Regio Zwolle Monitor 2025: kansen en uitdagingen in onrustige tijden

Ondanks alle onzekerheden in de wereld doet Regio Zwolle het over het algemeen goed. De brede welvaart ligt op veel punten hoger dan het Nederlands gemiddelde. De economie groeit ongeveer net zo snel als landelijk. Er komen meer banen bij dan in de rest van het land en steeds meer mensen kiezen ervoor om in Regio Zwolle te wonen en te werken. Ook wordt er veel meer duurzame energie opgewekt en is de arbeidsdeelname hoog. Tegelijk wordt duidelijk dat groei niet alleen om ‘meer’, maar vooral om ‘beter’ moet gaan. En juist daar liggen de uitdagingen: het toekomstig verdienvermogen van de regio staat onder druk en de beschikbare ruimte wordt steeds schaarser.

Deze conclusies komen uit de Regio Zwolle Monitor 2025, een jaarlijks onderzoek naar de economie en samenleving in de 22 gemeenten van Regio Zwolle. Het rapport wordt vandaag (11 december) gepresenteerd tijdens het Regio Zwolle Congres. Het rapport is een initiatief van Economic Board Regio Zwolle. De leiding van het onderzoek is in handen van Friso de Vor, senior onderzoeker regionale economie, bij het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim.

Brede welvaart: sterke sociale samenhang, maar voorzieningen liggen verder weg

Regio Zwolle scoort goed op brede welvaart. Brede welvaart gaat over de kwaliteit van leven. Niet alleen omdat inwoners meer verdienen, maar ook omdat mensen gezonder worden, fijn kunnen wonen, kansen hebben om zich te ontwikkelen en er genoeg groen in de omgeving is. Wat opvalt is dat de regio wordt ervaren als schone en veilige regio met relatief sterke sociale netwerken: mensen doen veel voor elkaar. Maar er is ook een aandachtspunt: voorzieningen zijn minder goed bereikbaar dan gemiddeld in Nederland. Inwoners moeten vaak verder reizen naar bijvoorbeeld basisscholen, sportlocaties, horeca of bushaltes ten opzichte van de rest van Nederland.

Arbeidsproductiviteit groeit nauwelijks

De economie van de regio groeit ongeveer net zo snel als die van Nederland. Voor 2025 komt de groei naar verwachting uit op 1,3%, tegenover 1,5% landelijk. De groei van de afgelopen jaren kwam vooral doordat meer mensen zijn gaan werken. Maar dat loopt vast: de bevolking vergrijst en bijna iedereen die kan werken, werkt al. De sleutel lijkt te liggen in de arbeidsproductiviteit: meer doen met minder mensen. “Maar juist de groei van de arbeidsproductiviteit stagneert. Dat is het landelijke beeld en dat geldt ook voor Regio Zwolle”, zegt de Vor. In Regio Zwolle zijn relatief veel arbeidskrachten nodig om te produceren. De productie per gewerkt uur ligt in Regio Zwolle ongeveer 12% lager dan het landelijke gemiddelde. Investeringen in onderzoek en innovatie groeien bovendien maar langzaam. Volgens de Vor is het essentieel om hierin te investeren: “slim werken, innoveren en nieuwe technologie omarmen zijn nodig om de brede welvaart op peil te houden”.

Industrie biedt kansen voor strategische autonomie

Regio Zwolle heeft relatief veel industrie. Die sector groeit hier harder dan gemiddeld in Nederland. De afgelopen jaren kwamen er jaarlijks 1,1% meer industriële banen bij, tegenover 0,3% landelijk. Dat laat zien dat de industriesector veel potentie heeft. De Vor: “Dat is belangrijk, want door geopolitieke spanningen en onzekerheid in wereldwijde handel wil Nederland minder afhankelijk worden van internationale toeleveringsketens. Regio Zwolle kan daarbij een belangrijke rol spelen door een sterke, moderne industrie te ontwikkelen.”

Strijd om ruimte

Regio Zwolle blijft groeien: inmiddels wonen er ruim 813.000 mensen. Meer inwoners betekent ook meer vraag naar woningen, werkplekken en voorzieningen. Sinds 2012 groeide het aantal woningen met 13%, iets meer dan landelijk. Ook de ruimte voor bedrijven groeit mee: 38% van alle banen in de regio bevindt zich op een bedrijventerrein. Dat is veel meer dan het landelijke gemiddelde van 28%. Dat laat zien hoe belangrijk deze terreinen zijn voor de regionale economie. Maar de ontwikkeling van bedrijventerreinen is niet het enige dat om ruimte vraagt, Dat geldt ook voor de energietransitie, natuurontwikkeling, verduurzaming van landbouw, klimaatmaatregelen en nieuwe locaties voor defensie. Dat vraagt om slimme keuzes en goede samenwerking tussen Europa, Nederland en de regio. Volgens De Vor is het belangrijk om bij beslissingen niet alleen te kijken naar economische groei, maar ook naar de kwaliteit van leven en de leefomgeving. Groei moet vooral ‘beter’ worden, niet alleen ‘meer’.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Over de Regio Zwolle Monitor

De Regio Zwolle Monitor brengt jaarlijks het reilen en zeilen van Regio Zwolle in beeld aan de hand van statistieken en cijfers. Deze monitor signaleert trends en ontwikkelingen en geeft een indruk van de ontwikkelkracht van Regio Zwolle. Daarmee vormt de monitor een belangrijke bron van informatie voor beleidsvorming rondom economische en maatschappelijke ontwikkelingen in Regio Zwolle.

Regio Zwolle Monitor 2025 downloaden