De gevolgen voor journalistieke rolopvattingen, standaarden en kwalificaties

Een publiekgerichte, constructieve benadering in de journalistiek lijkt goed te passen bij veranderende behoeften in de netwerksamenleving. We onderzoeken de gevolgen hiervan voor journalistieke rolopvattingen, standaarden en kwalificaties.

• Lectoraat: Waardenvolle Journalistiek
• Betrokken onderzoekers: Liesbeth Hermans, Tineke Prins, Merel Borger
• Partners: o.a. Worlds of Journalism Study

Constructieve journalistiek voor de netwerksamenleving

De samenleving verandert en dat heeft gevolgen voor de journalistiek. Nieuws is 24/7 en overal beschikbaar, gezag van traditionele instituties is niet meer vanzelfsprekend en mensen kiezen steeds meer zelf hoe ze betrokken willen zijn bij maatschappelijke kwesties. Om relevant te blijven, moet journalistiek meer zijn dan een snelle, neutrale verspreider van informatie. Het faciliteren van de betrokkenheid van het publiek en het vormgeven van een betere toekomst worden belangrijker. We onderzoeken de gevolgen van deze meer publiekgerichte, constructieve benadering voor de journalistieke cultuur. 

Perspectief, perspectieven en publiek

In eerdere studies formuleerden we drie belangrijke uitgangspunten voor een publiekgerichte, constructieve benadering. We noemen ze ook wel de 3 P’s van Waarde(n)volle Journalistiek:

• Perspectief: De journalistiek zou niet alleen problemen moeten beschrijven, maar ook informatie moeten geven over oplossingsrichtingen en handelingsperspectieven.
• Perspectieven: Journalistiek moet nuance en context bieden en een grotere  diversiteit aan perspectieven.
• Publiek: De journalistiek zou minder moeten zenden en meer moeten samenwerken en dialoog creëren. Met burgers en ook met partijen in het maatschappelijk middenveld. 

Journalisten in Nederland

We onderzoeken ook in hoeverre deze uitgangspunten al door journalistiek worden omarmd. Eens in de vier jaar nemen we deel aan het Worlds of Journalism Study. Dit is een groot internationaal onderzoek naar de stand van de journalistiek. Daarin kijken we naar arbeidsomstandigheden, maar ook naar rolopvattingen en het beeld dat journalisten hebben van hun publiek. 

In de vorige editie lieten journalisten weten veel meer interactie met het publiek te ervaren. Tegelijkertijd achtten zij de invloed van het publiek op redactionele beslissingen en de uiteindelijke output nog niet erg groot. Binnenkort publiceren we de resultaten van de nieuwe editie. 

Publicaties

• Drok, N. (2023) De toekomst van de journalistiek. Zoeken naar verbinding en vertrouwen. Hogeschool Windesheim: Zwolle.
• Hermans, L., & Drok, N. (2018). Placing constructive journalism in context. Journalism Practice, 12(6), 679-694.(opent in nieuw tabblad)
• Hermans, L. (2016) (opent in nieuw tabblad)Journalists in the Netherlands. In: Worlds of Journalism Study. Journalists in the Netherlands (uni-muenchen.de)(opent in nieuw tabblad)

Meer weten? 

Neem contact op met lector Liesbeth Hermans of associate lector Merel Borger
E-mail: eahm.hermans@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) of m.borger@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)