten worden opgeroepen gastvrijheid te creëren in buurten en wijken voor mensen die kwetsbaar zijn.
Wat voor onderzoek?
Het lectoraat GGZ en Samenleving doet participatief actieonderzoek naar wat er gebeurt als het beleid wordt ingevoerd. Actieonderzoek is een aanpak om verandering te begeleiden en tegelijk te onderzoeken. We gaan na wat er goed gaat, wat niet en betrekken hierbij nadrukkelijk ook al die mensen om wie het gaat: degenen die bescherming of begeleiding behoeven. Het onderzoek is een vorm van praktijkverandering, kennisontwikkeling en deskundigheidsbevordering in één. We zijn begonnen in de provincie Flevoland en zijn in april 2019 gestart met de zes gemeentes daar.
Waarom we dit onderzoek doen?
Steeds vaker blijven mensen die begeleiding met wonen nodig hebben in hun eigen huis wonen. Deze beweging vraagt wat van professionals, bewoners en buurten.
Publicatie
Beschermd Wonen in Beweging en Dwars presenteren: Stemmen & Beelden uit de Noordoostpolder. Voor dit boekje vroegen wij mensen wat zij belangrijk vinden voor het met elkaar leven en wonen in de Noordoostpolder.
Bekijk hier het boekje(opent in nieuw tabblad)
Ervaringsverhalen van Beschermd wonen in bewegen Lelystad. Verhuizen van beschermd wonen naar een eigen woning! Overwegingen, praktische tips & verhuisverhalen.
- Status: afgerond
Meer weten? Neem contact op met:
Alie Weerman, lector GGZ en Samenleving
E-mail: a.weerman@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) -
PEPPER
PEPPER is een initiatief van 10 organisaties die als doel hebben om ervaringsdeskundigheid verder te brengen binnen de eigen organisaties en daarbuiten. Het is de voortzetting van het 2 jaar durende onderzoek RAAK!Ervaringsdeskundigheid dat in 2019 werd afgerond. Samenwerking en kennisdeling met deze organisaties krijgt in het consortium een duurzame impuls. Naast de partijen die bij RAAK!Ervaringsdeskundigheid betrokken waren zijn er nog 3 organisaties aangehaakt.
Het consortium bestaat uit
Dimence, GGNet, RIBW GO, MEE IJsseloevers-Veluwe, Iriszorg, Hogeschool Utrecht en het Windesheimlectoraat GGZ en Samenleving (penvoerder).
Onze doelen
Het doel van de samenwerking is om een duurzame verbinding tussen de beroepspraktijk, het onderwijs en onderzoek te creëren, die de ontwikkeling, implementatie en borging van de kwaliteit van ervaringsdeskundigheid in zorginstellingen verbetert. De samenwerking is onder meer gericht op de volgende subdoelen:
- Optreden als kennisplatform waar kennisuitwisseling over het professioneel inzetten van ervaringsdeskundigheid plaatsvindt en vanwaaruit kennis overgedragen wordt naar andere organisaties
- Duurzaam en onderbouwd integreren van ervaringskennis als noodzakelijke bron van kennis in de organisaties
- Verder vorm geven aan visie en beleid voor het inzetten van ervaringsdeskundigheid
- Inzet vergroten van ervaringsdeskundigheid in de breedte en hoogte van organisaties in diverse rollen en posities
- Versterken van de professionalisering van ervaringsdeskundigheid
- Versterken van de positie van zorgprofessionals met ervaringsdeskundigheid en opdoen van kennis over effecten
- Creëren van een beweging gericht op destigmatisering en inclusiviteit
We organiseren diverse activiteiten
- Collegetour, organisaties zijn gastrouw en bieden een inhoudelijk programma
- Een congres met en voor alle partners
- Gezamenlijke aanvragen subsidies voor onderzoek en projecten
- Gezamenlijke publicaties
- Ontwikkelen van bruikbare producten, werkwijzen, richtlijnen, toolkits, filmpjes
- Nieuwsbrieven, persberichten en social media publicaties
En onze kernwaarden? Praktisch, existentieel, politiek-kritisch, persoonlijk, ethisch en relationeel. Oftewel PEPPER.
Publicatie
Het PEPPER-consortium presenteert: Evaluatierapport pilot 'Destigmatisering in de hulpverlening'. Van september 2020 tot mei 2021 hebben vier PEPPER-organisaties een pilot Destigmatisering uitgevoerd. In dit evaluatierapport is te lezen wat de pilot inhield en hoe deze is verlopen. We beschrijven 14 leerpunten uit de pilot, en geven 10 aanbevelingen voor bestuurders van organisaties die hiermee aan de slag willen.
Bekijk hier het destigmatiseringsverslag
- Status: lopend project
Meer weten? Neem contact op met:
Ilse Schuurman, projectcoördinator GGZ en Samenleving
E-mail: im.schuurman@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) -
Ervaringswijs
Bij hulpverleners blijkt een taboe te bestaan op het spreken over eigen ervaringen met huiselijk geweld. En dat terwijl de hulpverlening aan slachtoffers 50 jaar geleden is ontwikkeld door vrouwen die daar zelf ervaring mee hadden.
Deze ervaringskennis is met de professionalisering uit beeld verdwenen. Inmiddels zijn de wetenschappelijke inzichten bijgesteld. Dr. Alie Weerman wil de ervaringskennis weer in beeld krijgen en inzetten voor hulp aan slachtoffers.
