Klantenperspectief in Ondersteuning en Zorg

Ongeveer 650.000 mensen in Nederland hebben te maken met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Het hersenletsel kan gevolgen hebben voor alle aspecten van het dagelijks leven. Het onderzoeksthema NAH Zorg op maat richt zich op onderzoek naar de zorg voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel in de chronische fase én hun naasten. Dit doen we samen met de zorgpraktijk. De invloed van cliënten in de zorg en het versterken van participatie staan centraal.

Bekendheid en begrip

"Zelf merk ik dat ik niet meer dezelfde persoon ben als voorheen, maar ziet en begrijpt mijn omgeving dat ook?” Onder dit thema vallen activiteiten die de bekendheid met en het begrip voor mensen met hersenletsel vergroten.

Participatie

“Jij kan wel deelnemen aan de maatschappij, maar de maatschappij moet ook participeren met ons. Participatie komt van beide kanten.” Onder het thema participatie vallen alle onderzoeksprojecten die erop gericht zijn dat mensen met hersenletsel meer (gaan) meedoen aan de samenleving.

Deskundigheidsbevordering

“Sommige professionals weten eigenlijk niet goed wat hersenletsel is.” Binnen het thema deskundigheid zetten we in op het vergroten van de kennis van huidige en toekomstige professionals.

Monitoring

“De gevolgen van hersenletsel zijn niet weg nadat mensen uit het ziekenhuis of de revalidatie zijn vertrokken.” Onderzoek naar monitoring richt zich op een goed cliëntvolgsysteem dat past in de huidige maatschappelijke context. Hierin zijn de getroffenen, naasten en professionals samen verantwoordelijk voor het monitoren van de gevolgen van opgelopen letsel.

Meer weten? Neem contact op met?

Mireille Donkervoort, coördinator NAH Zorg op Maat
E-mail: m.donkervoort@windesheim.nl

Vanuit stichting Hersenletselsupport is de praktische (online) training ‘Met MAF meer mens’ ontwikkeld. Deze training is voor mensen met hersenletsel in de chronische fase en voor mantelzorger(s). Deelnemers aan de training leren anders omgaan met de gevolgen en veranderingen waar zij door hersenletsel mee te maken krijgen, zodat ze weer meer regie krijgen in hun leven.

Onderzoeksopzet

Het onderzoek van het lectoraat richt zich op de effecten van de training op deelnemers. In kaart wordt gebracht hoe de training wordt ervaren en welke effecten deelnemers aan de training toeschrijven. Gekeken wordt naar de motivatie voor deelname, persoonskenmerken en het wel/niet afronden van de training, gebruiksvriendelijkheid, inhoud, opbouw en effecten die deelnemers en hun eventuele partners ervaren op hun levens en hun relatie(s).

Verder lezen?

Ga naar deze webpagina over ‘Met MAF meer mens’.

• Status: lopend project

In Nederland is veel aanbod van goede zorg en ondersteuning voor mensen met hersenletsel. Maar zij worden daar vaak niet naar verwezen en weten zelf niet waar te zoeken. Daardoor hebben mensen met hersenletsel en hun naasten vaak het gevoel er alleen voor te staan, vooral als ze thuis het leven weer moeten oppakken. In het onderzoeksproject Casemanagement Hersenletsel gaan we onderzoeken wat goed, integraal casemanagement voor mensen met hersenletsel inhoudt, en hoe dat het best georganiseerd kan worden.

Monitor hersenletsel: ReMinder

Het project bestaat uit verschillende losse onderdelen. Vanuit het lectoraat richten wij ons specifiek op de toeleiding van mensen naar casemanagement door middel van de hersenletselmonitor ReMinder. Onder andere: Hoe kan de ReMinder geïmplementeerd worden zodat hij past binnen de bestaande lokale kaders, en wat zijn de ervaringen van de gebruikers?

De ReMinder is een digitale vragenlijst waarmee mensen met niet-aangeboren hersenletsel langdurig worden gemonitord op mogelijke gevolgen van hersenletsel. Mensen die met hoofd- of hersenletsel uit het ziekenhuis zijn ontslagen en hun naasten krijgen de vragenlijst elke drie maanden toegestuurd. Ze kunnen ook direct vragen stellen. Op de achtergrond kijkt een casemanager hersenletsel mee, die zo nodig ondersteuning biedt.

