Regio Zwolle Monitor 2022: regio in balans na corona, maar met flinke uitdagingen aan de horizon

Regio Zwolle is een economisch weerbare en wendbare regio én een aantrekkelijke plek waar het prettig leven is. Maar de Regio Zwolle Monitor 2022 vertelt ook een ander verhaal: de regio wordt tegelijkertijd geconfronteerd met ontwikkelingen die het economisch presteren en de kwaliteit van leven nu én in de toekomst onder druk zetten. Amper hersteld van de coronapandemie, kwam de volgende schok: de oorlog in Oekraïne. Wereldwijd zorgt dit voor toenemende onzekerheid: van torenhoge energieprijzen tot een sterk stijgende inflatie. Daarnaast staan we aan de lat voor enkele grote transitieopgaven, zoals verduurzaming, economische vernieuwing en modernisering van de arbeidsmarkt – opgaven die ook én vooral om een aanpak op regionale schaal vragen.

Dit is de kernboodschap uit de Regio Zwolle Monitor 2022. Het rapport beschrijft jaarlijks de stand en ontwikkeling van de economie in Regio Zwolle, het regionale samenwerkingsverband van 22 gemeenten. De Monitor werd vandaag als vanouds gepresenteerd tijdens het Regio Zwolle Congres in theater De Spiegel in Zwolle, na twee noodgedwongen online edities. Het rapport is een initiatief van Economic Board Regio Zwolle. De leiding van het onderzoek is in handen van Friso de Vor, senior onderzoeker regionale economie, bij het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim.

Brede welvaart: kwaliteit leefomgeving maakt het verschil 

Een van de centrale thema’s in de 2022-editie van de Regio Zwolle Monitor is brede welvaart. Brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden. Naast materiële welvaart gaat het ook om zaken als gezondheid, welzijn, milieu, woon- en leefomgeving, sociale cohesie, persoonlijke ontplooiing en (on)veiligheid. Een analyse van de samenstelling van de brede welvaart toont aan dat de balans tussen welvaart, welzijn en welbevinden een kracht is van Regio Zwolle. Vooral op thema’s die gaan over de kwaliteit van de leefomgeving scoort Regio Zwolle bovengemiddeld goed in vergelijking met het Nederlands gemiddelde. “Inwoners en huishoudens in Regio Zwolle zijn vaker tevreden over hun woning en vooral over de omgeving waarin zij wonen”, aldus Windesheimonderzoeker Friso de Vor. 

Het wordt drukker in Regio Zwolle

Tegelijk wordt geconstateerd dat het drukker wordt in Regio Zwolle. Het inwonertal van Regio Zwolle is de afgelopen 10 jaar met bijna 6 procent gegroeid (landelijk was de groei 5,5 procent). De laatste jaren vormden binnenlandse verhuizingen de voornaamste oorzaak van deze groei. Vanaf 2017 verhuisden ieder jaar meer mensen vanuit elders in het land naar de regio dan dat er vertrokken. In 2021 overtrof het aantal nieuwgevestigden het aantal vertrekkers met 4.400: ruim anderhalf keer zoveel als een jaar eerder. Het tekent de toenemende aantrekkingskracht van Regio Zwolle. “Maar deze gestage groei van de bevolking betekent ook een toenemende druk op ruimte en leefomgeving”, aldus De Vor. 

De behoefte aan nieuwe (betaalbare) woningen is daarom groot in Regio Zwolle. Er wordt inmiddels uitgegaan van een verwachte nieuwbouw van circa 50.000 woningen tot 2040. De Vor: “De uitdaging ligt hoe dan ook in het realiseren van het juiste type woningen op de juiste plekken. En niet alleen de woningbouw legt een claim op de schaars beschikbare ruimte. Ook andere functies, zoals werklocaties, mobiliteit, natuur en duurzame energieopwekking, vragen om een zorgvuldige verdeling van de ruimte.” 

Regionale bedrijfsleven verduurzaamt langzaam

Versnelling van de verduurzamingstransitie van het bedrijfsleven is broodnodig – met name in Regio Zwolle. Het regionale bedrijfsleven, in brede zin, lijkt nog onvoldoende voorbereid te zijn op een nieuwe, toekomstbestendige economie. Dit blijkt uit de score op de zogeheten Nieuwe Economie Index voor Transitie van het bedrijfsleven (NEx-T): Regio Zwolle scoort een 5,4, waar 5,8 de gemiddelde landelijke score is (op een schaal van 10). De Vor: “Grote bedrijven blijken verhoudingsgewijs meer te investeren in een duurzame en toekomstbestendige bedrijfsvoering dan mkb-bedrijven. De economie van Regio Zwolle kent echter een oververtegenwoordiging van mkb-bedrijven. Voor de regio is het daarom van belang om blijvend te investeren in het bevorderen van vernieuwing en verduurzaming van het mkb”.

Werkzoekende kan kiezen uit 5 banen

De vraag naar arbeid is ongekend hoog. In juni 2022 piekte het aantal openstaande vacatures in Regio Zwolle naar 12.200, zo’n 2.000 meer dan in mei 2021 (tot dat moment de maand met het hoogste aantal openstaande vacatures). Die cijfers onderstrepen dat werkgevers in de regio buitengewoon veel moeite hebben om hun vacatures te vervullen. Daar staat tegenover dat werkzoekenden doorgaans de keuze hebben uit meerdere banen. Zo heeft een werkzoekende uit Regio Zwolle gemiddeld 5 banen voor het uitkiezen (landelijk ging het om gemiddeld 4,4 banen). “Los van de problemen die dit met zich meebrengt voor bedrijven die met man en macht naar werknemers op zoek zijn, zet het mogelijk ook een rem op de noodzakelijke verduurzamingsvraagstukken en andere vernieuwingsopgaven. “Voldoende geschikt personeel vinden om de gewenste transities te realiseren is niet vanzelfsprekend”, concludeert De Vor. 

Over de Regio Zwolle Monitor

De Regio Zwolle Monitor brengt jaarlijks het reilen en zeilen van Regio Zwolle in beeld aan de hand van statistieken en cijfers. Deze Monitor signaleert trends en ontwikkelingen en geeft een indruk van de ontwikkelkracht van Regio Zwolle. Daarmee vormt de Monitor een belangrijke bron van informatie voor beleidsvorming rondom economische en maatschappelijke ontwikkelingen in Regio Zwolle. 

Meer informatie

• De Regio Zwolle Monitor 2022 kun je hier downloaden(opent in nieuw tabblad)
• Kijk hier voor meer informatie over al ons onderzoek naar technologie voor de samenleving