Duurzaamheid

Duurzaamheid in onderwijs

Op de weg naar een groenere, eerlijkere en betere wereld stellen we als Hogeschool Windesheim de 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) centraal in ons onderwijs. De duurzame ontwikkelingsdoelen zijn divers: een einde maken aan armoede, honger en ongelijkheid, het beteugelen van de klimaatverandering, opwekken van duurzame energie maar ook het realiseren van kwaliteitsonderwijs dat voor iedereen toegankelijk is. 

Bij Windesheim zet elke opleiding zich in voor minimaal drie Sustainable Development Goals. Die zijn terug te vinden in het onderwijs dat wordt gegeven of ontwikkeld. Neem een opleiding als Bouwkunde waar hergebruik en duurzaamheid van materialen een belangrijk uitgangspunt is geworden. Alumnus Samuël van Dijk vertelt hoe hij duurzaam isolatiemateriaal ontwikkelde van zeegras dat CO2 opslaat in plaats van uitstoot. Zijn missie is om de bouwsector te verduurzamen met circulaire, schaalbare en realistische oplossingen. Hoe bepaal je de duurzaamheid van een opleiding? Bij een aantal opleidingen werd door studenten een onderzoek uitgevoerd bewijze van nulmeting. Student Amber de Winter vertelt in een interview over haar opleiding Bedrijfskunde, de inspirerende co-creatie met studenten van andere opleidingen en hoe de missie voor duurzaamheid haar leven heeft veranderd en verrijkt.

Het thema duurzaamheid is niet meer weg te denken in het onderwijs van Windesheim. Van de module ‘Duurzaam inzetten van zorgtechnologie’ tot de post-hbo-opleiding Duurzaam Strategisch Leiderschap, maar ook in de minors en projecten binnen ons bachelor-onderwijs.

Minors op het gebied van duurzaamheid

Binnen de bacheloropleidingen kunnen studenten kiezen uit veel verschillende richtingen. Wie zich wil verdiepen in duurzaamheid, vindt bij Windesheim een passende minor of module. Dat kan in verschillende vakgebieden. 

Zo passen studenten uit verschillende studierichtingen in de minor Green IT duurzame principes toe in de ontwikkeling, implementatie en het gebruik van IT-systemen. Werken studenten in de minor Urban Innovation samen met onder andere bewoners, ondernemers en professionals in een fieldlab aan duurzame ideeën om bijvoorbeeld een straat veiliger te maken. En onderzoeken studenten in   de minor Sustainable Technologies voor verschillende bedrijven welke duurzame technologische aanpassingen gedaan kunnen worden.

Student Renate werkte tijdens de minor Concept and Creation samen met studenten van verschillende opleidingen aan een duurzaam project. Een interactief prentenboek dat kinderen bewust maakt van de bescherming van egels. Met dit project won haar team de Green Award voor duurzame innovatie.

Programma AGENCY!

AGENCY! is het programma voor de economische opleidingen van Windesheim. Kees Klomp, ondernemer, adviseur, spreker en auteur op het gebied van de  betekeniseconomie is programmamanager van AGENCY! Door nieuwe methoden en technieken te ontwikkelen die direct toepasbaar zijn in het onderwijs streeft AGENCY! ernaar om Windesheim studenten te transformeren tot maatschappelijke changemakers. 

Ontwikkeling duurzame hogeschool vieren en versnellen

Docenten vormen de sleutel tot succesvolle innovaties in het onderwijs. Binnen het EBBE-project werken docenten, professionals uit het werkveld, studenten en experts daarom samen aan het profiel voor de energietransitie-bewuste en bekwame engineer: EBBE. Dit profiel helpt de docenten van onze techniekopleidingen vervolgens bij het ontwikkelen van  onderwijsprogramma’s. Zodat we uiteindelijk als Windeheim professionals opleiden die een rol spelen in het versnellen van de energietransitie.

Een uitvloeisel van dit project is de Green Award. Dit is een prijs voor derde- en vierdejaars ICT studenten. De prijs wordt uitgereikt aan de studenten die tijdens hun project de meest duurzame oplossingen hebben gekozen.

Green Ambassador programma

Met het Green Ambassador programma vieren we de duurzame initiatieven van studenten en collega’s op onze hogeschool. Studenten en medewerkers kunnen worden voorgedragen voor het Green Ambassador Programma. Afhankelijk van hun impact ontvangen zij een certificaat voor een dreamer, een performer of een ambassador. Het hele jaar door worden er netwerkmomenten georganiseerd om de Green Ambassadors te faciliteren om onderling samen te werken of juist een inspiratie te zijn voor medewerkers en studenten die zoekende zijn om hun werk en of studie aan te pakken op een andere, duurzamere manier.