Onderzoeksopzet

Het onderzoek vindt plaats in drie regio’s (Utrecht, Salland en Flevoland). Het project is in 2019 gestart en duurt tot en met 2021. De pilot Casemanager Hersenletsel is een van de vijf pilots gespecialiseerde cliëntondersteuning binnen het programma Volwaardig leven van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Verder lezen?

Ga naar de website van Casemanager Herstel of bekijk hier het programma Volwaardig leven (VWS).

• Satus: lopend project

Het NAH-Kennisnetwerk is een breed netwerk van ervaringsdeskundigen, onderzoekers van verschillende instituten, zorgprofessionals en beleidsmakers. Zij brengen kennis over NAH bij elkaar en werken samen aan nieuwe kennis. In 2017-2020 doet het kennisnetwerk onderzoek naar inspraak, zeggenschap en participatie in de samenleving voor en door mensen met NAH en hun naasten. Ook wordt een NAH-specifieke Minimale Dataset ontwikkeld.

Samen projecten vormgeven

Uitgangspunt is dat alle projecten samen met mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en hun naasten worden vormgegeven. Windesheim is penvoerder van het NAH-kennisnetwerk.

Kansen en knelpunten in participatie

Ook is Windesheim uitvoerder van het onderzoek naar kansen en knelpunten in participatie op verschillende domeinen van mensen met NAH en hun naasten. Dit project richt zich op vijf domeinen: Arbeid, Privé, Educatie, Vrije Tijd en Publiek.

Op elk domein doen Windesheimstudenten onderzoek. Ook organiseren we voor elk domein zogenaamde dialoogtafels. Daaraan neemt een zo groot mogelijke diversiteit aan deelnemers plaats. Op basis van opgehaalde informatie worden producten ontwikkeld en acties uitgezet om de participatie van mensen met NAH en hun naasten te versterken.

In 2020 wordt het huidige project afgerond en kijken we naar mogelijke vervolgtrajecten.

Verder lezen?

NAH-Kennisnetwerk op de website van Kennisplein gehandicaptensector.

• Status: lopend project

In 2018 is de tweede periode van de onderzoekslijn NAH Zorg op Maat van start gegaan.

Resultaten 2014-2017

In de eerste periode van de onderzoekslijn NAH Zorg op Maat (2014-2017) is onderzoek gedaan naar de vier thema’s bekendheid en begrip; participatie; deskundigheidsbevordering; en Monitoring. Dit heeft onder meer geleid tot:

• Campagne Verder Kijken dan de Buitenkant, met en door ambassadeurs met NAH
• Oprichting van het NAH-Kennisnetwerk
• Lancering van de lesbrief NAH voor wijkprofessionals en studenten
• Ontwikkeling van een digitale monitor voor het (zelf) monitoren van hersenletsel na het ziekenhuis of revalidatie

Aandachtsgebieden 2018-2021

In het verlengde van deze resultaten is met de twaalf organisaties die deelnemen in de onderzoekslijn gereflecteerd op toekomstige onderzoeksvragen, verwachtingen van de onderzoekslijn en bestaande netwerken in het onderzoek. Hieruit kwamen de volgende aandachtsgebieden naar voren waarop wij ons in deze tweede periode richten:

1. Behandeling van mensen met NAH in de chronische fase (adaptatiefase)
2. Meedoen in de samenleving
3. Ketenzorg
4. Deskundigheid van professionals op het gebied van NAH in de zorg- en welzijnssector
5. Specialistische deskundigheid van professionals die werken met mensen met NAH
6. Samenwerken met ervaringsdeskundigen

Binnen deze aandachtsgebieden worden nu projecten uitgevoerd binnen de onderzoekslijn zelf en door studenten. Aanvullend wordt voor specifieke projecten aanvullende financiering gezocht.

• Status: lopend project

Een gezamenlijke besluitvorming is een van de pijlers voor het leveren van een goede zorg: het vergroot de kans op succesvolle hulp, verbetert de samenwerking en de resultaten van hulp. Hoewel professionals aangeven het belangrijk te vinden samen met klanten te beslissen, doen zij dit vaak niet of minder in complexe zorgsituaties. Binnen dit onderzoeksthema onderzoeken we hoe dit verbeterd kan worden.

Onder complexe zorgsituaties verstaan we: contacten tussen professionals en klanten waarbij een of meerdere factoren spelen die maken dat klanten afhankelijker kunnen worden van professionals. Voorbeelden zijn: zorg in een gedwongen kader of crisissituatie, zorg aan klanten met een (licht verstandelijke) beperking. Er bestaat nog veel onduidelijkheid over hoe we gezamenlijke besluitvorming in deze situaties goed kunnen vormgeven – en wat dit betekent voor competenties van (toekomstige) professionals.

