SDG Swiper: introductietool voor duurzaamheidsdenken

Blog uit de serie 'In de praktijk', met Claudia Tempels

Sustainability goals (SDG’s) tastbaar maken in de projecten van jouw studenten? Gebruik de SDG Swiper! Deze handige tool helpt het gesprek op gang te brengen over de impact die een project heeft op één of meer van de zeventien SDG’s. Bijvoorbeeld op het klimaat, de gezondheid van mensen, het bestrijden van armoede of de positie van mannen en vrouwen. Projectleider Claudia Tempels stond aan de wieg van de SDG Swiper. Ze vertelt graag over de tool, die eigenlijk een bijvangst was van een andere opdracht die ze ICT-studenten gaf, maar toch echt een eigen spotlight verdient!  

Leg uit: het was niet jouw opdracht om de SDG Swiper te maken?

‘Nee, de studenten waren bezig met het maken van een Carbon Case Estimator. Met die tool kunnen ICT-studenten berekenen wat de carbon footprint is van hun project en hoeveel CO₂ ze ermee uitstoten. Daar was veel onderzoek voor nodig en terwijl ze daarmee bezig waren, ontstond gaandeweg het idee om een tool te maken om de sustainability goals in een project naar voren te laten komen. Werk dat idee dan ook maar uit, moedigde ik de studenten aan. Daar word ik dus echt heel blij van, dat studenten een eigen idee ontwikkelen tot een product, dat ook nog eens het gesprek op gang brengt voor een betere wereld.’

Hoe werkt de tool precies?

‘Je opent de SDG Swiper  op je laptop of je smartphone.
Op je laptop moet je klikken, op je mobiel kun je swipen.
Met een project dat de studenten voor ogen hebben, gaan ze alle zeventien SDG’s bij langs. Bij elk doel staat een korte tekst met uitleg over de betreffende SDG. Kun je met dat doel iets binnen je project? Dan swipe je naar rechts. Kun je er niet direct iets mee? Dan swipe je naar links. Als je alle SDG’s hebt gehad, krijg je in één oogopslag te zien wat de impact van jouw project kan zijn.’

Open hier de SDG Swiper(opent in nieuw tabblad)

En dat is het dan? 

‘Nee, dan begint het pas! Er zijn altijd SDG’s die voordehand liggen binnen een project om aan te werken. Ik hoop dat de SDG Swiper uitdaagt om te gaan nadenken of je ook minder direct in het oog springende SDG´s in je project kunt integreren. Daarbij nodigen we studenten uit over de grenzen van hun eigen vakgebied heen te kijken, wat we hier op Windesheim ook steeds belangrijker vinden. Soms leidt de bewustwording van het aspect sustainability ook juist tot een blik naar binnen.

Vanuit ICT wordt vaak gedacht: natuurlijk werken mee aan het behalen van de SDG’s. ICT-studenten ontwikkelen immers vaak applicaties die een bijdrage leveren aan het bevorderen van een gezonde leefstijl, wat valt onder SDG 3. Maar SDG 7 is ook heel relevant: het is belangrijk dat ICT-studenten leren om energiezuinig te werken en weten hoe ze materiaalrecycling kunnen bevorderen. Zo kwam een student erachter dat de programmeertaal die we hier in de opleiding gebruiken, niet de meest duurzame programmeertaal is die er bestaat. Als je dat weet, kun je nadenken over de vraag wat dat betekent voor het leren programmeren in het curriculum.'

Bewustwording: sleutel tot verandering

'Dat begint met bewustwording van de sustainability goals. Vervolgens gaat het ook om bewijslast. Als je aan het begin van je project hebt bepaald welke SDG’s je een plek wilt geven binnen je project, dan moet het vanzelfsprekend worden dat je in het eindverslag ook laat zien hoe je aan dit doel hebt gewerkt en wat dat heeft opgeleverd. Dat gebeurt wat mij betreft aan de hand van onderzoek en gebruik van externe bronnen, aangevuld met eigen bevindingen.’

Voor wie is de tool bedoeld?

‘Ik zie de SDG Swiper als hulpmiddel voor docenten om een aftrap te geven om bewustwording rondom SDG’s te creëren. Het is een tool die bij eerstejaars kan worden gebruikt om te laten zien: dit zijn de SDG’s die Windesheim belangrijk vindt. Het is de bedoeling dat studenten niet alleen met de SDG’s leren werken, ze moeten in hun professionaliteit worden geïntegreerd. Zodat het vanzelfsprekend wordt dat je in alles wat je doet sustainability het uitgangspunt is.'

Het EBBE-project

'Precies wat we binnen het EBBE-project doen: het opleiden van professionals die energietransitiebewust zijn, maar die ook bekwaam zijn. Als het over duurzaamheid gaat, denken we vaak aan de rol die we daarin hebben als burger. Hier op Windesheim hebben we bijna 30.000 professionals in opleiding rondlopen. Wat kunnen die een impact maken, als ze bewust en bekwaam hun beroep leren uitoefenen.

De SDG Swiper kan in dat proces een schakel zijn. Hij is voor elke opleiding relevant, of je nu sportstimuleringsbeleid maakt als je de Calo doet, audiovisuele producties maakt binnen de opleiding journalistiek of een financiële opleiding doet. Bij die laatste kan de SDG Swiper helpen je na te denken over de vraag: wat is hier belangrijker, de financiële winst die we boeken, of de winst voor het klimaat? Kunnen we winst anders gaan duiden dan een getal in euro’s? Die verandering kan klein beginnen met de SDG Swiper als een van de tools om sustainability voor het voetlicht te brengen, maar kan op de langere termijn groot effect hebben.'