Duurzaamheid in onderzoek

Onze onderzoekers werken intensief samen met bedrijven en overheden aan grote maatschappelijke vraagstukken, zoals duurzaamheid. Met praktijkgericht onderzoek van onze lectoraten versnellen we transities en sluiten we aan bij wat de samenleving nodig heeft. Zo dragen we bij aan een betere wereld door kennis te delen en vernieuwende oplossingen te ontwikkelen.

Praktijkonderzoek kan helpen bij een kentering: binnen familiebedrijven en mkb's tot multinationals. Zo moeten familiebedrijven naast vraagstukken rondom bedrijfsopvolging en goed bestuur als familie ook besluiten nemen over de verduurzaming van hun bedrijf. En zien ondernemers zich soms geconfronteerd met belemmerende wetgeving binnen hun bedrijfstak. Dat vraagt om deskundigheid, die niet altijd binnen de eigen familie voorhanden is. Bij middelgrote en grote bedrijven spelen soortgelijke vraagstukken. Hoe kun je in de logistieke keten ervoor zorgen dat er duurzaam wordt geproduceerd? Blockchain en big data kunnen daar meer inzicht in geven.

Het opzetten van een circulaire bedrijfsvoering, waarin afval hergebruikt wordt als grondstof is een ander thema waar veel bedrijven mee worstelen. Hoe recycle je bijvoorbeeld composiet uit rotorbladen van windturbines? En hoe doe je dat op een manier waarbij het verdienmodel en de technologische innovatie niet haaks op elkaar staan, maar elkaar juist versterken?

Samen met bedrijven in de regio werken aan duurzaamheidsopgaven

Vanuit ons onderwijs en onderzoek werken we intensief samen met bedrijven in de regio aan duurzaamheidsopgaven. Een aantal van die samenwerkingen lichten we hier uit. 

In de opleidingen vormen de sustainable development goals (sdg’s) een belangrijk uitgangspunt. Met de kennis hierover gaan onze studenten vanuit verschillende opleidingen bij bedrijven, van mkb tot grote bedrijven, aan de slag op onder andere de duurzaamheidsopgaven. Soms doen ze dat alleen, meestal in groepjes. En altijd onder leiding van experts en vakdocenten. Het doel is de bedrijven in onze regio's op een duurzame en inclusieve manier helpen ontwikkelen.

Bedrijven vragen steeds vaker aan ons om te helpen onderzoeken wat de ecologische voetafdruk van hun product of dienst is. Ondernemers vinden het zelf belangrijk en hun klanten vragen ernaar. Om die voetafdruk in kaart te brengen moet je in de keten van leveranciers op zoek naar informatie. Maar waar haal je de tijd vandaan om onderzoek naar bijvoorbeeld de herkomst van je grondstoffen te doen? Ons Lectoraat en onze studenten helpen daarbij.

Voorbereiden op de CSRD

In de CSRD Learning Community gaat Windesheim samen met ondernemers op zoek naar hoe je je als bedrijf in de keten kunt voorbereiden op de CSRD en hier kansen in kunt zien. Kun je als ondernemer de CSRD ook inzetten als middel om je bedrijfsvoering bestendig te houden, en niet alleen als afvinklijst waar je aan moet voldoen? 

Innovatie en duurzaamheid bij Perron038

Dé plek voor de innovatieve maakindustrie in Oost-Nederland is Perron038(opent in nieuw tabblad). Technici, studenten, onderzoekers en ondernemers werken hier samen om hightech machines en producten slimmer en duurzamer te maken. Het uitwisselen van kennis staat centraal. En natuurlijk het inspireren en opleiden van de techtalenten van de toekomst. Perron038 is een samenwerking tussen acht innovatieve maakbedrijven en vier onderwijsinstellingen. Waaronder Windesheim en een participatiemaatschappij uit de regio.

ZWINC: broedplaats voor duurzame startups

In de broedplaats ZWINC(opent in nieuw tabblad), een initiatief van hogeschool Windesheim gevestigd in Zwolle, werken studenten en ondernemers samen aan de toekomst. ZWINC faciliteert ondernemers en start-ups in de maakindustrie en de IT met de opbouw, groei en opschaling van hun business op een duurzame manier. Want natuurlijk moet je als ondernemer geld verdienen, maar steeds belangrijker wordt daarbij de vraag hoe je dat toekomstproof kunt doen. Klanten gaan op het vlak van duurzaamheid ook steeds meer van ondernemingen verwachten.