Actieleren centraal

In de projecten binnen dit onderzoeksthema reflecteren de klanten, professionals, onderzoekers en de betrokkenen door middel van actieleren gezamenlijk op het handelen en bijbehorende opvattingen. Ook gaan we gezamenlijk op zoek naar handelingsalternatieven. Door vervolgens te experimenteren met deze nieuwe vormen van handelen, en vervolgens te reflecteren op de uitkomsten van dat handelen, ontstaat praktijkleren en werken we aan probleemoplossing.

Projecten

• Flevo Academie Jeugd
• Regionale Kenniswerkplaats Jeugd Flevoland
• 'Samen beslissen in complexe zorgsituaties'
• Samen werken, samen delen: één jeugddossier
• Een uniforme afweging voor jeugdhulp met verblijf
• Versterken van ambulante systeemgerichte hulp
• Kleinschalige, gezinsgerichte, flexibele opvang

Meer weten? Neem contact op met:

Dr. Charlotte Vissenberg, coördinator Gezamenlijke besluitvorming
E-mail: c.vissenberg@windesheim.nl

Jaarlijks hebben duizenden kinderen en volwassenen in Flevoland hulp nodig bij een psychosociaal probleem dat direct professioneel handelen vraagt. Evaluaties lieten zien dat burgers en professionals dan vaak zoekende zijn naar het juiste meldpunt, en dat niet altijd helder was: wie doet wat. Daarom is de pilot Integraal crisisinterventieteam gestart door GGZ Centraal, Veilig Thuis Flevoland en GGD Flevoland. De pilot duurt na de opstart een jaar.

Partners

• GGZ Centraal
• Veilig Thuis Flevoland
• GGD Flevoland

Onderzoeksopzet

Het lectoraat Klantenperspectief in Ondersteuning en Zorg begeleidt de pilot met behulp van action learning. Eerst is het logic model van de methodiek uitgewerkt en zijn evaluatiethema’s vastgesteld. Opvolgend wordt de uitvoering van de methodiek integraal crisisinterventie team gemonitord en geoptimaliseerd door middel van action learning.

• Status: lopend project

Een op de drie Nederlanders heeft een chronische aandoening. De meeste mensen zijn niet zorgafhankelijk maar leven wel met de gevolgen daarvan. Dit vraagt een andere inrichting van de zorg, waarin aandacht verschuift van behandeling en zorg naar ondersteuning van zelfmanagement. Het lectoraat Klantenperspectief in Ondersteuning en Zorg is een van de negen lectoraten van hogescholen die samenwerken in het Landelijk Platform Zelfmanagement, met als doel (zorg)professionals beter toe te rusten met kennis uit praktijkgericht onderzoek.

Verder lezen?

Projectbeschrijving op website NWO

• Status: lopend project

Een belangrijk onderdeel van de transformatie is dat de professionals de regie bij ouders en jeugdigen laten. De Centra Jeugd en Gezin (CJG’s) Noord Veluwe zijn de eerste CJG’s in Nederland die gaan werken met een jeugddossier waarin ouders en kinderen een eigenstandig toegangsrecht hebben.

Onderzoeksopzet

Het lectoraat begeleidt dit traject door middel van action learning. Eerst zijn bevorderende en belemmerende factoren in kaart gebracht. De medewerkers zijn op basis van deze uitkomsten getraind om in het nieuwe dossier te kunnen werken. Hieropvolgend zijn action learning-bijeenkomsten gepland, gericht op het samen leren en verbeteren van deze werkwijze.

• Status: lopend project
• Partner: Centra Jeugd en Gezin (CJG’s) Noord Veluwe

Onder de naam Flevo Academie Jeugd wordt een lerende omgeving ingericht voor al die professionals die verder willen groeien in professionaliteit, passend bij nieuwe vraagstukken in het Zorglandschap Jeugd Flevoland. We starten met de volgende thema’s waarop we de competenties van professionals willen versterken:

• Werken met doelen van jeugdigen en ouders
• Goede triage en verklarende analyses aan de voorkant
• Complexe scheidingen
• Preventie en informele zorg
• Stoppen met separeren
• Mogelijke scholingsvragen uit de pilots

Verder lezen?

