De gevolgen van traumatische ervaringen op lichaamsbeleving
Via ons lichaam ervaren we de wereld. Als je in je jeugd te maken hebt gehad met verwaarlozing of mishandeling, kan dat je gevoel van veiligheid en eigenwaarde aantasten, ook op lichamelijk gebied. Dat heeft weer gevolgen voor je gedrag en hoe je met anderen omgaat.
Hoe we over ons lichaam denken en voelen, wordt voor een groot deel gevormd door onze ervaringen in de kindertijd en jeugd. Uit onderzoek van het lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn en de Rijksuniversiteit Groningen(opent in nieuw tabblad) blijkt dat meer dan 40% van de deelnemers traumatische ervaringen had in hun kindertijd. Dit heeft niet alleen invloed op hun herinneringen, maar ook op hoe ze hun lichaam ervaren en waarderen.
Waarom dit onderzoek
Het onderzoek laat zien dat we niet alleen naar lichaamsbeeld (hoe we eruitzien) moeten kijken, maar ook naar hoe we ons lichaam ervaren. Veel mensen die hun lichaam negatief ervaren, kampen ook met psychische klachten zoals angst, depressie of eetstoornissen. Door te begrijpen waar deze gevoelens vandaan komen, zoals door trauma’s als kind, kunnen we werken aan een gezondere en positievere relatie met ons lichaam.
Met dit onderzoek willen we de onzichtbare wonden zichtbaar maken die velen meedragen. Door meer bewustwording te creëren over de invloed van kindermishandeling op onze relatie met ons lichaam, kunnen we werken aan een samenleving waarin kinderen veilig kunnen opgroeien en volwassenen zich beter in hun lichaam voelen.
De rol van verbinding
Mensen hebben een natuurlijke behoefte om zich verbonden te voelen met anderen. Kinderen die opgroeien in een omgeving waar ze zich niet geliefd of gezien voelen, kunnen een diepe disconnectie ervaren – niet alleen met anderen, maar ook met zichzelf. Dit gevoel kan blijven bestaan tot in de volwassenheid en hun lichaamsattitude beïnvloeden.
We hebben erkenning en steun van anderen nodig. Daarom is het belangrijk dat kinderen van jongs af aan liefdevolle en bevestigende relaties hebben met hun verzorgers. Dit helpt hen een stabiele basis van emotionele en lichamelijke veiligheid te ontwikkelen, wat weer kan zorgen voor een positievere houding tegenover hun lichaam en gezonde relaties met anderen.
Onzichtbare wonden van emotionele verwaarlozing
Van alle vormen van kindermishandeling kwam emotionele verwaarlozing het vaakst voor onder de deelnemers. Dit gebeurt als een kind structureel te weinig aandacht, steun of erkenning krijgt. Een kind voelt zich dan niet gezien of gewaardeerd, wat later kan leiden tot onzekerheid en een negatieve lichaamsattitude. Emotionele verwaarlozing laat onzichtbare wonden achter die moeilijk op tijd te signaleren zijn.
Fysiek of seksueel misbruik kan eenmalig of herhaaldelijk gebeuren. Het schendt de grenzen van een kind, zowel lichamelijk als emotioneel. Dit kan zorgen voor een blijvend gevoel van onveiligheid in het eigen lichaam en in relaties met anderen. Slachtoffers van seksueel misbruik rapporteerden de meest negatieve lichaamsbeleving. Vaak gingen de ervaringen van seksueel misbruik samen met andere vormen van mishandeling.
Vroeger waren lichamelijke straffen, zoals een pak slaag of een tik, veel gewoner dan nu. Gelukkig is hier een grote verandering in gekomen, zowel in de wet als in hoe we erover denken. Het aantal mensen dat binnen dit onderzoek aangaf fysiek mishandeld te zijn, was dan ook het laagst in dit onderzoek. Hopelijk betekent dit dat kinderen tegenwoordig minder vaak te maken krijgen met fysiek geweld.
Zijn mannen minder gevoelig voor deze problemen?
In veel onderzoeken komt naar voren dat vrouwen vaker een negatieve lichaamservaring hebben dan mannen. Onze studie vond echter geen verschillen. Dit laat zien dat jongens en mannen misschien net zo kwetsbaar zijn voor traumatische ervaringen en hoe hun lichaamsattitude over een langere periode zich daardoor ontwikkelt. Het is belangrijk om meer aandacht te geven aan hun ervaringen in toekomstige studies.
Wil je het volledige onderzoek lezen? Klik dan hier!(opent in nieuw tabblad)