Een voorbeeld van zo'n duurzame startup is Roestug, opgericht door drie oud-studenten van Windesheim. Ze geven afgedankte fietsen een tweede leven door te repareren, hergebruiken en recyclen. Circulariteit staat centraal in alles wat ze doen. Hun missie? De wereld een stukje duurzamer maken, stap voor stap. Mede-oprichter Gerke Slotboom, oud-student van de opleiding Industrieel Product Ontwerpen, vertelt erover.

Samenwerken aan een CO2-neutrale gebouwde omgeving
 

Biltin(opent in nieuw tabblad) is een grensverleggende samenwerking tussen Windesheim en regionale bedrijven zoals Hanzestrohm, Breman, Van Der Sluis en City Developer-S. Doel van deze samenwerking is het realiseren van een CO2-neutrale bebouwde omgeving voor 2050. Biltin wordt gevestigd in de Spoorzone van Zwolle. Hier werken partijen samen aan innovaties voor bouwbedrijven, installateurs en andere bedrijven om de energie- en grondstoffentransitie te versnellen.

Leren over passief bouwen en renoveren
 

Voor koplopers in de bouw- en installatiesector verzorgen we de cursus Passiefhuis Ontwerp en Constructie, een cursus ontwikkeld samen met het Passive House Institute. Ontwerpers, architecten, bouwers en adviseurs leren in een periode van 10 weken alles over passief bouwen en renoveren. Een Passiefhuis is zo goed geïsoleerd en op een gezonde manier luchtdicht gemaakt, dat er nauwelijks energie nodig is voor het dagelijkse gebruik zoals de verwarming ervan, een zeer duurzame manier van met energie omgaan. 

Voorop in de energietransitie

Hoe kun je als bouwteam samenwerken voor een gezamenlijke opdrachtgever aan de energietransitie? In onze module Voorop in de energietransitie leer je een advies geven dat zowel op lange als korte termijn goed is voor jouw opdrachtgever en het klimaat. Een module speciaal voor projectleiders, werkvoorbereiders en accountmanagers die hun klanten beter willen helpen bij hun duurzaamheidsvraagstukken. Je werkt aan een duurzame businesscase uit de praktijk en gaat aan de slag met de totale kosten en de milieu-impact op de lange termijn.  

Circulair bouwen is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Wat kun jij als ondernemer en opdrachtgever doen? De leergang Circulair bouwen is voor professionals bij bouwbedrijven, ontwikkelaars, woningcorporaties en de overheid die zich bezighouden met circulair bouwen. Ze verdiepen zich tijdens de leergang samen in de landelijke regelgeving, behandelen praktijkvoorbeelden met verdienmodellen en leren over veranderende bouwprocessen en ketensamenwerkingen. Deze leergang is ontwikkeld op initiatief van de sectortafel Bouw & Infra, in co-creatie met Hogeschool Windesheim, Deltion en participerende bouwbedrijven.

Leiderschap in duurzame transities

De transitie richting een steeds duurzamere wereld is in volle gang. Hoe geef je leiding aan zulke grote veranderingen? In de post-hbo Duurzaam strategisch leiderschap leren leidinggevenden en managers hoe ze kunnen variëren in hun rol als strateeg, manager en coach om bij te dragen aan het toekomstbestendig maken van hun organisaties. In de cursus Leiden van een verandering leren professionals uit de zorg of het sociale domein duurzame veranderingen realiseren. 

Hoe geef je een sociale onderneming vorm? Dat staat centraal in de cursus Sociaal ondernemen. In vijf bijeenkomsten leren de deelnemers hoe ze van hun geweldige idee voor een betekenisvolle onderneming ook een rendabel en duurzaam succes maken. 

Duurzaamheid op de campus

Duurzaamheid zien we ook binnen onze hogeschool als een belangrijk onderdeel. We streven daarom naar een aantrekkelijke leefomgeving voor onze studenten, medewerkers en bezoekers. We zorgen voor gebouwen met een goed klimaat. Zowel bij renovatie van gebouwen in Zwolle als bij de aanstaande nieuwbouw in Almere. En we passen ook de campus hier op aan. Een autovrij groen hart, waar ruimte is om elkaar te ontmoeten en te verblijven.

We zetten in op zo duurzaam mogelijke mobiliteit. Medewerkers kunnen reizen met hun NS-Business kaart. De trein- en het busstation liggen op loopafstand van de campus. In de toekomst wordt over de IJsselallee de realisatie van de fly-over verwacht. Een looppad bereikbaar voor voetgangers vanuit het centrum en het station. Dat betekent een directere verbinding met de stad en de innovatieve hubs in Hanzeland.

Duurzame keuzes maken we ook in de dagelijkse bedrijfsvoering. We kopen lokaal in waar dat kan. En groeien in veganistische catering en het scheiden van afval.