Lees meer op de website Flevo Academie Jeugd.

• Status: lopend project

Dit project richt zich op het bevorderen van het gezamenlijk beslissen tussen klanten en professionals in een complexe zorgsituatie, om te komen tot betere en beter passende zorg.

Hoewel professionals het belangrijk vinden samen met klanten te beslissen, doen zij dit in complexe zorgsituaties vaak niet. Denk aan zorg in een gedwongen kader, situaties met ondertoezichtstelling, de zorg voor multiprobleem-gezinnen en crisishulpverlening. Daarnaast is er nog veel onduidelijkheid over hoe het samen beslissen goed vormgegeven kan worden en, indien van toepassing, met welke hulpmiddelen en óf het huidige onderwijs daar voldoende aan bijdraagt.

Onderzoeksvragen

1. Wat zijn bevorderende en belemmerende factoren bij het samen beslissen met de klant over de in te zetten hulp en de leveringsvoorwaarden in complexe zorgsituaties volgens de literatuur, klanten en professionals, en hoe kan dit verbeterd worden?
2. Op welke wijze wordt 'samen beslissen' vormgegeven in het curriculum van Social Work, op welke wijze past dit bij de bevindingen van dit project, en hoe kan dit verbeterd worden?

In dit onderzoeksproject wordt naar een antwoord gezocht op bovenstaande vragen.

• Status: lopend project

Het ‘eigen plan’ houdt in dat een burger zelf zijn ideeën over welke ondersteuning en zorg hij nodig heeft formuleert in een plan. Dit plan is het vertrekpunt voor het inrichten van de zorg en ondersteuning. Dit project zoekt met alle betrokkenen naar manieren om de burger in Almere te kunnen faciliteren bij het maken van een eigen plan.

Onderzoeksdoelstellingen

1. Werkwijze praktijk
2. Inzicht randvoorwaarden
3. Verbinding digitale mogelijkheden
4. Verbinding onafhankelijke cliëntondersteuning
5. Kennisdoel: We willen met dit project verdieping in inzichten over hoe de oorspronkelijke ideeën achter het ‘eigen plan’ aansluiten bij de praktijk die wordt ontwikkeld in de gemeente Almere.

Onderzoeksvraagstelling

We hebben deze ambities vertaald in de volgende vraagstelling:

Op welke wijze kunnen burgers in Almere die zich met een hulp- of ondersteuningsvraag melden bij de gemeente worden gestimuleerd om een eigen plan te maken?

• Status: lopend project

Alle Flevolandse gemeenten nemen deel aan een Regionale Kenniswerkplaats Jeugd Flevoland (RKWJF). Meer dan tien procent van de Flevolandse jeugdigen ontvangt jeugdhulp en dit aantal stijgt. We hebben ons in dit onderzoek gericht op het goed organiseren van de geïndiceerde zorg. De Flevolandse gemeenten vinden dat er meer aandacht moet komen voor preventie en willen de RKWJF daarvoor benutten.

Met de kenniswerkplaats willen wij een verbetering realiseren in het netwerk van ondersteuning aan kinderen, jongeren en gezinnen vanuit het oogpunt van preventie. Dit doen wij door kennis te verwerven over de primaire preventie en die kennis te bundelen en effectief in te zetten voor secundaire en tertiaire preventie – en vice versa. Binnen de werkplaats leeft sterk het besef dat de drie vormen van preventie in sterke verbinding met elkaar staan, en we kunnen leren van de levens van kinderen, jongeren en ouders.

Beschermende factoren

Bij het verder versterken van preventie gaat het, naast het aanpakken van dreigende problemen, er óók om te investeren in beschermende factoren. Dat begint al bij de basis. Bij gewoon opgroeien en opvoeden, bij wat kinderen en jongeren voor hun ontwikkeling nodig hebben, én hoe volwassenen elkaar daarin kunnen ondersteunen. Door middel van peer-to-peer-interviews willen we deze behoeften vanuit het perspectief van kinderen en jongeren in beeld brengen.

Drie thema’s kenniswerkplaats

Om dit te realiseren werken wij aan de hand van drie thema’s én willen wij actieleren om zo lerend transformeren. 

1. Preventie in de eerste 1.000 dagen van het leven
2. Preventie van overdracht van problemen van ouders op kinderen
3. Integraal samenwerken in preventie rondom multi-probleemgezinnen

Ons doel is ook om deze verworven kennis en inzichten landelijk te delen.

