Onderzoekers storten zich op zorgafval: Weggooien? Ons een zorg!

Er is steeds meer vraag naar grondstoffen, meer dan onze aarde kan leveren. Vandaar dat Nederland in 2050 volledig circulair wil zijn. Dat betekent dat niet alleen de plastic rietjes afgeschaft moeten worden, maar dat ook de zorgsector aan de bak moet. Het nieuwe onderzoeksproject ‘Weggooien? Ons een zorg!’ moet deze sector gaan helpen om het afval van ziekenhuizen te verminderen. Onderzoekers Paulien de Graaf-Muller van het lectoraat Supply Chain Finance en Anne van Vulpen van Netwerken in een circulaire Economie nemen de zorg voor dit project op zich.

Er zit weer een operatie op in het ziekenhuis. De OK-assistent rijdt een stalen kar de operatiekamer uit vol met afval: papieren lakens, medische instrumenten en zelfs elektronica. Het wordt afgevoerd en verbrand. Samen met stapels handschoenen, infuussystemen en verpakkingsmateriaal belanden er per operatie tientallen kilo’s afval in de bak. Elke dag groeit de berg afval van het ziekenhuis gestaag.

Zorgen om duurzaamheid

In Nederland waren ziekenhuizen in 2017 verantwoordelijk voor ongeveer 39.000 ton aan afval dat wordt verbrand. Ter vergelijking: onze huishoudens leveren ongeveer 76.000 ton grofvuil aan de afvalverbranding per jaar. Dit is een onhoudbare situatie. Dus gaat Windesheim de komende 2 jaar kijken hoe we disposables van ziekenhuizen kunnen terugdringen. Disposables zijn voorwerpen die één keer worden gebruikt, om vervolgens weer te worden weggegooid: het zijn de rietjes van de zorgindustrie.

Duur(zame) zorg

Onze onderzoekers Paulien en Anne gaan straks samen met midden- en kleinbedrijven (mkb’s) en ziekenhuizen kijken hoe anders omgegaan kan worden met disposables, bijvoorbeeld door processen anders in te richten of producten anders te ontwerpen om de zorgsector circulairder te maken. Ze kijken naar mogelijkheden voor innovaties in producten, processen, informatiegebruik en businessmodellen in het hele zorgproces.

Het circulair maken van de bedrijfsvoering binnen de zorg is erg uitdagend. Want er worden hoge eisen gesteld aan hygiëne en aan infectiepreventie. Bovendien zijn veel zorgorganisaties complex van aard en zijn er veel beslissers en belangen die over het inrichten van processen en gebruik van materialen gaan. Innovatie voor de zorg kan hierdoor vaak duur uitpakken.

Door hoge risico’s en flinke investeringskosten is het lastig voor veel mkb’ers om deze markt te betreden. Daarom werkt Windesheim samen met deze ondernemingen in elk deel van de keten om krachten te bundelen. Zo heeft iedereen toegang tot praktische kennis waardoor het makkelijker wordt om tot duurzame(re) en toepasbare oplossingen te komen.

Multidisciplinaire samenwerking

Het project ‘Weggooien? Ons een zorg!’ bestaat uit vier cases. Binnen elke case zoeken de onderzoekers naar ontwikkelmogelijkheden en oplossingen voor specifieke innovatievraagstukken van de praktijkpartners. Dit doen ze door samen te werken met studenten, deskundigen uit het veld en docent-onderzoekers. Uit de caseresultaten wil het onderzoek ook algemene lessen trekken: hoe kom je tot duurzame innovaties die door de markt geadopteerd worden? De kennis die dit onderzoek oplevert, willen de onderzoekers gaan verspreiden via onderwijs, publicaties in vaktijdschriften en presentaties op evenementen van het netwerk van alle betrokkenen.

Regieorgaan SIA maakt het onderzoeksproject mogelijk via financiering. Regieorgaan SIA is een onderdeel van de NWO en financiert en promoot het praktijkgericht onderzoek in Nederland. Bovendien voelen veel organisaties uit meerdere hoeken de urgentie om met dit vraagstuk aan de slag te gaan. Het samenwerkingsverband bestaat uit:

Onderzoeksgroepen:

1. Supply Chain Finance van Windesheim
2. Netwerken in een circulaire Economie van Windesheim
3. Logistiek & Allianties (programmalijn Healthcare Logistics) van de HAN
4. Design for Sustainability van de TU Delft

Bedrijven:

1. Meditec
2. Sustainable
3. Roncadelle Operations
4. H&P Moulding
5. Business Creation
6. Green it out
7. CleanLease
8. CiorC

Ziekenhuizen:

1. Isala Zwolle
2. Ziekenhuis Gelderse Vallei
3. Reinier de Graaf
4. OLVG

Netwerk-brancheorganisaties:

1. Milieu Platform Zorgsector (MPZ)
2. Health Valley
3. mProve
4. Leading sustainable Health Care

Wil je meer informatie over dit project? Neem dan contact op met Paulien de Graaf-Muller(opent in nieuw tabblad) of Anne van Vulpen(opent in nieuw tabblad).