Ontwikkelpotentieel van de opvolger in het familiebedrijf

Bij opvolging binnen familiebedrijven spelen niet alleen bedrijfsbelangen, maar ook familiebelangen. We brengen in kaart hoe je de juiste opvolger kiest.

• Lectoraat: Expertisecentrum Familiebedrijven
• Betrokken onderzoekers: Judith van Helvert-Beugels, lector
• Partners: Lectoraat Dynamische Talentinterventies Fontys, De nieuwe Traditie en 't Hart Talentontwikkeling, Nederlands Gilde van Familiebedrijfsspecialisten
• Het onderzoek wordt mogelijk gemaakt door Regieorgaan SIA via de KIEM-regeling.
   

Opvolgingsproces

Hoe kun je zo goed mogelijk regelen dat je familiebedrijf in goede handen is bij degene die het overneemt. Voor veel familiebedrijven vaak een enorme uitdaging. Omdat er behalve bedrijfsbelangen ook familiebelangen meespelen. 

Want, waar bij niet-familiebedrijven vooral strategische, financiële en fiscale belangen een rol spelen, spelen bij familiebedrijven ook trots, verantwoordelijkheid, onderlinge relaties, verwachtingen en rentmeesterschap mee. Wordt er bij de opvolging vanuit deze familiebelangen een verkeerde beslissing genomen, dan is dat niet alleen schadelijk voor het bedrijf, maar ook voor de opvolger. 
Komt de continuïteit van familiebedrijven in het gedrang, dan heeft dat ook z’n weerslag op de economische en maatschappelijke stabiliteit. Een succesvol opvolgingsproces binnen een familiebedrijf is daarom van cruciaal belang voor die stabiliteit. 

Complete en integrale aanpak

Het Expertisecentrum Familiebedrijven slaat de handen ineen met het lectoraat Dynamische Talentinterventies van Fontys, De Nieuwe Traditie, ’t Hart Talentontwikkeling en het Nederlands Gilde van Familiebedrijfsspecialisten. Gezamenlijk gaan zij een meer complete en integrale aanpak ontwikkelen, die helpt de meest passende opvolger vanuit de familie te selecteren. Daarbij moet er oog zijn voor een goede match tussen de kenmerken van de persoon en van de organisatie. Zowel familiebedrijven als adviseurs hebben aangegeven dat er behoefte is aan een dergelijke werkwijze.

Vernieuwend inzicht

Inzicht in het ontwikkelpotentieel van de opvolger in combinatie met inzicht in de motivatie en de competenties helpen om belangrijke informatie te vergaren voor zowel de familie, de opvolger als voor het bedrijf. Het bij elkaar brengen van deze kennisgebieden is vernieuwend, omdat vooralsnog alleen motivatie en competenties centraal stonden bij het selecteren van de ‘juiste’ opvolger. 
Wat is het gewenste profiel van de opvolger, in hoeverre heeft de opvolger voldoende potentieel en wat is het ontwikkelperspectief. Dat is een greep uit de vragen die opkomen als het gaat om een ‘passende’ opvolger. Maar wellicht moeten er ook veranderingen binnen de organisatie plaatsvinden, die beter passen bij de kwaliteiten van de opvolger. Of misschien zijn er meerdere opvolgers in de volgende generatie. Hoe verloopt de samenwerking en hoe laat de aftredende generatie het werk los.

Bevindingen in kaart

Door middel van literatuuronderzoek en in totaal twintig interviews met ondernemers die recent hun ouder(s) hebben opgevolgd in het familiebedrijf, brengen de onderzoekers in kaart op welke wijze persoonlijke kenmerken en omgevingsfactoren het ontwikkelproces van de opvolger beïnvloeden. 

De bevindingen worden in kaart gebracht en in focusgroepen getoetst aan ervaringen van familiebedrijfadviseurs en poteniële opvolgers in opleiding bij Windesheim en Fontys. Vervolgens wordt er een uitlegvideo en een praatplaat gemaakt om de ontwikkelde aanpak naar de praktijk te brengen. Met deze instrumenten kan de continuïteit van familiebedrijven beter worden gewaarborgd.
Dit voorstel sluit aan op de KIA Maatschappelijk Verdienvermogen, en dan specifiek op het bestendigen van succesvolle MKB familiebedrijven op de lange termijn door de kansen op een succesvol bedrijfsopvolgingsproces te vergroten.

Meer weten? 

Neem contact op met: Judith van Helvert-Beugels lector Expertisecentrum Familiebedrijven

Judith van Helvert-Beugels
jmc.van.helvert@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

of Karin Rozendal, office manager,
via 0884698426(opent in nieuw tabblad)of
 k.rozendal-de-groot@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)