Sociale Innovatie

Voor de meeste organisaties zijn hun medewerkers hun belangrijkste kapitaal. Zeker bij een krappe arbeidsmarkt is het van groot belang capabele mensen te vinden en optimaal in te zetten. Daarbij is het ook belangrijk om de mogelijkheden te benutten van mensen die vaak buiten beeld blijven: mensen met een arbeidshandicap, met een migratie-achtergrond of meer algemeen, mensen met een ander profiel dan gebruikelijk in de branche. Hoe zorg je er als organisatie nu voor dat je aantrekkelijk bent voor hen en dat zij zich thuis voelen en de ruimte krijgen om zich te ontplooien? Hoe zorg je ervoor dat je een inclusieve organisatie bent die optimaal gebruikmaakt van haar ‘human capital’? 

Vrouwen zijn nog steeds ernstig ondervertegenwoordigd in technische mbo-opleidingen en in het werkveld. In opleidingen als ICT, techniek en procesindustrie is nog steeds slechts 4% van de studenten vrouw. Bovendien is op niveau 1 de laatste jaren zelfs sprake van een daling van het aantal vrouwen en neemt nu minder vrouwen deel aan het technisch onderwijs dan 10 jaar geleden. De vraag die we in dit project centraal stellen luidt: Op welke wijze kunnen mbo-techniekopleidingen de instroom van het aantal vrouwen in de opleiding verhogen en uitval voorkomen? Daartoe ontwikkelen we op basis van bestaande materialen een toolbox voor mbo-techniekopleidingen. Daarnaast verrichten we een verkennend onderzoek om te kijken of deze toolbox en de eerder door Saxion en Windesheim ontwikkelde toolbox ‘Gender include IT’ ingezet kunnen worden voor het verbeteren van de positie van een andere groep die sterk is ondervertegenwoordigd in de techniek: mensen met een achtergrond buiten Europa.

Publicaties

Uitstroom van jongeren met een achtergrond buiten Europa uit MBO-techniek: interventies gericht op behoud

• Status: afgerond project
• Onderzoekers: Sjiera de Vries en Symen van der Zee (Saxion, penvoerder)
• Opdrachtgever: Tech Your Future
• Partners: VHTO, WijTechniek!, ROC van Twente, Deltion College

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Windesheim wil bijdragen aan een inclusieve samenleving. Daarbij hoort het streven om zelf een inclusieve hogeschool te zijn. Het lectoraat Sociale Innovatie draagt daaraan bij door de deelname van de lector aan de Portfolioboard Inclusie. Daarnaast zijn zij en verschillende andere leden van de kenniskring lid van de Windesheim Werkgroep Diversiteit en Inclusie. Ook voert het Lectoraat een aantal projecten uit op inclusie binnen Windesheim.

Monitoring inclusie Windesheim

In opdracht van het College van Bestuur van Windesheim gaat het Lectoraat de voortgang van het proces richting inclusie monitoren en ondersteunen.

Doel

Doel van het monitoren is het vastleggen wat er binnen Windesheim allemaal gedaan wordt, en welke kennis, vaardigheden, werkwijzen en instrumenten binnen de organisatie beschikbaar zijn. We willen waarderen wat er is (appreciative inquiry) en de beschikbare kennis en ervaring breed beschikbaar stellen, zowel binnen Windesheim als daarbuiten. Daarnaast willen we de ontwikkelingen volgen, hiervan leren en signaleren waar eventueel bijsturing of aanvullende acties nodig zijn.

Werkwijze

Voor het monitoren maken we gebruik van de methode van formatieve evaluatie: een evaluatie die zo is vormgegeven dat niet alleen de voortgang wordt gemonitord maar waarbij de tussentijdse bevindingen direct worden teruggekoppeld. Deze kunnen dan worden gebruikt voor het bijstellen en verbeteren van het project. door middel van een formatieve evaluatie, een manier van evalueren waarbij de resultaten van de evaluatie al tijdens het proces worden ingezet om het proces bij te sturen. Het evaluatieonderzoek zal zo worden ingericht dat er maximaal van elkaar geleerd wordt, de evaluatie is dus meteen ook een interventie om het proces te ondersteunen en te stimuleren.

