Keuzedelen: ‘kennis ontsluiten op hbo-niveau zonder gelijk in diploma’s te denken’

In een tijd waarin de roep om goed opgeleide vakmensen steeds luider klinkt, stijgt de behoefte aan relevante scholing minstens zo hard mee. Flexibele en vraaggerichte scholing is daarbij de uitdaging. Manon Koldewijn, programmadirecteur van Regio Zwolle, waaronder de Human Capital Agenda Regio Zwolle, signaleert deze trend al enkele jaren en zocht de samenwerking met Windesheim om korte flexibele onderwijsmodules te ontwikkelen. Een interview met Manon Koldewijn en Frank Huising, docent en onderzoeker bij Windesheim.

Hoe kwam het idee voor keuzedelen tot stand?

Manon Koldewijn, HCA Regio Zwolle(opent in nieuw tabblad): ‘Eén op de drie ondernemers zegt een gebrek te hebben aan personeel waardoor het onzeker is of hij zijn onderneming duurzaam kan continueren. Zestig procent zegt behoefte te hebben aan scholing maar weet niet waar te beginnen. De behoefte aan bij-, her- en nascholingstrajecten in allerlei beroepen en sectoren neemt al jaren toe, vooral de behoefte aan kennis op Associate degree-niveau. Het onderwijsaanbod is niet groot genoeg om adequaat op die vraag te reageren. Het gaat om de beschikbaarheid van slimme koppen en gouden handen, dat is van belang voor de toekomst van de regio.  

Financiële middelen die mede door corona vrijkwamen om te investeren in snelle, slimme interventies op het gebied van Leven Lang Ontwikkelen, hebben we aangewend om samen met Windesheim het project Keuzedelen op te zetten. Dat zijn korte modulaire her- en bijscholingsarrangementen voor zowel werkgevers als werknemers. Om in tijden van crisis te helpen om sneller modules te ontwikkelen zodat mensen zich kunnen blijven ontwikkelen.’

Wat was het uitgangspunt bij het ontwerpen van de modules?

Frank Huising, docent en onderzoeker bij het lectoraat Energietransitie bij Windesheim: ‘Hoewel er behoefte is aan allerlei vormen van scholing, is een hbo-opleiding of een Associate degree (Ad) vaak een te grote stap voor mensen in het mkb. Zo’n stap vraagt veel tijd en het is moeilijk te overzien of de investering ook werkelijk voorziet in de behoefte. Stel dat je in de huidige markt iets over de energietransitie wilt weten: dat betekent niet dat je direct een hele Ad- of hbo-opleiding wilt volgen, maar het is misschien wel handig om één of twee modules mee te lopen.

Vanuit die gedachte gingen we op zoek naar mogelijkheden om het onderwijs veel kleiner aan te bieden, met inachtneming van de wens dat het vastgelegd kan wordt, zodat je kunt voortbouwen op wat je al hebt gedaan. We willen kennis ontsluiten zonder gelijk in diploma’s te denken. Tijdens corona zag je bijvoorbeeld een instroom in de logistieke sector vanuit allerlei branches die op dat moment dicht waren. In zo’n situatie heb je misschien een opstap nodig van ‘hoe werkt dat’ of ‘wat zijn de termen die hier worden gebruikt’. Als je dan in zes avonden daarin kan worden bijgeschoold, is dat ideaal.’

Op welke sectoren zijn de modules gericht?     

Frank: ‘Bij het uitzetten van de vraag ‘Wat wil je leren?’, hebben we diverse bedrijven gesproken en ons in eerste instantie gericht op de logistiek en de energietransitie. Maar in feite gaat het om de hele technische sector. Op basis van de aangegeven behoeftes hebben wij de inhoud ontworpen. In september waren de eerste modules klaar en toegankelijk. En nu is het zaak om er bekendheid aan te geven. Windesheim staat wat dat betreft misschien nog te veel bekend als een diplomafabriek en te weinig als een kennisinstelling waar professionals kleinere hoeveelheden kennis kunnen halen.’

Hoe werken de huidige modules in de praktijk?

‘Wij richten ons in de eerste beschikbare modules op de energietransitie, dat is ook mijn eigen achtergrond als docent en onderzoeker. We richten ons dus niet zozeer op de technische kennis van een warmtepomp of zonnepaneel, maar op de medewerker die de werkvoorbereiding doet of de offertetrajecten verzorgt. Je komt als cursist bij Windesheim en gaat eerst aan de slag met de basis: wat speelt er, wat is de regelgeving, wat zijn de trends en ontwikkelingen in onze branche, dat soort zaken. Vervolgens kun je in een andere module kennis opdoen over de manieren waarop je in de branche kunt samenwerken, met name tijdens de ontwerpfase bij renovaties en bouwprojecten. Het samenwerken van verschillende bouwpartners is enorm belangrijk om tot energetisch verantwoorde keuzes te komen. Je werkt daarbij zowel aan een individueel als aan een gezamenlijk product.’  

Hoe ziet de toekomst van dit onderwijs eruit?

Manon: ‘De vervolgvraag is de financiering voor werkgevers en werknemers. Kan dat bijvoorbeeld via een Stap-budget of via het Ontwikkelfonds. Je moet niet vergeten dat dit een tijd is van een opeenstapeling van crisissen en dat heeft gevolgen voor het mkb. Het idee van Leven lang ontwikkelen staat op dit moment onder druk omdat de mkb’er maar één portemonnee heeft. Daarom is het belangrijk dat de verschillende partijen in de regio elkaar blijven vinden. We hebben met elkaar te zoeken naar een wijze van werken, financial engineering, om kansen te benutten van mkb en inwoners zelf.’

Frank: ‘Voor Windesheim is het belangrijk om nog sneller modules te ontwikkelen. En dat we daarbij ook ruimte hebben om met deelnemers te experimenteren hoe we kennis nog makkelijker en beter kunnen ontsluiten en startmomenten slim organiseren. We willen voortdurend in contact blijven met de regio, de ondernemers en de overheden en nauwgezet de trends en ontwikkelingen volgen om daarop in te spelen. Er is ontzettend veel kennis in deze gebouwen aanwezig, maar we moeten het slim ontsluiten!’  

Ontwikkelde keuzedelen:

Datadriven Logistics

Energietransitie Fundamentals

Logistiek Fundamentals

Toegepaste Logistiek

Toegepaste Technische Bedrijfskunde

Meer weten over de keuzedelen?

Neem contact op met Frank Huising via e-mail f.huising@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)