Onderzoeksproject ‘Weggooien? Ons een Zorg!’ genomineerd voor RAAK-award 2025

Het onderzoeksproject Weggooien? Ons een Zorg! behoort tot de zes kanshebbers voor de prestigieuze RAAK-award 2025 van Regieorgaan SIA. De nominatie is een erkenning voor de waardevolle bijdrage van dit onderzoek aan de verduurzaming van de zorgsector.

De uitdaging: afvalberg in de zorg

Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn. De zorgsector, verantwoordelijk voor zo’n 7% van de totale CO2-uitstoot, staat daarbij voor een enorme opgave. Een groot deel van het zorgafval ontstaat door het gebruik van disposables: medische producten die vaak maar één keer gebruikt worden. Strenge hygiëne-eisen en complexe organisatiestructuren maken het moeilijk om hierin verandering te brengen.

Weggooien? Ons een Zorg! onderzocht samen met drie ziekenhuizen, negen bedrijven en diverse netwerk- en brancheorganisaties hoe het anders kan. Door zorgpaden van patiënten stap voor stap te volgen, brachten onderzoekers niet alleen de goederen-, financiële en datastromen in kaart, maar geven ook praktische handvatten voor zorgprofessionals.

Eenvoudig én kostenbesparend

Het onderzoek laat zien dat verduurzamen vaak verrassend eenvoudig kan zijn, en soms zelfs direct geld bespaart. Voorbeelden zijn:

• Hergebruik bij dezelfde patiënt: spoel babyflesjes na gebruik om, of laat patiënten CTG-banden meenemen bij een volgend bezoek.
• Kritisch naar protocollen kijken: niet standaard materialen klaarleggen die toch ongebruikt blijven, of handschoenen gebruiken bij handelingen waar dit niet nodig is.
• Slim materiaalgebruik: overstappen op biobased onderleggers of kartonnen verpakkingen in plaats van piepschuim.
• Afval voorkomen bij afdelingswissels: zorg dat slangen, polsbandjes of sloffen meeverhuizen met de patiënt.
• Standaardformaten doorbreken: geen ‘one size fits all’, maar producten en verpakkingen die aansluiten bij de daadwerkelijke behoefte.
• Totale impact meenemen: niet alleen kijken naar de inkoopprijs, maar ook naar vervolgzorg, afvalkosten en milieu-impact.

Deze inzichten zijn gebundeld in een praktisch informatieboekje met concrete tips, zodat zorgprofessionals morgen al verschil kunnen maken.

Waarde voor praktijk en onderwijs

Het project onderscheidt zich door de brede doorwerking. Voor zorginstellingen levert het direct toepasbare handvatten op om afval te verminderen en kosten te besparen. Voor het onderwijs resulteerde het in nieuw lesmateriaal én zelfs een nieuw vak Duurzame Zorg, waarmee studenten leren hoe zij in hun toekomstige beroep duurzaamheid concreet kunnen toepassen. Studenten uit opleidingen als Verpleegkunde, Industrieel Ontwerpen, Logistiek en Bedrijfskunde werkten bovendien mee aan het onderzoek, waardoor ze al tijdens hun studie bijdragen aan actuele praktijkvragen.

Samenwerking in de keten

Uniek aan Weggooien? Ons een Zorg! is de samenwerking door de hele keten heen: van mkb-ondernemers en ontwerpers tot inkopers, artsen, verpleegkundigen en studenten. Alleen door die integrale aanpak worden patronen van verspilling zichtbaar en ontstaan oplossingen die ook echt uitvoerbaar zijn in de praktijk.

Publieksprijs

Naast de juryprijs dingen de genomineerden ook mee naar de publieksprijs. Iedereen kan stemmen op zijn of haar favoriete project. De winnaar wordt bekendgemaakt op het SIA-congres op 20 november 2025 in DeFabrique in Utrecht.

Met jouw stem kunnen we dit belangrijke thema nog meer aandacht geven, help jij ons?

Breng je stem uit(opent in nieuw tabblad)