Living Lab Bewegend buurten

Hoe maken we bewegen en sport toegankelijk voor iedereen en dan in het bijzonder voor inactieve ouderen uit de wijk Akkerhoeve in Leusden. Dat is waar onderzoeker Tina Bellemans en junior-onderzoeker Marije Voskamp van het lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn zich mee bezig houden binnen het onderzoeksproject Bewegend Buurten. Het doel? Samen met de wijkbewoners een beweegaanbod ontwerpen dat aansluit bij hun behoeftes.  

Aanleiding

“Zijn er dan geen initiatieven om de inactieve ouderen in beweging te krijgen? Of zijn die er wel en zijn deze niet alom bekend?” Dat vroeg onderzoeker Tina Bellemans zich af toen ze door haar woonplaats in Leusden liep en eigenlijk alleen maar kinderen zag sporten en maar weinig volwassenen en ouderen zag in al die sportzalen en op de voetbalvelden. Die stonden de hele dag leeg. Dat zette haar aan het denken. Bellemans zette uiteindelijk het onderzoek Bewegend Buurten op met als kernvraag: hoe kunnen we bewegen en sport toegankelijke te maken voor elke Leusdenaar (lees: tot nu toe inactieve ouderen in de gemeente Leusden)? 

 “Ik ben in mijn netwerk gaan kijken en heb verschillende partijen benaderd: buurtsportcoaches, zwembad Octopus en een sportaanbieder Theo Meijer Sport met focus op martial arts,” vertelt Bellemans. “Nu we subsidie hebben gekregen van ZonMW in het kader van Living Labs sport en lagere sociale economische status (SES) kunnen we echt aan de slag. In eerste instantie werken we met een kleinschalig kernteam waarbij de ervaring van de buurtsportcoach, de sportaanbieders, de onderzoekers, de gemeente en de bewoners uit Akkerhoeve samenkomt. Bestaande initiatieven en innovatieve co-creaties hopen we als een soort olievlek uit te breiden en steeds meer organisaties en mensen betrokken te krijgen.” 

De doelgroep

Leusden vergrijst en zal hier in de toekomst nog meer mee te maken krijgen. Waar er binnen de gemeente initiatieven zijn voor jongeren en actieve ouderen, is er nog een grote groep inactieve ouderen. Met dit project willen we de inwoners van Akkerhoeve activeren met focus op de ouderen. Speciale aandacht gaat in dit project naar inwoners met een lagere SES. 

 Junior-onderzoeker Marije Voskamp is onderdeel van het kernteam en werkt vanuit haar expertise mee aan het project met de wijk en de doelgroep: “We hebben ervoor gekozen extra aandacht te hebben binnen dit project voor mensen waarvoor bewegen en sport niet vanzelfsprekend is. Voor deze mensen, vooral ouderen soms met lichamelijke beperkingen en/of  beperkte financiële middelen, is het moeilijk om sport op te pakken.” 

 “Juist voor deze doelgroep kan bewegen veel doen,” vult Tina aan. “Sport en bewegen hebben op allerlei fronten positieve uitkomsten en verminderen gezondheidsrisico’s. Maar er is ook een belangrijke sociale component: bewegen in groepsverband zorgt voor sociale verbinding.” 

In co-creatie aan de slag

“We draaien bij ons de benadering om: we willen mensen niet richting de sport krijgen, maar we brengen de activiteiten naar de wijk,” vullen de onderzoekers elkaar aan  “Onze insteek is samen met de doelgroep en de wijk een beweegaanbod te ontwerpen, die aansluit bij hun behoeftes.  

We hebben het sociale netwerk in de praktijk nodig, dat kunnen wij vanuit het lectoraat nooit alleen doen. Dit zijn de bewoners, de buurtsportcoaches, Leusden als faciliterende gemeente en sportaanbieders die out of the box willen denken.” 

Het doel van dit project is mensen in beweging te brengen en daarbij zoveel mogelijk drempels weg te halen. “We beginnen met kleine stappen. De Kick-off heeft 21 september plaatsgevonden met het kernteam in het Huis van Leusden. Nu gaan we aan de slag binnen de wijk en richting de wijk. Eerst sluiten we aan bij bestaande activiteiten, bijvoorbeeld een buurtsportcoach die een koffiemoment in de wijk bezoekt. Op die manier maakt de coach kennis met de buurtbewoners, waarbij zij worden geïnformeerd over bewegen en kunnen deelnemen aan een beweegactiviteit. Een ander voorbeeld is om de wandelgroepen meer zichtbaar te maken en vertrekpunt ook naar de wijk te brengen. 

Als eindproduct willen we een draaiboek opstellen hoe best practices (tijdens het project uitgewerkt) duurzaam te implementeren zijn en daarnaast willen het project na anderhalf jaar feestelijk afsluiten, bijvoorbeeld met een beweegfestival.” 

Houd voor updates over dit onderzoeksproject de projectpagina in de gaten van Bewegend buurten of volg ons op LinkedIn(opent in nieuw tabblad)!