In business blijven tijdens coronapandemie: Regio Zwolle Monitor 2020

Sinds maart 2020 heeft de coronapandemie Nederland én dus ook onze regio in haar greep. Het zet onze samenleving en economie op hun kop. Hoe kunnen we desondanks samen in business blijven? Alhoewel de nieuwe Regio Zwolle Monitor zich vooral baseert op cijfers tot februari 2020, wordt ook de ontwikkeling op lange termijn onder de loep genomen. De coronacrisis heeft flink huisgehouden. Voorlopige cijfers laten zien dat Regio Zwolle, een samenwerkingsverband van 22 gemeenten, net als de rest van Nederland kan rekenen op een economische krimp van minimaal 5 procent.

Het economische rapport werd vandaag gepresenteerd tijdens het Regio Zwolle Congres, dat dit jaar online plaatsvond en via een stream live te volgen was. De Regio Zwolle Monitor is een initiatief van Stichting Metropool Regio Zwolle. De leiding van het onderzoek is in handen van Friso de Vor, senior-onderzoeker regionale economie, bij het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim.

Afvlakkende groei
Tot en met 2019 liet de economie van Regio Zwolle groei zien. Wel komt uit de Monitor naar voren dat de groei afvlakte. In 2019 groeide het bruto regionaal product (brp) met 1,8 procent, een jaar eerder was dit nog 2,9 procent. Met een brp van € 29,8 miljard bedroeg het aandeel van Regio Zwolle in de Nederlandse economie zo’n 3,8 procent. Met een stijging van 1,7 procent was de landelijke groei een fractie lager dan in Regio Zwolle. Die tragere groei is volledig in overeenstemming met de economische wetmatigheid dat een periode van laagconjunctuur volgt op een periode van hoogconjunctuur.

Ongekende terugval in 2020
Totdat in het voorjaar van 2020 de coronapandemie de wereld op zijn kop zette. De klap die corona op mondiale en nationale schaal teweeg heeft gebracht, dreunt ook hard door in de ontwikkeling van de economie van Regio Zwolle. In Regio Zwolle wordt over het hele jaar 2020 een gemiddelde krimp van 5 procent verwacht – dezelfde mate van terugval als op landelijk niveau. Hiermee staat Regio Zwolle, in vergelijking met andere regio’s in de middenmoot. De onzekerheid over hoelang de pandemie nog duurt en waar we straks staan, maken de economische vooruitzichten en de kansen op herstel binnen redelijke termijn er niet beter op. Al is het nog te vroeg de balans op te maken over de mate waarin de regio uiteindelijk geraakt is door de coronacrisis en hoe de economie zich op langere termijn ontwikkelt.

Kansen en uitdagingen
Wat wel duidelijk wordt, is dat de regio de laatste jaren heeft laten zien dat het zich ontwikkeld heeft tot krachtige regio. Niet in de laatste plaats droeg de onderlinge samenwerking tussen ondernemers, overheden, onderwijs- en kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties hieraan bij. Ook voor corona lagen er kansen én uitdagingen. Daarom de belangrijkste trends in de regio op een rijtje.

Gezonde arbeidsmarkt: historisch lage werkeloosheid
Eind 2019 hadden 407.000 inwoners van Regio Zwolle nog een betaalde baan: dat is 97,2 procent van de beroepsbevolking. Slecht 2,8 procent was werkloos. Op landelijk niveau was dat 3,8 procent. Deze percentages, de allerlaagste sinds 2003, zijn historisch uniek te noemen. Het valt echter te verwachten dat dit nu toeneemt door de impact van het coronavirus. Ook het aantal bedrijfsvestigingen groeide naar 72.500. Met een solide basis van het mkb, zorgen ze samen voor in totaal 405.000 arbeidsplaatsen.

Trends op de woning- en energiemarkt
De regio blijft in trek én de woningmarkt dus onverminderd verhit. In Regio Zwolle wisselden  dan ook meer koopwoningen van eigenaar dan in voorgaande jaren. De grote druk op de woningmarkt uit zich al jaren in stevige prijsstijgingen. Net als in de rest van Nederland is de koopsom in de eerste helft van 2020 opnieuw fors gestegen met een gemiddelde transactieprijs van € 286.300. Hierdoor zijn er meer nieuwe woningen nodig, zo’n 24.000 in de komende 10 jaar. Daarnaast heeft opwekking van energie uit hernieuwbare bronnen een vlucht genomen en is gegroeid naar 12,5 procent (landelijk 7,6 procent).

Focus op generatiediversiteit
Volgens onderzoeker Friso de Vor komt uit de monitor ook naar voren dat de bevolking vergrijst. Dit heeft tot gevolg dat oudere generaties de overhand krijgen in het bedrijfsleven, terwijl ‘fris bloed’ van belang is voor vernieuwing. Samenwerking tussen generaties is dan ook een aandachtspunt, zoals bij familiebedrijven waar die generationele dynamiek bij uitstek speelt en die in de regio bovengemiddeld vertegenwoordigd zijn. Het Landelijk Expertisecentrum Familiebedrijven van Windesheim doet hier bijvoorbeeld onderzoek naar. De uitdaging zal liggen bij het beter benutten van generatiediversiteit, om als organisatie, én uiteindelijk als regio, aantrekkelijk en toekomstbestendig te blijven.

Over de Regio Zwolle Monitor
Regio Zwolle Monitor brengt jaarlijks de sociaal- en ruimtelijk-economische ontwikkeling in beeld aan de hand van cijfers die een indicator zijn voor de ontwikkelkracht van de regio. Elk jaar worden nieuwe accenten gelegd. Hierdoor blijft de Monitor niet beperkt tot een standaard ‘fotomoment’ van de regio, maar wordt er jaar op jaar inzicht verkregen in het bijzondere en kenmerkende van Regio Zwolle: een bron van informatie dus voor beleidsvorming rondom economische ontwikkelingen in de regio.

Meer informatie

• De Regio Zwolle Monitor 2020 is op de website van Metropool Regio Zwolle te downloaden(opent in nieuw tabblad). 
• Kijk hier voor meer informatie over al ons onderzoek vanuit het kenniscentrum Technologie