• Status: lopend project
• Opdrachtgever: College van Bestuur Windesheim
• Looptijd: september 2021 – september 2023
• Onderzoekers: Kim Molenaar en Sjiera de Vries

Inclusieve organisatiecultuur Windesheim

Een inclusieve organisatiecultuur is een belangrijke voorwaarde om een echt inclusieve organisatie te worden. Maar wat is een inclusieve organisatiecultuur precies, en ervaren de medewerkers van Windesheim de huidige organisatiecultuur als inclusief? Die vragen staan centraal in dit onderzoek.

Doel

Doel van het onderzoek is te komen tot een beeld van de huidige organisatiecultuur van Windesheim en de aanpassingen die nodig zijn om deze cultuur echt inclusief te maken.

Werkwijze

Het onderzoek start met een literatuuronderzoek naar het concept inclusieve organisatiecultuur. Daarna wordt een actieonderzoek uitgevoerd om de huidige situatie te verkennen: hoe inclusief vinden medewerkers de huidige cultuur van Windesheim? Voor deze verkenning worden interviews gehouden met medewerkers. Na de analyse van de individuele interviews worden focusgroepen georganiseerd om de bevindingen te valideren en te exploreren waar verbetering mogelijk is.

Publicatie

Lees hier(opent in nieuw tabblad) het rapport: 'Werken aan een inclusieve organisatiecultuur bij Windesheim : van uitgesproken waarde naar omarmde waarde'

• Status: afgerond project

• Opdrachtgever: MT domein BMR van Windesheim
• Looptijd: april 2021 – februari 2022
• Onderzoekers: Femke Bijker en Sjiera de Vries

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Hoe kunnen sociale ondernemingen en reguliere ondernemingen elkaar versterken om de maatschappelijke uitdaging voor mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt effectiever te adresseren? Dat is de centrale vraag in dit onderzoek.

Doel

Dit onderzoek heeft tot doel om nieuwe kennis te ontwikkelen ten aanzien van verschillende vormen van samenwerking tussen sociale ondernemingen gericht op arbeidsparticipatie en reguliere ondernemingen die (meer) impact willen maken op het gebied van inclusief werkgeverschap.
 

Aanpak

De onderzoeksopzet is verdeeld in vier fasen.

• In de eerste fase zullen alle deelnemende ondernemingen afzonderlijk geanalyseerd worden om een goed beeld te krijgen van de wijze waarop elke onderneming (meervoudige) waarde creëert.
• Vervolgens zullen alle deelnemende ondernemingen afzonderlijk geanalyseerd worden om de (al dan niet) bestaande samenwerkingsrelaties tussen sociale en reguliere ondernemingen in kaart te brengen. 
• In de derde en vierde fase zoeken we actief naar manieren waarop gezamenlijk meer waarde kunnen creëren.
   

Resultaten

Met de resultaten willen we bijdragen aan kennisontwikkeling over nieuwe samenwerkingsvormen en systeemverandering waarin inclusief werkgeverschap vanzelfsprekend wordt.

• Status: lopend project
• Looptijd: 1 september 2021 - 31 augustus 2023
• Partners: Hogeschool Utrecht, Social Enterprise NL, Sociel Impact Factory, De Normaalste Zaak, Op naar de 100.000 banen en Utrecht universiteit Social Entrepreneurship Initiatieve
• Financier:SIA RAAK-MKB
• Onderzoeker: Claudia van Orden

Meer weten? Neem contact op met:

Dr. Claudia van Orden, lector Familiebedrijven

E-mail: cyd.van.orden@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)

In de afgelopen periode heeft een groot aantal mensen een veiliger heenkomen gezocht in Nederland, waaronder veel vluchtelingen uit Syrië. Verschillende organisaties zetten zich nu in om deze vluchtelingen te helpen om een passende werkplek te vinden. Er is echter nog weinig bekend over wat daarbij effectief is. Het project Syrische vluchtelingen aan het werk heeft als doel om hierover kennis op te bouwen en breed toegankelijk te maken. 

In dit project hebben we kennis en instrumenten ontwikkeld voor werkgevers die de Syrische vluchtelingen aan de slag willen helpen. We zijn op zoek gegaan naar werkzame elementen en factoren die helpen en hinderen bij het begeleiden van de vluchtelingen naar werk en het duurzaam aan het werk houden van deze vluchtelingen. Dit deden we door:

• Het samenvatten van de reeds beschikbare literatuur over de toeleiding van vluchtelingen naar werk en het omgaan met etnische en culturele diversiteit in organisaties.
• Het organiseren van een leernetwerk waarin organisaties die bezig zijn met toeleiding van vluchtelingen naar werk ervaringen kunnen uitwisselen. 
• Casestudies bij organisaties: we verzamelden ervaringen voorafgaand aan de plaatsing, over de startfase en hoe het daarna verder gaat. We deden dit vanuit het perspectief van zowel werkgevers als van geplaatste vluchtelingen, de organisaties die de toeleiding organiseerden en collega´s en leidinggevenden van vluchtelingen.
• Het toegankelijk maken van de opgedane kennis.

Producten

E-book Syrische vluchtelingen aan het werk(opent in nieuw tabblad)
Brochure Syrische vluchtelingen aan het werk(opent in nieuw tabblad)
Eindrapportage Syrische vluchtelingen aan het werk(opent in nieuw tabblad)

Bekijk het filmpje hieronder om het e-book te introduceren bij werkgevers, via Instituut Gak. 

• Status: afgerond project
• Partners: De Haagse Hogeschool en hogeschool Inholland
• Financiering: mede mogelijk gemaakt door Instituut Gak

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale Innovatie
E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Technische bedrijven zijn naarstig op zoek naar goed opgeleide medewerkers. Tegelijk is sprake van een hoge uitstroom uit de techniek, met name van veel vrouwen. Om die uitstroom van vrouwen tegen te gaan, hebben we in dit project een toolbox met effectieve en gefundeerde interventies ontwikkeld die kunnen worden ingezet door opleidingen en bedrijven.

Toolbox

In een eerder project, Vrouwen behouden voor techniek, hebben we kennis verzameld over de factoren die de uitstroom van vrouwen in bèta en techniek beïnvloeden en over interventies die effectief bijdragen aan het behouden van vrouwen. Al deze kennis hebben we gebruikt bij het maken van een digitale toolbox. Deze toolbox is met name gericht op de ICT-sector, hoewel ze waarschijnlijk ook goed kan worden ingezet in andere technische omgevingen. De toolbox bestaat uit:

• Feiten en cijfers over uitstroom van vrouwen uit de ICT
• Diverse instrumenten die kunnen worden ingezet om de uitstroom van vrouwen te beperken
• Een digitaal keuze-instrument waarmee men door middel van meerkeuze-items wordt geleid naar de set van instrumenten die het meest passend is gezien de specifieke situatie van de opleiding of het bedrijf

Producten

Toolbox(opent in nieuw tabblad)
Whitepaper: Vrouwen behouden voor ICT(opent in nieuw tabblad)

• Status: afgerond project
• Partners: Saxion, De Nieuwe Zaak, Sogeti, VHTO (expertisecentrum voor vrouwen in de techniek), Universiteit Twente en Universiteit Utrecht.
• Financiering: mede mogelijk gemaakt door TechYourFuture

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Introductie

Veel werkgevers staan open voor het bieden van kansen aan mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. In de praktijk lopen ze echter tegen belemmeringen aan. Ze weten bijvoorbeeld niet hoe ze deze mensen kunnen bereiken of hoe ze hen moeten begeleiden als ze eenmaal binnen zijn. Ook hebben de werkgevers vragen over wat het werken met deze doelgroep betekent voor de bedrijfsvoering, of er financiële ondersteuning mogelijk is en of er speciale regelgeving is waar ze mogelijk mee te maken krijgen.

Doel

Doel van dit project is het bieden van lokale ondersteuning aan werkgevers die willen werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast versterken we de regio door de samenwerking en kennisuitwisseling tussen deze werkgevers te bevorderen. Ook werken we aan een betere beeldvorming over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Werkwijze

In het project ondersteunen we inclusieve werkgevers en sociale ondernemers op drie manieren:

• Concrete ondersteuning door studenten van o.a. HRM-opleidingen bij het inventariseren van vragen en implementeren van oplossingen;
• Intervisie in leernetwerken;
• Beschikbaar maken van kennis en tools.

We werken hierbij samen met partners uit verschillende regio’s. De verzamelde kennis bundelen we en maken we breed beschikbaar. We zorgen voor overzichtelijke lijstjes met do’s en don’ts en veel gestelde vragen, en bieden inspirerende ‘good practices’, foto’s en clips.

• Status: lopend
• Mede mogelijk gemaakt door: Instituut Gak
• Partners: Hogeschool Utrecht, Hogeschool Arnhem - Nijmegen
• Looptijd van januari 2022 – januari 2024
• Onderzoekers: Joost van der Weide
• Projectwebsite: https://inclusief-werkgeverschap.nl/(opent in nieuw tabblad)

Meer weten? Neem contact op met:

Joost van der Weide, lector Sociale Innovatie

E-mail: j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Veel uitval van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie, zoals mensen met een arbeidsbeperking of bij (recente) migranten, vindt plaats bij overstappen, zoals de overstap van school naar werk of van werk naar (ander) werk. Hoe kan die uitval worden voorkomen?

Een groeiende groep jongeren ervaart nog altijd drempels om vanuit school de overstap naar de arbeidsmarkt te maken. We willen komen tot een integrale aanpak om de begleiding van jongeren naar de arbeidsmarkt te versterken door het opzetten van een centraal Jongerenpunt Zwolle en structurele regionale samenwerking. Dit helpt jongeren, professionals en werkgevers in de regio.

Doel

Het doel van het Jongerenpunt Zwolle is om één digitale ingang te creëren, waar alle jongeren terecht kunnen met al hun vraagstukken over werk, scholing en ontwikkeling. Het Jongerenpunt fungeert als knooppunt: een centrale plek van waaruit we jongeren, ouders en verwijzers/ professionals op een gestructureerde wijze kunnen informeren, ontvangen en vervolgens na een kwalitatief goede integrale intake kunnen doorgeleiden tot de voor hen relevante informatie, dienst- of hulpverlening (triagescript)

Werkwijze

Voor het opzetten van een Jongerenpunt Zwolle, halen we eerst praktijkvoorbeelden uit andere regio’s/platforms (stap 1). Vervolgens bepalen we enerzijds samen met de jongeren (en Stichting JongPIT) de content en vorm van de digitale ingang en halen we anderzijds informatie op en wisselen we deze uit samen met professionals (coördinatoren, projectleiders, adviseurs) voor het op te stellen triagescript (stap 2). Tot slot, stellen we een plan van aanpak op voor de implementatie van de digitale ingang en ontwikkelen we het triagescript. Tussentijds leggen we bevindingen voor, stellen we rapportages op en/of geven we presentaties.

Producten

Plan van aanpak jongerenpunt Regio Zwolle en triagescript

• Status: lopend project
• Opdrachtgever: Regio Zwolle
• Partners: Regio Zwolle, Gemeente Zwolle, Stichting JongPIT, onderwijsinstellingen
• Looptijd: maart 2023 t/m december 2023
• Onderzoekers: Joost van der Weide, Jana Verschoor en Aljona Wertheim

Meer weten? Neem contact op met:

Jana Verschoor, onderzoeker lectoraat Sociale innovatie

E-mail: j.k.verschoor@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Zij-instromers kunnen het tekort aan technisch personeel goed opvangen. Maar, dan moeten ze wel kunnen integreren in een organisatie. Het project ‘Je gaat ‘t pas zien…’ gaat die uitdaging aan.  

Doelen 

• Bewustwording bij werkgevers creëren met betrekking tot de valkuilen en blinde vlekken binnen hun organisatie die de duurzame inzetbaarheid van zij-instromers beperken. 
• Werkgevers laagdrempelige tools en oplossingen aanreiken die de duurzame inzetbaarheid van zij-instromers binnen hun organisatie bevorderen. 
• Al bestaande kennis en praktijkervaringen delen met werkgevers met als doel nieuwe inzichten en leermomenten te organiseren. 

Aanpak 

Het project bestaat uit drie onderdelen: 1) een werkgeversscan en persoonlijk advies, 2) een videoserie en 3) een toolbox. Het lectoraat draagt bij aan het project door bij drie bedrijven tweemaal mee te lopen. Tijdens een ‘meeloopdag’ spreken we met mensen van HR, Directie en natuurlijk de zij-instromer zelf, plus zijn, haar of hen begeleider(s). Dat helpt ons om alledaagse kwesties te zien en te bespreken en te werken aan dat wat voor de bedrijven het meest prangend is. Naast de meeloopdagen denken we mee bij de inrichting van de toolbox en de werkgeversbijeenkomsten.  

• Status: lopend project
• Mede mogelijk gemaakt door: Instituut Gak
• Partners: Switch naar Techniek, NXtV, Crossover, Metechnica
• Looptijd: oktober 2023 - september 2024
• Onderzoekers: Joost van der Weide en Kim Molenaar.
   

