Bewegings- en lichaamsgerichte interventies bij traumabehandeling

Bewegings- en lichaamsgerichte interventies zijn volgens psychomotorisch therapeuten én volgens veel cliënten essentieel bij traumabehandeling. Associate lector Mia Scheffers heeft zich in haar werk voor het lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn ingezet om deze vorm van therapie én betrouwbare meetinstrumenten verder te ontwikkelen. Dit om de werking ervan aan te tonen en zo draagvlak te creëren bij zorgverzekeraars. Waarom is dat belangrijk en noodzakelijk? We gingen in gesprek met Mia.

Focus van hoofd naar lichaam 

Bewegings- en lichaamsgerichte therapie wordt in het huidige zorgsysteem pas aangeboden als vormen van therapie zoals EMDR en cognitieve gedragstherapie niet werken. Ondanks dat cliënten aangeven dat ze graag bewegings- en lichaamsgerichte therapie willen krijgen als eerste behandelmethode, is er nog niet genoeg draagvlak onder de zorgverzekeraars om dit voor elkaar te krijgen. Door middel van goede psychomotorische behandeling van trauma én meetinstrumenten om de werking van deze therapieën te laten zien, probeert Mia, met collega’s binnen het lectoraat, hier verandering in te brengen.

“In onze maatschappij ligt de focus sterk op de cognitie, het hoofd en de taal. Met als gevolg dat in de meest voorkomende vorm van therapie de cliënt vaak 1-op-1 in gesprek gaat met een therapeut om woorden te geven aan een trauma dat helemaal niet onder woorden gebracht kan worden,” vertelt Mia. 

Mia werkte jarenlang bij ARQ Centrum ’45 en in haar eigen praktijk met mensen met trauma. Zij zag hoe bij mensen met trauma het contact met het lichaam er bijna niet meer is of  hoe mensen hun lichaam heel negatief ervaren. “Bij deze mensen moet eerst de spanning uit het lijf en moet de connectie met het lichaam worden hersteld. Mensen met trauma voelen vaak niet meer of ze boos zijn of verdrietig, of dat iemand over hun grenzen gaat. Als ze het niet voelen, hoe kunnen ze dit dan onder woorden brengen?”

“Daarnaast kunnen mensen die te gespannen zijn cognitieve informatie niet goed meer verwerken. Dit wordt toenemend onderbouwd met neurobiologisch onderzoek. Daarom zou het zo mooi zijn als PMT in de eerste fase wordt aangeboden aan cliënten, in plaats van in de laatste fase als alle andere vormen van therapie niet hebben gewerkt.”

Meetinstrumenten: draagvlak onder zorgverzekeraar

In een aantal instellingen is dit inmiddels gelukt en kunnen cliënten in een vroeg stadium van de behandeling gebruik maken van bewegings- en lichaamsgerichte interventies. Cliënten reageren hier goed op. Mia: “Het draagvlak voor PMT onder cliënten is groot, toch moeten zij nog vaak wachten op aandacht voor het lijf. Zelfs als zij aangeven graag lichaamsgerichte therapie te willen. We werken samen met cliëntenorganisaties om hier verandering in te brengen.” Om hier echt verandering in te krijgen is draagvlak voor lichaamsgerichte behandeling onder zorgverzekeraars noodzakelijk. 

Mia promoveerde op een onderzoek naar lichaamsbeleving bij mensen met verschillende psychische problematiek, waaronder trauma. Bij mensen met trauma was de lichaamsbeleving het meest beschadigd. Daarna werkte ze als associate lector door aan dit onderwerp en kreeg het lectoraat een subsidie om dit nog verder te ontwikkelen. Inmiddels is het onderzoek naar meetinstrumenten verder ontwikkeld en worden deze breed ingezet in het werkveld. “Met de meetinstrumenten die we hebben ontwikkeld kun je meten wat er gebeurt in therapie. In mijn promotieonderzoek heb ik meetinstrumenten geëvalueerd voor cliënten met een negatieve lichaamsbeleving als gevolg van trauma,” vertelt Mia. “Dat is daarna een succes geworden ondanks dat velen het niet zo’n sexy onderwerp vonden. Maar het is wel heel belangrijk voor het werkveld. Inmiddels hebben we betrouwbare vragenlijsten die ingezet kunnen worden voor onderzoek. Dit gebeurt ook door de beroepsvereniging van PMT-ers. Dat de vragenlijsten zo doorwerken is belangrijk. Met de opbrengsten willen we uiteindelijk ook laten zien bij zorgverzekeraars dat het niet alleen draagvlak heeft bij cliënten, maar dat de PMT-aanpak van bewegings- en lichaamsgerichte therapie ook echt werkt.” 

Over het symposium: Wat beweegt ons?

Op 19 juni organiseert het lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn het symposium ‘Wat beweegt ons? Bewegen en lichamelijkheid in de traumabehandeling. Toen, nu en straks.’ Dit evenement is een bekroning op al het ontwikkelings- en onderzoekswerk dat associate lector Mia Scheffers heeft gedaan op het gebied van psychotrauma en psychomotorische therapie.

Op de dag zijn er lezingen en verschillende workshops over de inzet van psychomotorische therapie bij traumabehandeling. 

• 📅 19 juni
• 🕰️ 12.30 - 17.30
• 📌 Hogeschool Windesheim, Zwolle
   

Benieuwd naar het programma? Kijk hier voor meer informatie en inschrijvingen