Transitieverhaal - Van regelgeving naar realisatie

Transitieverhaal van Ilse Sijtsema

Hessenpoort is het grootste bedrijventerrein van Zwolle. Met 296 hectare biedt het ruimte voor grootschalige bedrijven en de ambitie om voorop te lopen in duurzaamheid en circulaire economie. Een tastbaar voorbeeld van die ambitie is het Circulair Paviljoen: een innovatief gebouw dat zowel een voorbeeld van circulair bouwen moet zijn als een ontmoetingsplek voor bedrijven.

“Bedrijventerreinen zijn vaak grijs en functioneel,” vertelt Ilse. “Ik wil laten zien dat het ook anders kan: groen, sociaal en toekomstgericht.” Toch is het realiseren van zo’n paviljoen allesbehalve vanzelfsprekend. “In theorie klinkt het goed om circulair te bouwen, maar in de praktijk lopen we tegen zoveel regels aan dat het lastig is om echt stappen te zetten.”

De grootste hindernis? De milieuwetgeving en bijbehorende zonering van bedrijventerreinen. “De strikte indeling bepaalt wat er wel en niet mag op het gebied van geluidsproductie en milieubelasting. Dat maakt het bijna onmogelijk om innovatieve projecten buiten de gebaande paden te realiseren.”

Een netwerk biedt steun

Drie jaar geleden kwam Ilse in contact met het lectoraat Netwerken in een Circulaire Economie (NiCE). “Zij hielpen ons in de beginfase bij het zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking in de bouwwereld. Dat leidde tot interessante ontmoetingen. Het is fijn om anderen te kennen die tegen dezelfde obstakels aanlopen. De praktijk is weerbarstig, en die uitwisseling van ervaringen maakt het makkelijker om door te gaan.”

Hoewel de samenwerking vooral op netwerkvorming gericht was en minder bijdroeg aan praktische oplossingen, noemt Ilse het toch waardevol. “Veel heb ik uiteindelijk zelf moeten uitzoeken. Maar het helpt als je merkt dat je niet de enige bent die vastloopt in regels.”

Bredere blik op circulaire toekomst

Het Circulair Paviljoen staat er nog niet. “We staan voor een cruciale keuze: gaan we door, of trekken we de stekker eruit? De inspanning en middelen die nodig zijn, wegen zwaar tegenover de tijdelijke aard van het gebouw.”

Toch is er een verschuiving zichtbaar. “De wil is er, de ideeën zijn er. En we voeren het gesprek nu anders dan voorheen. Niet alleen over dit gebouw, maar over hoe we circulair bouwen structureel kunnen verankeren.”

Start met omdenken

Voor Ilse is duidelijk dat echte vooruitgang meer vraagt dan technische oplossingen. “Om de transitie naar circulair bouwen te versnellen, is een bredere visie en omdenken nodig. Circulair bouwen moet niet beperkt blijven tot losse projecten, maar juist geïntegreerd worden in de hele stad. Dat vraagt om een paradigmaverschuiving: een manier van denken die verder gaat dan de traditionele bouwmethoden.”

Ze ziet ook een belangrijke rol weggelegd voor het onderwijs. “Laat studenten niet alleen rapporten schrijven, maar meedraaien in de praktijk. Als zij stage lopen bij bedrijven die circulaire principes toepassen, kunnen ze leren én meteen bijdragen aan de uitvoering.”

“De toekomst van het Circulair Paviljoen is onzeker. Maar het gesprek dat we voeren is al veranderd. En dat is misschien wel de eerste stap naar echte systeemverandering.”

Meer over het lectoraat NiCE