Het leukste onderdeel van een project? Ontwerpen!
Mijn naam is Luc Dijkman en ik ben 2e-jaarstudent van de opleiding Bouwkunde. Werken aan projecten vind ik een erg leuk onderdeel van de opleiding en daarom wil ik er graag iets over vertellen.
Bij Bouwkunde maak je elke periode een ‘Kenmerkende Beroeps Situatie’ (KBS), dat is een opdracht die je ook in de praktijk zou kunnen tegenkomen. In het 1e semester van het 2e jaar ging ik samen met mijn medestudenten Kim en Dionn aan de slag met een opdracht voor een echte opdrachtgever, sportpark ‘de Marslanden’ in Zwolle. Op dit sportpark zaten veel verschillende verenigingen op één plek. Die verenigingen hebben we nu allemaal een ‘eigen’ plek op het park gegeven.
De opdracht: ontwerp een sportcomplex
In het ontwerp moesten we rekening houden met de verschillende wensen en belangen van de sportverenigingen, de opdrachtgever en de bezoekers van het gebouw. Ook moest er in het ontwerp zijn gedacht aan kleedkamers, werkplekken, een EHBO en een horecagelegenheid.
Deel 1: onderzoeken en ontwerpen
De opdracht bestreek 2 KBS-periodes. De 1e periode gebruikten we voor het onderzoeken en ontwerpen. We doorliepen een heel ontwerpproces en begonnen met het onderzoeken van de situatie. We gingen op zoek naar antwoorden voor vragen als: Hoe ziet de locatie er nu uit? Hoe kom je op het terrein? Waar ligt nu bebouwing? Wat zijn de groenvoorzieningen op het park?
We bezochten de locatie en maakten analyses. De antwoorden op de onderzoeksvragen maakten we in de vorm van tekeningen: een plattegrond van de omgeving waarop we met behulp van schetsrol en stiften onze analyses tekenden (figuur 1). Je ziet op de tekening de bebouwing op en rondom het sportpark.
We deden ook onderzoek naar de doelgroep van het gebouw en stelden onderzoeksvragen als: Wie gaat het gebouw gebruiken? Welke wensen hebben de gebruikers? Zo koppelden we de analyses aan een ruimtelijk plan (figuur 2).
Het leukste deel
Na de analyses maakten we een visie voor het gebouw die het uitgangspunt werd voor het ontwerp. De visie voor ons project was: natuurlijke vorm, flexibiliteit, zichtlijnen en toegankelijkheid.
Daarna begon het leukste deel: het ontwerpen! We maakten schetsen en kwamen zo steeds verder tot een ontwerp. Zo’n schets kan er heel simpel uitzien, zoals in figuur 3 waar je de drie zichtlijnen ziet die we in ons ontwerp wilden gebruiken. Drie lijnen zorgen voor zes uitzichten, dus een zeshoek leek ons een goede vorm!
De zeshoek is een herhalende vorm, zodat je er heel makkelijk één kunt toevoegen of weghalen. Flexibiliteit! Ook is het een natuurlijke vorm, denk maar aan een bijenkorf. Toegankelijkheid brachten we in het ontwerp door veel ingangen te plaatsen zodat je van (bijna) alle kanten het gebouw kunt betreden.
Zo kwamen we aan het einde van de eerste KBS tot een ontwerp (figuur 4) waar we erg trots op waren. Ook de opdrachtgever vond het mooi. Samen met twee andere groepjes mochten we onze projecten presenteren aan verschillende verenigingen en aan de opdrachtgever. Supergaaf toch?!
Deel 2: de uitwerking
In de periode van de tweede KBS werkten we aan de uitwerking van het ontwerp en maakten we technische tekeningen van het gebouw. We dachten na over bijvoorbeeld de materiaalkeuze, de constructie en de toepassing van duurzaamheid.
Het bedenken een technische tekening is vergelijkbaar met het maken van een ontwerp. Je pakt de plattegronden van je ontwerp erbij en maakt vervolgens met je schetsrol analyses. Er zijn weer allerlei vragen waarop je een antwoord moet vinden: Hoe plaats je de kolommen en de balken? Hoe bevestig je de verschillende onderdelen? Hoe ziet de opbouw van de gevel eruit? Hoe dik moet de isolatie zijn? Ook verbeter je kleine ontwerpfoutjes, want het plan moet wel voldoen aan het bouwbesluit.
Het eindresultaat
Uiteindelijk hebben we gekozen voor een constructie van hout met kolommen en grote dakliggers (figuur 5). Ik zou er nog veel meer over kunnen vertellen, maar ik denk dat de kleine selectie impressiebeelden en bouwtechnische tekeningen genoeg laten zien over het eindresultaat van ons project. Daarnaast hoop ik dat je nu nog beter begrijpt waarom het werken aan een project bij de opleiding Bouwkunde zo leuk en interessant kan zijn!