3. de nadrukkelijke samenwerking en includering van doelgroepen en betrokkenen (inclusieve participatieve onderzoeksmethodes)

De bouwmethode: de nadrukkelijke samenwerking en includering van doelgroepen en betrokkenen (inclusieve participatieve onderzoeksmethodes)

Tot slot vraagt een huis dat gebouwd wordt door velen om een methode van bouwen die recht doet aan ieders inbreng. In plaats van te kiezen voor één standaard bouwmethode, experimenteren we met alternatieve methoden. Zoals bijvoorbeeld in sommige wijken worden huizen ecologisch gebouwd met stro als isolatie, zoeken wij naar participatieve, arts-based en ervaringsgerichte onderzoeksvormen. Methodes waarbij mensen niet alleen geïnterviewd worden, maar daadwerkelijk meedenken, meebouwen, en zo mede-eigenaar zijn van het proces én het resultaat. Dit vraagt om zorgvuldige afstemming, creativiteit én academisch-wetenschappelijke diepgang: hoe behouden we kwaliteit en betrouwbaarheid, terwijl we inclusiviteit en betrokkenheid vergroten?

De afgelopen jaren zijn er binnen het lectoraat initiatieven ontstaan om meer aandacht te besteden aan inclusieve onderzoeksmethodologie (Nind, 2014; O’Brien, 2023). Enerzijds kom dit voort uit het feit dat gebruikelijke onderzoeksmethoden niet altijd de ervaringsinformatie en kennis aanboren en antwoorden opleveren die gezocht worden. De evaluaties passend onderwijs (Ledoux & Waslander, 2020) bijvoorbeeld laten zien dat de vormgeving van inclusief onderwijs problemen opleveren, maar geven minder inzicht in waar nu specifiek de problemen liggen. Ook lijkt er in dit meer traditionele evaluatieonderzoek minder kennis opgedaan naar de wijze waarop professionals deze problemen ervaren, of in welke oplossingsrichtingen professionals zelf denken. 

Onderzoek vanuit compassie (namelijk onderzoek vanuit meeleven, mee-zoeken, mee-leiden) lijkt nog onvoldoende ingebed in het onderwijspraktijkgerichte wetenschappelijke onderzoek. Bij het zoeken naar meer inzichten in de uitdagingen die leraren ervaren volstaat het gebruik maken van traditionele methodes als vragenlijsten en interviews niet altijd. Traditionele onderzoeksmethoden zijn, bijvoorbeeld, minder passend bij onderzoek waarbij onderwijsinstellingen, zorgverleners, families, buurtcoaches en jongeren samen verkennen op weke wijze ze de buurt als leeromgeving sociaal veiliger kunnen vormgeven. Het belang om dit soort onderzoek samen met belanghebbenden (zie ook thema 2) uit te voeren, maakt het gebruiken van arts-based participatieve methodologie noodzakelijk.  Dit geldt ook voor andere participatieve, methoden, zoals photo voice, storytelling (Diemel et al., 2024), maar ook de verkenning van de rol van bijvoorbeeld community science in onderwijs (Cooper et al., 2023; Finger et al., 2023).
Anderzijds, is er de noodzaak ontstaan om door het gebruik van meer arts-based, participatieve methodieken te onderzoeken op welke wijze hiermee de kwaliteit en "rigor” van het onderzoek geborgd kan blijven (Rozendaal, 2023; Munneke, 2024)

De centrale vraag binnen dit thema richt zich op Welke inclusieve onderzoeksmethoden kunnen ontwikkeld en ingezet worden om een pedagogisch en inclusief huis te bouwen?