Vakdidactisch redeneren

Vakdidactisch redeneren is het redeneren van leraren op basis van vakspecifieke didactische kennis. Dit type redeneren is van groot belang als basis voor duurzame en inclusieve ontwikkelings- en leerprocessen.

Introductie 

Binnen dit thema doen we onderzoek naar de kwaliteit van vakdidactisch redeneren van aanstaande leraren. Deze kwaliteit blijkt te sterk te verschillen. We onderscheiden vier kwaliteitsprofielen waarvan er zeker twee problematisch zijn. Vakdidactisch redeneren krijgt op de leerwerkplek vaak nog te weinig aandacht, en dit is soms ook nog het geval in lerarenopleidingen. We ontwikkelen interventies en inventariseren vakdidactische redeneringen in verschillende vakgebieden en de wijze waarop daar onderwijs over gegeven wordt.

Aanleiding

Onderzoek naar (onderwijs voor) vakdidactisch redeneren is erg belangrijk omdat het de leraar de middelen in handen geeft zelf goede vakdidactische beslissingen te nemen die het leren van leerlingen bevorderen. Daarmee worden zij minder afhankelijk van methodes en kunnen zij de kwaliteit van de leerprocessen van leerlingen versterken.

Doel en aanpak

We doen vooral kwalitatief onderzoek naar vakdidactisch redeneren: interviewstudies en ontwerponderzoek. Ons uiteindelijke doel is professionalisering van werkplek-, school- en instituutsopleiders m.b.t. vakdidactisch redeneren in de verschillende vakgebieden waarmee zij te maken krijgen.

Onderzoeksprojecten

• Ontwerp en implementatie Didactisch redeneren
• Pedagogical reasoning (for technology integration)
• Quality of preservice teachers’ pedagogical reasoning
• PhD onderzoek Erik Meij, The influence of teachers’ conceptual knowledge of learning on their pedagogical reasoning (NRO promotiebeurs)

Publicaties

• Forkosh-Baruch, A., Phillips, M., & Smits, A. (2021). Reconsidering teachers’ pedagogical reasoning and decision making for technology integration as an agenda for policy, practice and research. Educational Technology Research and Development, 69(4), 2209-2224.
• Meij, E., Smits, A., & Meeter, M. (2025). Exploring teachers’ beliefs about learning principles. In Frontiers in Education (Vol. 10, p. 1576123). Frontiers Media SA.
• Meij, E., Smits, A., & Meeter, M. (2025). Which principles of learning do teachers and teacher educators use and how are they articulated in their pedagogical decision-making?. Teaching and Teacher Education, 167, 105201.
• Trevisan, O., & Smits, A. (2023). Probing the quality of preservice teachers’ pedagogical reasoning & action (PR&A) in internships. Teaching and Teacher Education, 125, 103983.
• Trevisan, O., & Smits, A. (2025). Linking early indicators of reality shock with the quality of preservice teachers’ pedagogical reasoning. Cambridge Journal of Education, 1-21.
• Vellekoop, H., Franken, E., & Smits, A. (2023, July). Pedagogical reasoning with pre-service teachers and their supervisors. In Thirteenth Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (CERME13) (No. 5, pp. 22-35). Alfréd Rényi Institute of Mathematics; ERME.
• Vellekoop, H., Smits, A., & Franken, E. (2024). Redeneren om te leren. Gesprekskaarten die vakdidactisch redeneren op de leerwerkplek bevorderen. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 45(3).

Meer weten? 

Neem contact op met: Anneke Smits, lector.
E-mail: aeh.smits@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)