Naar cookie instellingen Hoofdinhoud Hoofdnavigatie

CNN pikt feitencheck op van Windesheimstudenten

  • 17 mei 2019
Banner image
Home(opent in nieuw tabblad) / CNN pikt feitencheck op van Windesheimstudenten

Windesheimstudenten van de opleiding Journalistiek werken mee aan het EUFACTCHECK-project dat nieuws rondom de Europese verkiezingen op waarheidsgehalte checkt. CNN heeft een feitencheck van hen opgepikt.

Tweedejaarsstudenten Journalistiek van Windesheim doen mee met het EUFACTCHECK-project. Ze controleren nieuwsberichten en uitspraken van politici - in aanloop naar de verkiezingen voor het Europees Parlement - op feitelijke onjuistheden. Desinformatie of onjuiste informatie kan het stemgedrag van mensen ongewild beïnvloeden.
CNN publiceerde over een van de factchecks van de studenten.(opent in nieuw tabblad)

Speuren naar desinformatie

Het EUFACTCHECK-project is georganiseerd door de European Journalism Training Association (EJTA). Naast hogeschool Windesheim doen er nog 19 andere Journalistiekopleidingen mee uit 15 verschillende landen. Het project heeft een educatief en maatschappelijk doel. De studenten leren er onderzoekende vaardigheden door. Ook vinden de opleidingen het belangrijk bij te dragen aan vrije en onafhankelijke Europese verkiezingen. Dit heeft ook de aandacht van Europese regeringsleiders. die scherp zijn op de verspreiding van nepnieuws of desinformatie via social media. Wat – beweren ze - eerder het geval was bij verkiezingen in de Spanje, Frankrijk en de brexit.

Feit en fictie

Journalisten hebben een professionele verantwoordelijkheid om foutieve informatie op te sporen. Feiten checken en beweringen staven, is de kern van het journalistieke vak. “Dit project is een eerste stap om het verschijnsel factchecking steviger te verankeren in ons lesprogramma. We willen studenten systematisch de grenzen laten verkennen tussen feit en fictie, tussen nep en echt nieuws. Grenzen die niet altijd even scherp zijn”, aldus Gonnie Eggink, docent-onderzoeker bij het lectoraat Media en Civil Society. Zij coördineert het EUFACTCHECK-project bij Windesheim.

Terug naar de oorspronkelijke bron

De afgelopen drie jaar hebben Europese journalistiekopleidingen samen een factcheckingmethode ontwikkeld. Via een stroomschema kunnen de studenten gedetailleerd bronnenonderzoek doen. Hun bevindingen publiceren ze in het Engels op de website www.eufactcheck.eu(opent in nieuw tabblad). De studenten werken in koppels aan een casus.

Studenten Kenneth en Daniel trokken een bewering na van Europarlementariër Judith Sargentini in het radioprogramma Met het oog op morgen. Ze beweerde in het interview dat de Hongaarse regering 18,2 miljoen euro uitgaf voor een lastercampagne tegen haar en andere Europese politici.

Deze claim lijkt naar alle waarschijnlijkheid te kloppen. Ook al was het een ingewikkelde en tijdrovende zoektocht om het bericht te herleiden en te checken.
https://eufactcheck.eu/factcheck/mostly-true-hungary-spends-18-million-euros-on-campaign-against-sargentini/

“Sargentini noemde in het interview niet de bron van deze informatie en de journalist vroeg daar niet naar. Dat verbaasde ons en toen zijn we zelf achter dit nieuws aangegaan. We hebben contact gezocht met Sargentini en zij verwees ons naar de Hongaarse bron Atlatszo, een Hongaarse NGO. Die baseerde zich weer op een artikel in de krant Hungary Weekly. En dat leidde ons uiteindelijk naar data van de Hongaarse staatsinstelling Public Procurement Authority, een financieel orgaan dat verbonden is met het Hongaars parlement. Het bedrag bleek zelfs 18,6 miljoen euro te bedragen. Wat ons opviel, is dat de persvrijheid in Hongarije een andere lading heeft dan in Nederland. Zeker als het om regeringsnieuws gaat, zijn journalisten terughoudender. Ook overheidsinstellingen zijn minder transparant. Daardoor was het lastig direct bij de juiste bron uit te komen”, vertellen Kenneth en Daniel.

Earryt en Max onderzochten een uitspraak van de Commissie van de Rechten van de Mens over stijging van suïcides in Griekenland.

“De New York Times had daar een artikel over geschreven. De Commissie had zich op een Griekse bron gebaseerd en die informatie was moeilijk te herleiden. Dan gaat je hart wel sneller kloppen. Zijn we iets op het spoor? Het zal toch niet zo zijn dat de New York Times onzin vertelt? We werden steeds nieuwsgieriger naarmate de opdracht vorderde.

Uiteindelijk bleek het bericht op feiten te berusten, maar bleken namen verkeerd gespeld te zijn waardoor we de bron moeilijk konden achterhalen. Dat neemt niet weg dat je er niet klakkeloos van uit moet gaan dat een bericht of online post klopt. In het EUFACTCHECK-project zien we ook berichten voorbij komen die gedeeltelijk of geheel onjuist zijn.

Delen via: