Naar cookie instellingen Hoofdinhoud Hoofdnavigatie

  • Rapport
  • 1 januari 2009
  • Onderwijsinnovatie en ICT
Banner image
  1. Home(opent in nieuw tabblad) /
  2. Onderzoekspublicaties(opent in nieuw tabblad) /
  3. IT Governance en onderwijs van de hogescholen

IT Governance en onderwijs van de hogescholen

Samenvatting

Het onderwerp IT Governance is in dit decennium in navolging van Corporate Governance ook in het hoger onderwijs op menig bestuurdersagenda terecht gekomen. Het betekent zoveel als deugdelijk IT bestuur. Het belang van IT Governance is onder andere gelegen in het feit dat de kosten van IT (aanschaf, beheer en onderhoud) een belangrijk deel uitmaken van de onderwijsbudgetten. Daarnaast is de strategische potentie van IT momenteel nog onvoldoende benut en liggen er op dat gebied enorme kansen. In dit rapport zijn de resultaten weergegeven van een onderzoek dat betrekking heeft op IT Governance binnen het Hoger Beroepsonderwijs in Nederland. Daartoe zijn tien van de grootste HBOinstellingen bezocht en is aan de CIO's gevraagd welke relatie er bestaat tussen IT Governance en de kwaliteit van het onderwijs (het primair proces). Uit het theoretisch vooronderzoek is gebleken dat er tal van methoden zijn die een instelling kunnen ondersteunen in de uitvoering van IT Governance. Het overgrote deel van deze methoden of raamwerken beperkt zich tot het "wat' van Governance en niet zozeer het "hoe'. In de praktijk blijkt dat er binnen de onderzochte instellingen vaak meerdere methoden impliciet en expliciet gebruikt worden en ook dat meerdere mensen binnen dezelfde instelling meer dan één methode naast elkaar gebruiken. Zodoende ontstaat een lappendeken aan methoden met even zoveel uitgangspunten en filosofieën. Ieder van de onderzochte instellingen heeft een gedelegeerd CIO zonder dat de lijnmacht, behorend bij de formele CIO-positie, mee wordt gedelegeerd. Dit leidt in de praktijk tot een situatie waarin de CIO geen formele macht heeft maar in de meeste gevallen wel invloed. Het feit dat de CIO "niet in de lijn' zit kan er voor zorgen dat de gewenste draagkracht en handelingssnelheid op het gebied van IT worden beperkt. Daardoor zitten de CIO's nu vaak in een spagaat tussen de aanbodkant van IT en de vraagzijde die door het onderwijs ingevuld moet worden. Meestal gebeurt dit via het informatiemanagement. In totaal zijn vanuit de onderzoeksresultaten 13 conclusies getrokken. Deze zijn gerangschikt in een zestal rubrieken. Zo is onder andere de conclusie getrokken dat affiniteit van de bestuurders onontbeerlijk is voor een adequate IT Governance. Deze affiniteit zien we steeds vaker terug bij de portefeuillehouders in de colleges van bestuur. Adequaat impliceert ook een dialoog tussen vraag en aanbod. Aan de vraagzijde (onderwijs) is het IT-bewustzijn onvoldoende ontwikkeld om een invulling te kunnen geven aan het partnerschap in de dialoog tussen onderwijs en IT. De inhoudelijke dialoog kan alleen gevoerd worden indien de resultaten bekend zijn van de inzet van IT ten behoeve van het onderwijs. Deze resultaten zijn vaak bij gebrek aan managementinformatie niet bekend waardoor er in feite geen sprake is van een volwaardige IT-beleidscyclus waarbij resultaten bottom-up input vormen voor beleidsaanpassingen top-down. Tot slot kenmerken de CIO's de eigen onderwijsinstelling vanuit IT-perspectief als procesgedreven. De wens om businessgedreven te werken is duidelijk aanwezig. Er zijn dertien inrichtingsfactoren gevonden die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de uitvoering van IT Governance, waaronder de formele aanwezigheid van strategisch IT beleid, het nemen van verantwoordelijkheid en niet alleen het afleggen van verantwoording ten aanzien van IT, en het belang om IT vanuit organisatiekundig perspectief te benaderen in plaats van technische invalshoek. Wellicht de belangrijkste uitspraak van één van de respondenten luidde: "Structuren of methoden werken nooit uit zichzelf, mensen werken!" Deze uitspraak roept direct de volgende vraag op, namelijk "hoe werken ze'.

Auteurs van deze publicatie:

  • R Bruins