Hoe zorg je voor een sterke leercultuur in jouw bedrijf?

Een sterke leercultuur is cruciaal voor medewerkers en het bedrijf zelf. Het bevordert de ontwikkeling van medewerkers en draagt bij aan de continuïteit van de organisatie. In een steeds veranderende omgeving is het belangrijk dat organisaties en medewerkers zich kunnen aanpassen, werkprocessen kunnen vernieuwen en kunnen innoveren. Hoe kun je de leercultuur in jouw organisatie bevorderen?

In de praktijk worstelen veel mkb-bedrijven met het vormgeven van hun leercultuur. Daarom hebben onderzoekers van de lectoraten Leven lang Ontwikkelen en Sociale Innovatie van hogeschool Windesheim en het lectoraat Employability Transition van hogeschool Saxion onderzoek gedaan naar leercultuur. Zij vonden zes bouwstenen die essentieel zijn voor de ontwikkeling van een sterkere leercultuur. In dit artikel gaan we dieper in op deze zes bouwstenen en hoe jij deze kunt gebruiken in jouw organisatie.

De zes bouwstenen

• Inhoud van het werk. Word je uitgedaagd door je taken en hoe complex zijn ze? Heb je ruimte om je werk zelf te plannen en vorm te geven?
  
  Voldoende complexiteit en variatie in werkzaamheden zet medewerkers aan tot leren en ontwikkelen tijdens het uitvoeren van hun taken. Als mensen uit hun comfortzone stappen en hun kennis en vaardigheden inzetten, kunnen zij komen tot oplossingen. Om dit te kunnen doen is het van belang dat medewerkers autonomie in hun werk hebben, dat ze ruimte hebben om zaken zelf te plannen, vorm te geven en daarmee regie kunnen nemen op hun eigen ontwikkeling. 
   
• Ruimte en veiligheid om te ontwikkelen. Is er experimenteerruimte? Is er ruimte om te leren van fouten?
  
  Wanneer medewerkers zich vrij voelen om hun ideeën en fouten te delen, ontstaat er ruimte voor hen om zich verder te ontwikkelen. Dit kan in een veilige werkomgeving: dat betekent dat er ruimte moet zijn voor medewerkers om te experimenteren en dat er genoeg momenten moeten zijn om te leren en te reflecteren op gemaakte fouten. Dat kan zorgen voor nieuwe inzichten en input geven voor verbeteringen in de organisatie.
   
• Samenwerken en teamontwikkeling. Is er sprake van een werkrelatie waarin continu kennis en ervaring wordt uitgewisseld? Hoe wordt er samengewerkt met andere teams?
  
  Leren en innoveren is een sociaal proces: in een cultuur waarin medewerkers elkaar kennen en vinden, kan kennis en ervaring gemakkelijker worden uitgewisseld tussen medewerkers en teams. Kortom: medewerkers leren veel van de onderlinge samenwerkingen en het verbeteren van kennisdeling in en tussen teams of vakspecialisten zorgt voor nieuwe inzichten en ideeën. Daarmee wordt de ontwikkeling van medewerkers en teams bevorderd. Dat kan processen kan optimaliseren en/of prestaties van een organisatie positief kan beïnvloeden. 
   
• Leiderschap gericht op ontwikkeling. Is er een visie op leren? Dragen leidinggevenden deze actief uit?
  
  Leidinggevenden hebben een sleutelrol in het ontwikkelen van een leercultuur. Voor het versterken van de leercultuur is het belangrijk dat zij een heldere visie op leren en ontwikkelen hebben en deze actief uitdragen. Daarnaast is het belangrijk dat ze ook de vaardigheden hebben in bijvoorbeeld het geven van feedback aan teamleden en meedenken in mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling (denk aan scholing, cursussen, webinars of coachings trajecten).
   
• Organisatie-inrichting gericht op ontwikkeling. Zijn er structuren en systemen die gericht zijn op continu leren en ontwikkelen, zoals loopbaanpaden en opleidingsbudgetten? Worden de leerervaringen vastgelegd?
  
  In een op leren en ontwikkelen gerichte organisatie zullen structuren, werkplekken, systemen en andere middelen (denk aan tijd, budget) ingericht zijn op het stimuleren van leren en ontwikkelen. Een organisatie moet zodanig ingericht zijn dat opgedane leerervaringen niet alleen worden gedeeld, maar ook vastgelegd worden. Zodat medewerkers van elkaar kunnen leren en de organisatie kan profiteren van deze kennis. 
   
• Verbinding met de externe omgeving. Worden ontwikkelingen buiten de organisatie (proactief) gevolgd en naar binnen gehaald? In hoeverre wordt er samen met klanten en leveranciers naar oplossingen gezocht?
  
  Verbondenheid met de buitenwereld bevordert het leren in een organisatie. Door actief naar de markt te kijken, te weten wat er in andere bedrijven speelt en die informatie slim te gebruiken kan een organisatie op innovatieve ideeën komen of leren van 'best practices' van anderen. Een nauwe samenwerking waarin met klanten actief kennis uitgewisseld wordt, levert mooie leermomenten op en biedt mogelijkheden om tot nieuwe inzichten of oplossingen te komen. Kortom: door kennis uit de buitenwereld te halen en goed te benutten, kan een organisatie haar eigen prestaties verbeteren en zich aanpassen aan veranderingen in de markt.