Twee fases
Gezamenlijk met twee uitvoerende onderzoekers doet dr. Weerman onderzoek in twee fases. In de eerste fase wordt in de organisaties van De Combine geïnventariseerd hoeveel hulpverleners zélf ervaring hebben met huiselijk geweld. De Combine is een samenwerkingsverband van organisaties voor de opvang en de begeleiding van slachtoffers en andere betrokkenen bij huiselijk geweld. Zo’n inventarisatie van (verborgen) ervaringskennis is nog niet eerder gedaan in Europa.
In de tweede fase creëren we in de praktijk van De Combine ruimte voor het benutten en toepassen van ervaringskennis van hulpverleners. In proeftuinen werken zij samen met ervaringswerkers (vaak vrijwilligers) en betrekken zij ervaringen van cliënten. Al doende wordt de praktijk van de hulpverlening aan slachtoffers van huiselijk geweld verbeterd.
Slachtoffer en overlever
De inzet van ervaringsdeskundigheid zal de positie van slachtoffers versterken. Ervaringsdeskundigen zijn namelijk niet alleen slachtoffer, maar ook de overlever. Als hun ervaringen worden erkend als kennis en vertaald naar deskundigheid, worden pijnlijke ervaringen omgezet in kracht. Slachtoffers zullen sterker worden en wanneer zij sterker worden, zijn zij minder kwetsbaar voor terugval. Bovendien komt meer openheid van het signaleren van huiselijk geweld ten goede.
- Status: afgerond
- Financiering: SASS ondersteunt dit onderzoek met een subsidie van € 108.200,-
Meer weten? Neem contact op met:
Alie Weerman, lector GGZ en Samenleving
E-mail: a.weerman@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) -
Inventarisatie inzet Ervaringsdeskundigen in projecten voor Personen met Verward Gedrag
Met het AVG draagt ZonMw bij aan een goed werkende aanpak voor mensen met verward gedrag en hun omgeving. In projecten wordt gewerkt aan de realisatie van een integrale persoonsgerichte aanpak en staat de leefwereld van de mens centraal. Daarom dienen zowel cliënten- als naasten(organisaties) deel uit te maken van de projectgroep en betrokken te zijn bij de opzet en uitvoering van het project. Daarnaast starten in het najaar 39 kleinschalige kleinschalige initiatieven door ervaringsdeskundigen. De bedoeling is dat ervaringsdeskundigen hier zelf aan het roer staan om op kleine schaal zorg en ondersteuning te bieden aan (ex-)GGZ patiënten. Deze projectten leveren veel kennis op over de verschillende manieren waarop ervaringsdeskundigen worden ingezet en (organisatorisch) ingebed.
Waarom doen we dit onderzoek?
In de Verkenning inzet Ervaringsdeskundigen zullen een aantal onderzoekers met ervaringsdeskundigheid meedoen. Het lectoraat heeft oog voor de subtiele en complexe processen en vragen die meespelen bij de inzet van ervaringsdeskundigheid. We zetten hierbij ook ons kunstzinnig lab in, dat gegevens op creatieve wijze doordenkt en terugkoppelt. Het lectoraat vindt ervaringsdeskundigheid als aanvullende deskundigheid noodzakelijk voor goede zorg en voor een inclusieve samenleving.
- Status: afgerond.
Meer weten? Neem contact op met:
Alie Weerman, lector GGZ en Samenleving
E-mail: a.weerman@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)
-
‘Drie kunnen meer dan één’
Ons lectoraat in beeld
Hoe mensen met psychische kwetsbaarheid bijdragen aan de samenleving: sociaal werkers en andere hulpverleners in de GGZ hebben soms dezelfde ervaringen met verslaving, trauma's of een psychische aandoening als hun cliënten. Steeds meer GGZ-instellingen bieden professionals ruimte om hun ervaringskennis in de hulpverlening in te zetten. Alie Weerman, lector GGZ en Samenleving, is daar een groot voorstander van. In een grootschalig RAAK-onderzoek volgt zij hulpverleners die ervaringskennis gebruiken in hun werk. Zoals Ria Sybersma, opvoedconsulent van MEE.
Wij delen graag kennis: lees al onze publicaties
Onze lector en alle onderzoekers van het lectoraat GGZ en Samenleving publiceren met regelmaat over hun onderzoek. Hun publicaties zijn van grote waarde voor de maatschappelijke, economische ontwikkeling van Nederland. Publicaties worden met regelmaat gepubliceerd op basis van open access. Zo garanderen wij vrije toegang tot alle resultaten van en handvatten uit ons praktijkgericht onderzoek, zodat ook jij die informatie kunt (her)gebruiken.
De hel onder ogen zien
‘Zo‘n vrouw ben ik niet' : het belang van taalgebruik bij onderzoek naar ervaringen van huiselijk geweld
Integratie van ggz & samenleving? Pleidooi voor de verbijzondering van de tragiek van mensen met een psychiatrische aandoening
Bewegingen in ervaringsdeskundigheid : over vervierkante bollen en verbolde vierkanten
Social work students learning to use their experiential knowledge of recovery : an existential and emancipatory perspective
Meer weten?
Wat kunnen onze onderzoekers voor jou betekenen? Onderzoek dit samen met ons! Neem contact op met Alie Weerman.
Neem ook een kijkje op onze LinkedIn-pagina(opent in nieuw tabblad)