‘In veel situaties ben je nu eenmaal tot elkaar veroordeeld’

Mediation is een steeds vaker ingezet instrument bij het oplossen van juridische geschillen. De Juridische Publieksacademie biedt op 19 november enkele lezingen over deze actuele trend in geschiloplossing.
 

Arnout de Leeuw, hoofddocent HBO-Rechten bij Windesheim over de actualiteit van mediation binnen de rechtspraak: ‘Er is een beweging gaande van het elkaar de tent uitvechten naar een oplossingsgericht alternatief. Dat zien we in het bestuursrecht, het strafrecht, bij handelsgeschillen maar ook in buurten waar geschillen zijn tussen bewoners. De beweging houdt in dat we steeds liever een procedure vermijden om er vervolgens met elkaar uit te komen. De lezingen zijn interessant voor juridische professionals die willen aanhaken bij de actualiteit maar zeker ook voor studenten die kennis willen maken met het werkveld.’

Te duur

Volgens de Leeuw is er niet één oorzaak of aanwijsbare start voor deze trend. ‘De behoefte om anders te denken, de neiging om er samen uit te komen zie je ook buiten de rechtspraak, het is een maatschappelijke trend. Daar komt bij dat de rechtspraak als geheel veel te duur aan het worden is door de mogelijkheid om eindeloos te procederen en de mogelijkheid om het onderste uit de kan te halen. Ook de duurdere griffierechten van deze tijd maken het simpelweg te duur om eindeloos door te procederen en derhalve is het vaak lucratiever om te schikken. In juli startte de rechtbank Overijssel daarom al met het project de Overijsselse Overlegrechter om op een snelle, laagdrempelige manier geschillen op te lossen, een beetje vergelijkbaar met de Rijdende Rechter.’

Door één deur

Het oplossen van juridische conflicten kent volgens de hogeschoolhoofddocent een verschuiving van het redeneren vanuit standpunten naar het redeneren vanuit belangen. ‘In veel situaties ligt de waarheid in het midden en is het voordeliger om te zoeken naar een oplossing waarmee we zo veel mogelijk belangen dienen. Een goed voorbeeld is het voorkomen van een vechtscheiding. Door goed overleg en het in acht nemen van de belangen van kinderen, krijg je hele andere oplossingen dan wanneer echtlieden elkaar de tent uitvechten. In veel situaties ben je nu eenmaal tot elkaar veroordeeld en moet je ook na het juridische gevecht nog samen door één deur kunnen.’  

Meer informatie

Lezing Mediation en Rechtspraak, Rechtbank Overijssel, 19 november 2019, 17.00 uur – 19.00 uur.

De sprekers:

• Dr. Mr. Marc Simon Thomas is verbonden als universitair docent (UD) Rechtssociologie aan de Universiteit Utrecht. Zijn huidige onderzoek speelt zich af in Nederland, naar alternatieve vormen van conflictoplossing (waaronder mediation) en laagdrempelige Rechtspraak (waaronder ‘buurtrechters’).

• Mr. F. (Erik) Koster is (kanton)rechter en MfN-registermediator. Hij is ook één van de vier Overijsselse Overlegrechters, die in een laagdrempelige procedure zaken behandelen over burenruzies, consumentengeschillen, eenvoudige geldvorderingen, schades, en huur- of arbeidskwesties.