‘Welkom in het Faalcafé, welkom in het leven!’

Per ongeluk de mail waarin staat hoe jij de rechtszaak gaat verdedigen naar de tegenpartij sturen. Na 3 studies te hebben geprobeerd, ook met je 4e studie stoppen. En geen huisje-boompje-beestje, maar inmiddels weer bij je moeder wonen. Stuk voor stuk dappere faalverhalen met allemaal een wijze les, maar in het Faalcafé gaat het daar eigenlijk niet om. In gesprek met Martin Jans, organisator en studentenpastor bij o.a. hogeschool Windesheim, horen we hoe faalverhalen, vrienden en een drankje een goede mix vormen voor een avond die vooral tijd en ruimte biedt. 

Wat is het Faalcafé en wat kun je als bezoeker verwachten? 

“Je komt terecht in een gezellig café, waar je een drankje kunt drinken en waar mensen verhalen vertellen over dingen die mis zijn gegaan of die hun niet zijn gelukt. Je komt ook terecht in een ruimte waar we met z’n allen een beetje ons mens-zijn delen. Veel mensen herkennen dat ze de dingen graag goed of zelfs perfect willen doen, misschien zelfs bang zijn om te falen. Maar ieder mens loopt tegen dingen aan die niet lukken. Die verhalen, die delen we in het Faalcafé. We proberen er ook niet te veel van te leren hoor, van wat er misging. Het gaat er vooral om dat het er mag zijn, het niet perfecte van ons bestaan. En dat falen eigenlijk heel normaal is.” 

Gaat het bij faalverhalen niet juist om welke lessen haal ik hieruit? 

“Natuurlijk kun je er van leren en er iets van opsteken, laat ik dat voorop stellen. Ik merk alleen dat studenten wel heel snel die vertaalslag maken. Op het moment dat er iets gebeurt of misgaat vragen ze zichzelf af ‘wat heb ik ervan geleerd?’ of ‘wat levert het me op?’. Vaak is er ook de neiging om er meteen iets mee te gaan doen. Hierdoor gaat falen eigenlijk meer over wat je ‘goed’ kunt doen of over iets waar je direct wat aan moet hebben. Als je daar te snel mee bent sla je voor mij ook een stap over. En die stap willen we ook graag aandacht geven.”

Je faalt, wat nu? 

“Soms is het goed om tijd te nemen, je bewust te zijn van het moment en te zeggen ‘oké… het is niet gelukt’. Dat kan dan vervelend of droevig zijn, maar dit komt nog voordat je er iets van hebt geleerd. Ik ken iemand waarbij het na 3 studies nog steeds niet was gelukt om een studie af te maken. Daar kwam natuurlijk ook frustratie bij kijken en teleurstelling. Als je dan te snel over die teleurstelling heen stapt is er ook geen ruimte voor acceptatie. Soms kan het best fijn zijn om te ontdekken wat je ‘niet’ bent. Voor deze persoon is er gaandeweg een andere route ontstaan. Hij is er niet aan ten onder gegaan. Dat perspectief, dat als iets niet lukt het niet het einde van de wereld is, dat vinden veel studenten nog lastig.”

Wat hoop je te bereiken met het Faalcafé? 

“We lossen het falen natuurlijk niet op, dat is ook niet mijn bedoeling. Je krijgt ook geen tools mee ofzo, na afloop van de avond. Wat we wel kunnen bieden is tijd en ruimte. Op een luchtige en speelse manier. Samen met vrienden luisteren en praten, in een gezellige setting. Maar mijn diepste doel is misschien wel dat we met z’n allen een reëler beeld krijgen van wat normaal is. De norm is bijvoorbeeld dat je binnen 4 jaar afstudeert. Als dat niet lukt hebben studenten het over studievertraging. Vertraging heeft een negatieve klank. Het is alleen heel normaal dat er dingen in het leven gebeuren dat het soms anders loopt. De norm is niet dat je binnen 4 jaar kunt afstuderen, maar de norm is eigenlijk dat er in het leven dingen gebeuren waardoor je soms langer over dingen doet dan je wilt. Ik had onlangs een interview met een filosoof en hij zei ‘welkom in het leven!’ en dat slaat hier heel goed op. Als je faalt en je kunt of moet er niet direct iets mee, dan zou ik ook willen zeggen: welkom in het leven!” 

Op maandag 27 november 2023 was de tweede editie van het Faalcafé in studentencafé Het Vliegende Paard. Het Faalcafé werd georganiseerd door RE:LINK en Buro Ruis. Houd de Instagram van RE:LINK(opent in nieuw tabblad) in de gaten voor een volgende editie. 

Verder lezen of praten over dit thema? Loop dan eens langs bij RE:LINK, zij zijn gevestigd op de campus in Zwolle in het hoofdgebouw, tegenover de receptie. Of neem een kijkje op de website van RE:LINK(opent in nieuw tabblad). RE:LINK is een stichting waarin verschillende instellingen in participeren, waaronder hogeschool Windesheim.