Meer weten? Neem contact op met:

Joost van der Weide, lector: j.vander.weide@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)

Kim Molenaar, onderzoeker: h.w.molenaar@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)

De arbeidsparticipatie van vrouwelijke statushouders is laag en dat maakt deze vrouwen op verschillende terreinen kwetsbaar. Professionals die hen begeleiden hebben aangegeven dat het hen nog onvoldoende lukt drijfveren, mogelijkheden en belemmeringen in kaart te krijgen van deze doelgroep. Dit onderzoek, dat wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met professionals en ervaringsdeskundige vrouwelijke statushouders, richt zich op deze vraag. Samen willen we formuleren hoe een goede begeleiding eruit kan zien en dat testen in de praktijk. 

Producten

Praatplaat identiteitswerk

• Status: lopend project
• Financier: RAAK-Publiek
• Partners: Hogeschool Arnhem/Nijmegen (HAN) en Hogeschool Utrecht (HU), en diverse publieke praktijkorganisaties die vrouwelijke statushouders begeleiden naar werk en diverse organisaties die daarbij betrokken zijn. In de regio Zwolle zijn TIEM en Saeed onze belangrijkste partners. 
• Looptijd:    September 2022 t/m september 2024
• Onderzoekers:    Francien Lange en Sjiera de Vries, in samenwerking met Simone Boogaarts, José Renkens en Suzanne van Hees (onderzoekers HAN) en Leendert de Bell, Floor ten Holder en Jessica Vermeij (onderzoekers HU)

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale Innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)
 

Het streven naar een inclusieve arbeidsmarkt is van groot belang, vooral voor technische mkb-bedrijven die uitdagingen ervaren bij het vinden en begeleiden van kwetsbare werkzoekenden. Dit project richt zich op het ontwikkelen van praktische oplossingen en een verbeterde samenwerking, met speciale aandacht voor de volgende groepen kwetsbare werkzoekenden: statushouders, jongeren met psychische kwetsbaarheid, 55-plussers en mensen met fysieke en/of mentale belemmeringen.

Doel

Het doel is om technische mkb-bedrijven te ondersteunen, zodat ze met diverse kwetsbare werkzoekenden aan de slag gaan.

Werkwijze

Activiteiten die plaatsvinden zijn:

• Literatuurreview en deskresearch 
• Diepte-interviews
• Ophalen casuïstiek
• Monitoren van begeleidingstrajecten bij 12 technische mkb-bedrijven
• Nameting
• Rapportage

Te verwachten opbrengsten:

• Toepasbaar integraal ondersteuningsmodel (open acces beschikbaar voor mkb)
• Handboek voor de praktijk (voor werkgevers en voor betere regionale samenwerking)
• Vakpublicatie(s)
• Wetenschappelijke publicatie o.b.v. gehele studie
• Een sociaal learning lab ingebed in drie regio’s
• Stappenplan voor onderwijs

• Status: lopend project
• Financier: Tech Your Future
• Partners: Saxion hogescholen, Deltion college, ROC van Twente, Aventus, TINT Apeldoorn, Lucrato, KonnecteD, WImm, Tiem, Veluweportaal, DCW, WijTechniek en diverse andere organisaties
• Looptijd project: december 2023 t/m december 2027

Meer weten? Neem contact op met:

Jana Verschoor, onderzoeker of Joost van der Weide, lector

j.k.verschoor@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) of j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

In de techniek is er een tekort aan technisch personeel en dit zal in de nabije toekomst naar verwachting groeien. Het is daarom belangrijk dat je als bedrijf zorgvuldig omgaat met beschikbare mensen en dat je je als aantrekkelijke werkgever profileert voor instromende technici. Tegelijkertijd verandert het werk drastisch door de automatisering en robotisering. Dit vereist andere kennis en skills van instromende technici, maar ook zittende werknemers. De medewerker van de toekomst zal slimmer gebruik moeten maken van nieuwe technologie en zich continu moeten doorontwikkelen. 

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt verbeteren

In dit project onderzochten we hoe de aansluiting tussen het middelbaar en hoger techniekonderwijs en de technische arbeidsmarkt verbeterd kan worden met behulp van kennis over de precieze werkvoorkeuren van jonge technici en de (kwalitatieve) personeelsbehoefte van technische mkb-bedrijven. Op basis van de kennis uit dit project is een aantal tools ontwikkeld die de aansluiting tussen techniekjongeren, techniekonderwijs en technisch werkveld verbeteren.