• Status: lopend project

Aandacht voor leefstijlgeneeskunde in reguliere zorg voor mensen met type 2-diabetes is beperkt. Om mensen volledig te laten profiteren van gezondheidswinst door gezonder te leven zijn er gezondheidsbevorderende strategieën nodig. Dit geldt met name voor patiënten met een laag opleidingsniveau.

In een eerdere studie hebben wij een programma ontwikkeld met de potentie om een gezond dieet en lichaamsbeweging onder deze patiënten te verbeteren. Deze groepscursus, Samen Sterk met Suiker, is uniek door de focus te leggen op het vergroten van ondersteuning voor en het verkleinen van hinderende sociale invloeden op diabetes-zelfmanagement, doordat we geschikte leerstrategieën en specifieke ondersteuning bij zelfmanagement inzetten.

Optimaliseren programma

Wij willen onderzoeken op welke wijze Samen Sterk met Suiker, als onderdeel van leefstijlgeneeskunde, geoptimaliseerd en geïntegreerd kan worden in de behandeling van diabetespatiënten met een lager opleidingsniveau.

Doel van het onderzoek

De doelstellingen zijn:

1. Het optimaliseren van Samen Sterk met Suiker in de eerste lijn voor patiënten met een lager opleidingsniveau
2. Het bevestigen van de effectiviteit van de geoptimaliseerde interventie op de korte en lange termijn
3. Het vaststellen van de randvoorwaarden om deze interventie structureel aan deze groep aan te kunnen bieden (financiering, infrastructuur, organisatie)

• Status: lopend project

Mensen die tijdelijk of langdurig een beroep doen op zorg en ondersteuning ervaren vaak drempels in de samenleving. Daardoor zijn universele waarden, zoals meedoen, meetellen en meebeslissen, voor hen minder vanzelfsprekend. Het onderzoeksthema Inclusie doet praktijkgericht onderzoek vanuit en over hun perspectief.

We zien inclusie als: een proces van toenemende deelname van elk individu, ongeacht leeftijd, sekse, de sociaal-culturele achtergrond, etniciteit, talenten en mogelijkheden. Dit proces leidt tot gelijkwaardige kansen en bovendien tot uitoefenen van invloed op de verschillende terreinen van de samenleving. We richten ons op mensen met een ziekte of beperking, en op mensen die bijvoorbeeld door (leeftijd)discriminatie beperkt worden in het deelnemen aan de samenleving.

Onderzoeksvragen

We onderzoeken vragen als: Hoe zorg je ervoor dat iedereen die een beroep doet op de zorg of ondersteuning, mee kan (blijven) doen, mee kan tellen en -beslissen in de maatschappij? Hoe kunnen ervaringsdeskundigen invloed hebben op de kwaliteit van diensten? Hoe bevorder je eigen regievoering door klanten, in samenhang met hun netwerk? Al deze vragen zijn belangrijk om de juiste zorg op het juiste moment te kunnen bieden. We richten ons op activiteiten rond drie thema’s:

• Basiszekerheid, zoals arbeid en inkomen, zijn (voor zover mogelijk) onderdeel van ieders leven
• Mensen met een verstandelijke of fysieke beperking hebben gelijkwaardige kansen en kunnen invloed uitoefenen
• Positieve overdracht tussen generaties in relatie tot kinderen en gezinnen die opgroeien in armoede

Meer weten? Neem contact op met:

Jeanet van de Korput, coördinator Inclusie
E-mail: j.vande.korput@windesheim.nl

In samenwerking met Stichting Alexander heeft het lectoraat Klantenperspectief in Ondersteuning en Zorg in de proeftuin Maatschappelijke Diensttijd (MDt) samen met studenten van Windesheim, leerlingen van de scholengemeenschap het Baken en jongeren bij de welzijnsorganisatie de Schoor gewerkt aan het opzetten en uitvoeren van Maatschappelijke Diensttijd. Daarbij stonden de behoeften en wensen van de jongeren en studenten centraal.

Doel van het onderzoek

Het doel van deze proeftuin was om kennis en ervaring op te doen over werkende en belemmerende factoren voor MDt voor kwetsbare jongeren die door kwetsbare jongeren zelf (participatief) is vormgegeven.

Onderzoeksvragen

Drie vragen waren leidend voor de inhoudelijke invulling en methodische aanpak van de proeftuin:

1. Hoe kunnen kwetsbare jongeren gestimuleerd worden om zich nog meer maatschappelijk in te zetten, en op welke wijze kan de maatschappelijke diensttijd voor hen het beste vormgegeven worden?
2. Welke belemmerende en versterkende factoren in de samenleving (houding professionals, netwerk, toegang, wet- en regelgeving, beloning/opbrengst) worden door jongeren ervaren om te komen tot (meer) vrijwillige inzet; en op welke wijze kunnen deze factoren ten gunste worden gebogen in de ontwikkeling van MDt?
3. Welke rol speelt het participatieve proces in dit geheel, welke voor- en nadelen heeft het als kwetsbare jongeren zelf MDt vormgeven, uitvoeren en evalueren (met begeleiding)?

Status

Op dit moment zitten we in de afrondende fase en zijn we aan het verkennen op welke wijze de opbrengsten van deze proeftuin kunnen borgen in Almere.

Partners

• Stichting Alexander
• Het Baken Almere
• De Schoor Almere

Verder lezen?

Maatschappelijke diensttijd (Rijksoverheid.nl)
Website Stichting Alexander

• Status: lopend project

In de werkplaats Sociaal Domein werken de provincie, gemeenten, zorgorganisaties, burgers, professionals, docenten, studenten en onderzoekers samen aan vraagstukken die betrekking hebben op de vormgeving van het sociale domein.

Onder de paraplu van de werkplaats zijn diverse projecten ondergebracht. Enerzijds projecten die met het Zorglandschap Jeugd Flevoland worden gerealiseerd, anderzijds projecten die het sociale domein in de breedte betreffen.

Voorbeelden van projecten die onder de werkplaats Sociaal Domein vallen zijn de Flevo Academie Jeugd (zie hieronder), Uitnodigen tot samenredzaamheid, en Preventie-remmende factoren Intergenerationele Overdracht.

Verder lezen?

Website Flevo Academie Jeugd
Nieuwsbrief Werkplaatsen Sociaal Domein

• Status: lopend project

In dit project ontwikkelen we handvatten om mensen met een beperking te begeleiden naar passende reguliere arbeid. Er wordt gewerkt vanuit ervaringen van mensen met een beperking en afstand tot de arbeidsmarkt. Daarbij wordt gekeken naar wat deze ervaringen betekenen voor het handelen van professionals ‘werk en inkomen’ en voor de werkgevers.

In leer-werkbijeenkomsten wordt in de gemeenten Lelystad en Borger-Odoorn gekeken naar hoe deze nieuwe kennis kan worden geïntegreerd in bestaande en mogelijk nieuwe tools en aanpakken. Zodat nog meer mensen met een beperking gelijkwaardige kansen krijgen op het vinden en behouden van een baan.

• Status: lopend project
• Partners: gemeente Lelystad en gemeente Borger-Odoorn

In het project doen we onderzoek naar de werkzame factoren die bijdragen aan het doorbreken en voorkómen van intergenerationele overdracht van aspecten die van invloed zijn op armoede en gezondheidsproblemen.

Onderzoeksopzet

Eerste generatie studerenden worden in het onderzoek betrokken bij het ontwikkelen van een pakket van werkzame en niet-werkzame factoren. Deze nieuwe kennis wordt gerelateerd aan bestaande preventieve interventies die armoede en gezondheidsproblemen willen voorkomen binnen de zes Flevolandse gemeenten.

Door middel van action learning samen met beleidsmakers en professionals wordt er binnen de gemeenten gekeken naar de samenhang, integraliteit en meer effectieve benaderingen om intergenerationele overdracht van armoede en gezondheidsproblemen tegen te gaan.

• Status: lopend project
• Partners: gemeenten Almere, Lelystad, Urk, Dronten, Noordoostpolder en Zeewolde

Kleinschalige, gezinsgerichte en perspectief biedende opvang voor kinderen met complexe problematiek, de tweede ontwikkellijn, richt zich op kleinschalige gezinsgerichte opvang.

Voor kinderen tot 21 jaar, die (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen is er dringend behoefte aan kleinschalige woonvormen als gezinshuizen en pleeggezinnen. Daarnaast moet er ook meer worden ingezet op het terugdringen en voorkomen van breakdowns en gezorgd worden voor meer continuïteit van plaatsingen in pleegzorg en gezinshuizen. Hiervoor moeten pleeggezinnen en gezinshuisouders beter worden toegerust om jeugdigen met complexe problematiek te ondersteunen.

Doel van het onderzoek

Het action learning-traject van het lectoraat heeft als doel het ondersteunen van ontwikkellijn 2 door het monitoren van de ontwikkelingen, het in kaart brengen van resultaten, en op basis daarvan aanknopingspunten bieden voor eventuele bijsturing van het traject.

• Status: lopend project

Almere benut inzichten uit de monitor om doorlopend te leren van de praktijk en van trends die zichtbaar worden. Omdat deze kwantitatief georiënteerd is en slechts één manier is om de gemeenteraadsleden te informeren, zijn de werkplaats Sociaal Domein Flevoland en het lectoraat gevraagd een nieuwe werkwijze te ontwikkelen, gebaseerd op casuïstiek.

Werkwijze

Dit is gebeurd op basis van een trial in twee workshops met uitvoerders, beleidsmakers en raadsleden. Daarna zijn de werkwijze en het projectplan ontwikkeld. In oktober 2019 vond voor de raadsleden van alle partijen een interactieve bijeenkomst plaats, met de hulp van acteurs.

Vervolg

De werkwijze is zeer positief ontvangen en geeft naast informatie ook een ervaring, waardoor andere vragen over het bestaande beleid worden opgeroepen. De werkwijze kan in verschillende vormen worden uitgevoerd en zal in het komende jaar opnieuw worden toegepast.

• Status: afgerond project

Zorglogistiek richt zich op praktijkgericht onderzoek en onderwijs op het gebied van zorglogistieke bedrijfsvoering vanuit klantperspectief. Onder zorglogistiek verstaan we het leveren van de juiste zorg, met de juiste dingen, op het juiste moment, op de juiste plaats, door de juiste zorgverlener in de juiste hoeveelheden tegen optimale kosten.

Het doel is een bijdrage te leveren aan het beheersen van behandel-, zorg-, en ondersteuningsprocessen en de daarmee verbonden inzet van medewerkers, informatie- en goederenstromen. Zodat tegen optimale kosten aan de wensen van de cliënten/patiënten kan worden voldaan.

Praktijkgericht onderzoek

Vanuit het onderzoeksthema doen we praktijkgericht onderzoek, bijvoorbeeld naar een optimale match tussen vraag en aanbod, en naar de inzet van capaciteit met behulp van werkprocesanalyse en verspillingenanalyse. Het onderzoek heeft verschillende publicaties opgeleverd. Vanuit het onderzoeksthema werken we intensief samen met diverse zorg- en welzijnsorganisaties en kennisinstituten. De komende jaren staat het thema ‘vraaggestuurde zorg’ centraal.

Onderwijsactiviteiten

Ook ontwikkelen we onderwijs, we bieden onder andere cursussen aan. Hierin verbinden we methoden en technieken uit Operations Management (OM) met inzichten uit onderzoek op het gebied van ‘Klantenperspectief’ en input vanuit de praktijk, bijvoorbeeld met een customer journey. Voorbeelden van onderwijsactiviteiten zijn:

• Basiscursus Zorglogistiek
• Cursus Zorglogistiek voor gevorderden
• Minor Zorg- en Welzijnsprocessen Beter Maken
• Diverse maatwerkopdrachten

Meer weten? Neem contact op met:

Nicole de Boer, coördinator Zorglogistiek
E-mail: n.de.boer@windesheim.nl

In het kader van ‘samen ontwikkelen, leren en implementeren’ heeft de gemeente Almere drie concrete vraagstukken benoemd voor de ontwikkeling van onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO).

Onderzoeksopzet

Voor het derde onderdeel: Onafhankelijke Cliënt Ondersteuning in Almere in beeld, haalt het lectoraat alle verschillende ervaringen en lessen op. Dat doen we bij zoveel mogelijk betrokkenen, zoals inwoners van Almere die met OCO hebben kennisgemaakt. Deze ervaringen gaan we creatief en informatief in beeld brengen.

Het doel is dat buitenstaanders, zoals andere gemeenten, zich een beeld kunnen vormen van deze pilot, de opbrengsten en geleerde lessen.

• Status: lopend project
• Partner: gemeente Almere

Ontwikkellijn 1, ‘Intensief ambulante systeemgerichte behandeling thuis’, heeft als doel het intensiever inzetten op het ontwikkelen van intensief ambulante systeemgerichte behandeling thuis, zowel voor de groep jongeren met jeugd- en opvoedhulpproblematiek als voor jongeren met psychiatrische problematiek.

Doel van het onderzoek

We willen aan de voorkant nieuwe vormen ontwikkelen, gebaseerd op kennis over wat werkt, zodat er meer en betere alternatieven voor verblijf zijn. Ook krijgen de zes gemeenten een subsidie om het ambulante aanbod te versterken.

Onderzoeksopzet

Het lectoraat ondersteunt dit traject door middel van action learning. We monitoren drie zaken:

1. Op welke wijze de gemeenten de middelen besteden
2. Hoe dit zich verhoudt tot de transformatiedoelen en de gezamenlijk opgestelde speerpunten
3. Op welke wijze dit ervaren wordt door klanten

• Status: lopend project

In 2016 is het project Leer mij kennen van start gegaan, gericht op onderzoek naar jongeren die uitstromen uit de 24-uurszorg. Met dit onderzoeksproject willen we als lectoraat in kaart brengen welke fysieke, sociale en risicofactoren vanuit klantenperspectief van invloed zijn op een succesvolle maatschappelijke participatie van risicojongeren en hun gezinnen, zowel in preventieve zin als bij terugkeer in de wijk na verblijf in een (justitiële) jeugdinrichting.

In dit project wordt daarom het perspectief van de jongere en hun gezinnen centraal gesteld, zodat in kaart gebracht kan worden wat zij als helpend en als belemmerend ervaren bij het vormgeven van hun leven.

• Status: lopend project

In dit project richten we ons op professionalisering van wijkverpleegkundigen, studenten en docenten, en iedere andere geïnteresseerde die een bijdrage levert in de zorg voor ouderen in de wijken van de regio Almere. Dit project maakt deel uit van het programma Langdurige zorg en Ondersteuning van ZonMw.

Thema’s scholingsbehoefte

Uit de diverse gesprekken met ouderen en wijkverpleegkundigen zijn verschillende thema’s naar voren gekomen waar er onder wijkverpleegkundigen een scholingsbehoefte is. De thema’s Complexe zorg in de wijk, Diversiteit en migratie in de wijk, Indiceren van zorg, en Inzet EHealth en ICT in de wijk zijn daaruit geselecteerd.

Wijklunches

Om aan te sluiten op deze scholingsbehoefte en om actuele vraagstukken te integreren in de opleiding Verpleegkunde, organiseren we vier wijklunches waarin actieleren centraal staat. In 2019 vond de eerste wijklunch plaats. Studenten en docenten, wijkverpleegkundigen en wijkwerkers gingen met elkaar in gesprek over het thema Complexe zorg in de wijk.

Verder lezen?

Projectpagina op ZonMw

• Status: lopend project
• Mogelijk gemaakt door: ZonMw

In het jeugdbeleid is een sterke overschrijding van het budget. Een beperkt deel van de cliënten doet een beroep op een groot deel van de financiële middelen. Gemeente Noordoostpolder wil nu inzicht in intensieve, dure jeugdhulptrajecten.

Doel van het onderzoek

Zijn er bepaalde kenmerken, situaties of thematiek die we veel terugzien en die misschien de intensiteit en kostbaarheid van een dergelijk traject verklaren? Ook wil de gemeente weten of zij in de toekomst anders om kan gaan met situaties, zodat hetzelfde of een beter resultaat voor de cliënt kan worden behaald, met minder kosten.

Onderzoeksvragen

Door kwalitatief onderzoek onder gezinnen en cliënten en onder hulpverleners geven we een antwoord op deze vragen. De onderzoekers van het lectoraat vertaalden de opdracht in de volgende vraagstellingen:

1. Hoe zien intensieve jeugdhulptrajecten in Noordoostpolder eruit als het gaat om: achtergronden van cliënten, doorlopen zorgpad, matched care, aangeboden behandelingen en andere relevante kenmerken?
2. Wat zijn volgens beleidsmakers en gedragsdeskundigen verklarende factoren voor de intensiteit en de kostbaarheid van intensieve jeugdhulptrajecten in Noordoostpolder?
3. Hoe denken zorgaanbieders hier over?
4. Hoe beschrijven cliënten en naasten hun leven in de context van het doorlopen intensieve traject, en wat kunnen we hier van leren over de inzet van de hulp die werd geboden?
5. Zijn er – met de kennis van nu – jeugdhulpscenario’s te bedenken die minder kostbaar waren geweest, met eenzelfde of beter resultaat voor de cliënt?

• Status: lopend project