Breng saamhorigheid in je familiebedrijf

Eigenaarsplan biedt richting voor de toekomst!

Pieker jij wel eens over de voortzetting van je familiebedrijf, maak je je zorgen over de financiering of over de bedrijfsvoering met meerdere kapiteins op het schip? Dan ben je zeker niet de enige.  Integendeel. Maar liefst een derde van de familiebedrijven ligt er ’s nachts wakker van. En dat is helemaal niet zo gek. Want ondernemen met meerdere eigenaren brengt de nodige uitdagingen met zich mee. Des te meer reden om met een eigenaarsplan aan de slag te gaan. 

Ruim driekwart van alle familiebedrijven in Nederland heeft meerdere eigenaren. Dat biedt voordelen, maar brengt tegelijkertijd ook de nodige uitdagingen met zich mee. Het aan boord hebben van verschillende expertises, gebruik maken van elkaars netwerk, het hebben van een sparringpartner en risicospreiding bij calamiteiten bijvoorbeeld zijn enorme pluspunten. Daarentegen kunnen de verschillende eigenaarsrollen of onduidelijkheden omtrent taken en verantwoordelijkheden ook een valkuil zijn. Dat kan zorgen met zich meebrengen en mogelijk zelfs conflicten uitlokken.  

Genoeg aanleiding om deze materie eens grondig te onderzoeken. Zeker ook omdat het een onderbelicht thema blijkt te zijn en ruim driekwart van alle familiebedrijven in handen is van meerdere eigenaren. Het Expertisecentrum Familiebedrijven van Hogeschool Windesheim besloot daarom de handen ineen te slaan met de hogescholen in Utrecht en Amsterdam, de Jong & Laan en brancheorganisatie Cumela en een onderzoeksproject te starten in de loonwerksector. 

Hoe ga je met conflicten om?

Het Expertisecentrum Familiebedrijven ging hiervoor uitvoerig in gesprek met huidige en toekomstige eigenaren van acht familiebedrijven. Dit om de knelpunten rondom gedeeld eigendom en besluitvorming in kaart te brengen, te achterhalen wat er nodig is om goed voorbereid te zijn op de toekomst en, niet onbelangrijk, hoe je conflicten kunt voorkomen door vroegtijdig actie te ondernemen. Het onderzoek leverde een hoop inzichten op, evenals een enquête die werd uitgezet onder een groot aantal leden van Cumela. In deze enquête blijkt onder meer dat familiebedrijven bij de opvolging graag de leiding binnen de familie willen houden, maar dat ze zich tegelijkertijd ook zorgen maken over de hoge werkdruk. Ook stress over de familiaire banden en eigenaarschap ligt op de loer, zo blijkt uit de reacties van de respondenten. 

Het voeren van eigenaarsgesprekken en het vastleggen van belangrijke bevindingen rondom essentiële onderwerpen in een eigenaarsplan biedt uitkomst, zo concludeert het Expertisecentrum Familiebedrijven. Het expertisecentrum besloot daarom een gesprekskaartenset te ontwikkelen die kan worden gebruikt bij het opstellen van een eigenaarsplan. De gesprekskaarten zijn ingedeeld naar de onderwerpen eigenaarsvisie, besluitvorming en goed bestuur, informeren en communiceren en eigendomsoverdracht. De antwoorden op de vragen rondom deze kernonderdelen geven houvast en richting voor de toekomst. 

Op verhaal met gesprekskaartenset

‘De gesprekskaartenset is ter inspiratie. Het is een mooie manier om met elkaar op verhaal te komen. Ze kunnen bovendien heel goed dienen als een agenda voor de eigenaarsgesprekken’, licht Erik Veldhuizen toe. Als associate lector fungeerde hij als projectleider van het onderzoek, dat inmiddels is afgerond. 

Doel van de gesprekskaartenset is om te komen tot een eigenaarsplan, zodat de familiebedrijven een stip op de horizon kunnen zetten en een kompas hebben voor de toekomst. Volgens Veldhuizen zijn de voordelen enorm.

‘Eigenaren bundelen hun krachten. Het is heel mooi om te zien hoe het gevoel van eensgezindheid wordt versterkt. Samen nadenken over de visie van het bedrijf geeft een gevoel van gezamenlijkheid en betrokkenheid. Bovendien zorgt het voor meer duidelijkheid en een goede vibe. Energie om samen de toekomst tegemoet te treden.’ 

Een eigenaarsplan biedt nog meer pluspunten. Zo worden de rollen en bevoegdheden duidelijk omschreven, verloopt de besluitvorming effectiever, is het onderlinge vertrouwen groter, kunnen conflicten worden voorkomen, zijn eigenaren toekomstgericht bezig en laten ze zich daardoor minder leiden door de waan van de dag. 

De reacties vanuit de bedrijven die hebben deelgenomen aan het project zijn dan ook positief. ‘Het eigenaarsplan geeft houvast naar de toekomst. We zijn een pad in gegaan naar overname, waarin de dochters steeds meer het stuur mogen vasthouden’, reageert een van de deelnemers, die nu veel zelfverzekerder toe durft te werken naar de bedrijfsoverdracht. Een andere deelnemer ziet het vooral als stok achter de deur en realiseert zich dat het tijd is om er echt mee aan de slag te gaan. ‘We hebben al knopen doorgehakt op onderdelen, zijn in gesprek over van alles. Ieder heeft zijn of haar zegje kunnen doen en de rollen in het geheel zijn verduidelijkt.’

Volgens Erik Veldhuizen kunnen huidige en toekomstige eigenaren van familiebedrijven de gesprekskaarten zelf gebruiken, maar is het raadzaam om een onafhankelijk adviseur in te schakelen die de gesprekken leidt en helderheid en structuur kan bieden in de aanloop naar het eigenaarsplan. 

Meer weten?

Bekijk dan eens het filmpje op onze website(opent in nieuw tabblad) en download de publicatie ‘Ondernemen met meerdere eigenaren in het familiebedrijf, het eigenaarsplan als kompas voor de toekomst(opent in nieuw tabblad).’

Meteen in gesprek? 

Ben je nieuwsgierig naar de gesprekskaartenset?
Stuur dan een mail naar familybusiness@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Meet weten over dit onderwerp?

Mail naar hg.veldhuizen@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)of bel 0884699906(opent in nieuw tabblad),LinkedIn(opent in nieuw tabblad).