Doelstellingen van dit project

1. Het in kaart brengen van de kwalitatieve personeelsbehoefte van technische (mkb-)bedrijven: wat vragen bedrijven qua kennis, vaardigheden en houding van instromende technici?
2. Het in kaart brengen van waar deze kennis, vaardigheden en houdingsaspecten geleerd en verder ontwikkeld moeten worden: binnen het techniekonderwijs of op de werkvloer?
3. Ontwikkelen van concrete instrumenten voor technische mkb-bedrijven die kunnen bijdragen aan het verbeteren van de instroom en het optimaal inzetbaar houden van jonge technici. 
4. Ontwikkelen van concrete instrumenten waarin de dialoog tussen alle bedrijven, onderwijsinstellingen en technici gefaciliteerd wordt met als doel de aansluiting tussen techniekonderwijs en de arbeidsmarkt te verbeteren.    

Resultaat

We hebben met 40 bedrijven uit de sector hun HR-beleid in kaart gebracht en geadviseerd hoe ze aantrekkelijker kunnen worden voor instromende technici. Ook vroegen we bij meer dan 300 technische bedrijven welke kennis, vaardigheden en houding van jonge technici aansluiten op de veranderende eisen en welke rol onderwijs en bedrijven hebben om die skills verder te ontwikkelen. Hierna gingen de bedrijven, jonge technici en techniekdocenten tijdens dialoogsessies in gesprek over de wederzijdse verwachtingen en beelden. Naast individuele adviezen aan technische bedrijven, levert het project kennis op rond de problematiek omtrent de aansluiting tussen onderwijs en de technische arbeidsmarkt, namelijk:

• Welke kwalitatieve behoefte aan personee hebbenl technische bedrijven voor nu en de nabije toekomst als het gaat om kennis, vaardigheden en houding?
• In hoeverre zijn bedrijven zelf bereid te investeren in het leren van die kennis, vaardigheden en houdingsaspecten?
• Hoe hangt de afstemming tussen strategische keuzes van technische mkb-bedrijven en hun HR-beleid en instrumenten samen met de benodigde kennis, vaardigheden en houding van technici?

Producten gerealiseerd

In het project zijn drie tools ontwikkeld die kunnen worden ingezet om de aansluiting tussen de techniekjongeren en het techniekonderwijs enerzijds en het technische werkveld anderzijds te verbeteren:

• Digitale HR-scan voor technische (mkb-)bedrijven: deze scan geeft de bedrijven een gericht advies over hoe ze hun werving en selectie, opleiden en ontwikkelen, beoordelen en belonen en werkinrichting kunnen aanpassen om zich als aantrekkelijk werkgever te kunnen positioneren richting jonge technici.
• Digitale behoeftescan 'technicus van de toekomst': deze scan brengt de kwalitatieve behoefte (kennis, houding en vaardigheden) van instromend personeel binnen technische bedrijven in kaart en geeft advies op welke vaardigheden bedrijven zelf de nodige leer- en ontwikkelactiviteiten kunnen opzetten. De scan biedt ook aanknopingspunten voor techniekonderwijs om curricula aan te passen, zodat deze beter aansluiten bij de behoeftes van het werkveld.
• Dialoogsessiemethodiek: een methodiek om de techniekjongeren, bedrijven en de onderwijsinstellingen in gesprek te brengen. De methodiek heeft als doel de aansluiting te verbeteren door bewustwording van elkaars verwachtingen en behoeftes en om gezamenlijk oplossingen te verzinnen. Deze methodiek – in de vorm van een e-book – kan ingezet worden bij studieloopbaanbegeleidingstrajecten in het onderwijs als onderdeel van de arbeidsmarktoriëntatie.

Publicaties

1. Alons, M., Vos, M.W. & Corporaal, S. (2018). Aansluiting Gezocht: Een handboek voor het organiseren van dialoogsessies tussen technisch onderwijs en bedrijven(opent in nieuw tabblad). Enschede: Tech Your Future.
2. Corporaal, S., Vos, M., van Riemsdijk, M., & de Vries, S. (2018). Werken in de nieuwe industriële revolutie Verwachtingen van werkgevers in de techniek over werknemer van de toekomst.(opent in nieuw tabblad) Tijdschrift voor HRM, 21(2), 20-44.
3. Peeters, S., Corporaal, S. & Vos, M.W. (2018). Rebellen in de techniek(opent in nieuw tabblad). Enschede: Tech Your Future.

• Status: afgerond project
• Partners: Saxion, Koninklijke Metaalunie, ROC Aventus en Hemmink BBV
• Financiering: TechYourFuture

Meer weten? Neem contact op met:

Menno Vos, lector Leven Lang Ontwikkelen
E-mail: mw.vos@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Meer dan één miljoen vrouwen in Nederland hebben geen officieel inkomen uit werk of uitkering. De overheid wil graag dat vrouwen gaan werken. Dat zou beter zijn voor de economie en bovendien zijn dan minder vrouwen economisch kwetsbaar.

Doel

We doen dit onderzoek omdat we meer willen weten over vrouwen die geen (officieel) inkomen hebben. Wij willen bijvoorbeeld weten of deze vrouwen tevreden zijn met de situatie. Maar ook of ze in de toekomst wél werk willen, of een eigen inkomen. En waarom ze nu geen werk of uitkering hebben. Was het een bewuste keus of is het gewoon zo gelopen? Ook zijn we benieuwd naar wat de vrouwen die willen werken nodig hebben om ook echt aan het werk te kunnen.

Aanpak

Om een goed beeld te kunnen krijgen, gaan we met zo’n twintig vrouwen in gesprek over hun situatie. Wat vinden zij zelf? Welke keuzes hebben ze gemaakt en waarom? Zouden ze het weer zo doen? Wat zouden ze anders willen? De informatie gebruiken we om een advies te geven aan de overheid. Daarnaast schrijven we verslagen die anderen, zoals het UWV en gemeenten, kunnen gebruiken om hun werk beter te doen.

• Status: lopend project
• Financier: NWO
• Partners Universiteit Utrecht
• Looptijd van 1 september 2022 tot 31 augustus 2024
• Onderzoekers Sjiera de Vries, Kim Molenaar, Aljona Wertheim

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale Innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Wat is de beste manier om statushouders naar werk te begeleiden? Die vraag staat centraal in dit project, uitgevoerd in opdracht van de provincie Overijssel. Om dit te beantwoorden, hebben we onderzoek opgestart naar vijf aanpakken. We beschrijven wat ze doen, waarom ze dat zo doen, en wat het effect is. Gezien de grote diversiteit binnen de doelgroep op kenmerken zoals leeftijd en opleidingsniveau, komen we niet tot één ideale werkwijze die voor iedereen optimaal is. Wel identificeren we werkzame bestanddelen: onderdelen in een aanpak die bijdragen aan een effectieve arbeidstoeleiding. 

Werkwijze in het kort

In het project zijn vier aanpakken onderzocht voor het begeleiden van statushouders naar werk, en één aanpak om hen te begeleiden bij het starten van een eigen onderneming. Per aanpak hebben we vastgelegd:

• Wat de aanpak inhoudt en waarom voor deze aanpak is gekozen (het plan).
• Hoe de aanpak er in de praktijk uitziet: wat wordt er gedaan, wat verandert er in de loop der tijd, welke aanpassingen worden gemaakt, waarom etc. (de praktijk)?
• Wat dat oplevert: om inzicht te krijgen in het effect van de ondersteuning hebben we statushouders gemonitord. Hoe ervaren zij de begeleiding en hoeveel van hen vinden betaald werk (het effect)?

Om zo veel en zo snel mogelijk van elkaar te leren zijn er gedurende het project een aantal leernetwerkbijeenkomsten georganiseerd waarvoor afgevaardigden van de aanpakken en diverse andere (ervarings)deskundigen zijn uitgenodigd. Met hen zijn de ervaringen in de aanpakken besproken en in een breder perspectief geplaatst.

Publicaties

De bevindingen zijn vastgelegd in het rapport Werken aan werk voor statushouders(opent in nieuw tabblad).

Deelrapporten

STAR/T: een eigen bedrijf(opent in nieuw tabblad)

Dalfsen: Thuis in Dalfsen(opent in nieuw tabblad)

Oldebroek: Statushouders doen mee(opent in nieuw tabblad)

Oldenzaal: Statushouders aan de slag(opent in nieuw tabblad)

Apeldoorn: Statushouders opnieuw thuis(opent in nieuw tabblad)

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: provincie Overijssel
• