Regio Zwolle Monitor 2021: economie Regio Zwolle herpakt zich, grote uitdagingen blijven

Bijna 2 jaar nadat de coronapandemie ons in volle omvang bereikte, kan voorzichtig een tussentijdse balans worden opgemaakt. Ook al lijkt de pandemie op dit moment verre van voorbij, de economie van Regio Zwolle herstelde zich in rap tempo van de eerste serie lockdowns. Na de forse krimp in coronajaar 2020 is de groei in 2021 bovengemiddeld hoog. Tegelijk zien we dat de grote – pre-corona – uitdagingen nog steeds spelen. Ze zijn nu alleen rijper en daarmee ook heviger en urgenter. Arbeidstekorten zijn nog nijpender, de woningmarkt is verder vastgelopen en de verduurzamingstransitie komt maar langzaam op gang. 

Dit blijkt uit de Regio Zwolle Monitor 2021. Het economisch rapport beschrijft jaarlijks de stand en ontwikkeling van Regio Zwolle, het regionale samenwerkingsverband van 22 gemeenten. De Monitor werd vandaag tijdens het Regio Zwolle Congres gepresenteerd, dat dit jaar via een stream live te volgen was. Het rapport is een initiatief van de Stichting Metropool Regio Zwolle. De leiding van het onderzoek is in handen van Friso de Vor, senior-onderzoeker regionale economie, bij het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim.

Regio Zwolle laat hoge groeicijfers zien
In 2020 kromp de economie van Regio Zwolle met 2,8%, terwijl de krimp landelijk op 3,7% lag. Na deze dreun veerde de economie in 2021 bijzonder snel op. Voor heel 2021 wordt een economische groei van 4,7% voorzien in Regio Zwolle – wat substantieel hoger is dan het Nederlandse gemiddelde van 3,9%. “In historisch perspectief hebben we te maken met bijzonder hoge groeicijfers, maar ze volgen dan ook op een historisch grote krimp”, aldus Windesheimonderzoeker Friso de Vor. “Door een uitgebreid ondersteuningspakket gericht op het bedrijfsleven en oplevende bestedingen na de lockdowns is de economie minder hard geraakt dan vooraf werd gevreesd.”

Oplopende personeelstekorten
Door die groei is er nu in vrijwel alle bedrijfstakken sprake van oplopende personeelstekorten. In Regio Zwolle stonden halverwege 2020 bijna 4.500 vacatures open. Een jaar later is dit aantal meer dan verdubbeld. In juli 2021 lag met 9.400 openstaande vacatures de vraag naar arbeid op nagenoeg hetzelfde niveau als 2 jaar eerder – de periode dus die voorafging aan de pandemie. De Vor: “We zijn weer terug in een arbeidsmarktsituatie vergelijkbaar met die van halverwege 2019: een overspannen arbeidsmarkt, waarbij het voor werkgevers heel lastig is om nog geschikt personeel te vinden.”

West-Nederland dijt uit naar het oosten
De toenemende aantrekkelijkheid van Regio Zwolle als vestigingsplaats blijkt uit de instroom van nieuwe inwoners. In 2011 vertrokken er nog per saldo meer mensen vanuit Regio Zwolle dan dat er nieuwe inwoners bijkwamen. In 2019 is dat beeld volledig omgekeerd. Vanuit bijna elk deel van het land verhuisde een groter aantal mensen naar Regio Zwolle dan andersom. Regio Zwolle heeft haar inwoners vooral ‘gewonnen’ uit Noord- en West-Nederland; vanuit beide landsdelen betrof het vestigingssaldo +1.200 personen. De Vor: “West-Nederland is geleidelijk richting het oosten aan het uitdijen. Een beweging die overigens al voor de uitbraak van de coronacrisis herkenbaar was.”

Woningmarkt loopt vast
Deze trek naar de regio zorgt er bijvoorbeeld voor dat de regionale woningmarkt onverminderd gespannen blijft. In de eerste 2 kwartalen van 2021 wisselden 7,6 procent meer koopwoningen van eigenaar dan een jaar eerder in Regio Zwolle. Tegelijkertijd nam het woningaanbod verder af. Dit is terug te zien in de prijs. In de eerste helft van 2021 lag de gemiddelde transactieprijs in Regio Zwolle op € 326.200. Dit is bijna 12% hoger dan een jaar eerder. Overigens is de gemiddelde verkoopprijs in Regio Zwolle altijd nog een stuk lager dan de gemiddelde landelijke woningprijs van € 373.200.

Winst voor later
Onder de noemer winst voor later staat de Regio Zwolle Monitor uitgebreid stil bij de vraag hoe we ervoor zorgen dat Regio Zwolle ook in 2050 nog een aantrekkelijke regio is om in te leven. Voor een belangrijk deel hangt dit af van de kwaliteit van de keuzes die we nu maken – de mate waarin oog is voor de lange termijn, voor de gevolgen voor morgen én overmorgen. Centraal staat het monumentale vraagstuk van de transitie naar een toekomstbestendige economie, waarin we onder meer een betere relatie met de natuur weten aan te gaan. Kortom, een transitie waarin we klimaatverandering proberen tegen te gaan en de effecten daarvan proberen op te vangen. Dit verlangt van ons dat we de juiste keuzes maken. Sturen op versterking van de brede welvaart kan hierbij helpen. Brede welvaart staat voor de gedachte dat er meer dan alleen economische groei nodig is om onze welvaart te vergroten. 

Een belangrijke drijfkracht achter transitie is hoop. Hoop speelt een cruciale rol als motivatie om zich in te zetten voor de grote sociaal-economische thema’s. Onderzoek onder een groep ondernemers uit Regio Zwolle naar de hoop die ze hebben voor zowel hun eigen bedrijf als voor Regio Zwolle in 2050 levert inzichten op in hoe hoop in relatie tot ondernemerschap en leiderschap onze toekomst kan beïnvloeden. Hoop duidt een basishouding aan van vertrouwen in de toekomst. Het is de brandstof die we nodig hebben om de uitdagingen voor ons als individu, regio én de wereld te kunnen tackelen. 

Over de Regio Zwolle Monitor
De Regio Zwolle Monitor brengt jaarlijks de sociaal- en ruimtelijk-economische ontwikkeling in beeld aan de hand van cijfers die een indicator zijn voor de ontwikkelkracht van de regio. Elk jaar worden nieuwe accenten gelegd. Hierdoor blijft de Monitor niet beperkt tot een standaard ‘fotomoment’ van de regio, maar verkrijgen we jaar op jaar inzicht in het bijzondere en kenmerkende van Regio Zwolle: een bron van informatie dus voor de beleidsvorming rondom economische ontwikkelingen in de regio.

Meer informatie

• De Regio Zwolle Monitor 2021 is op de website van Metropool Regio Zwolle te downloaden(opent in nieuw tabblad)
• Kijk hier voor meer informatie over al ons onderzoek vanuit het kenniscentrum Technologie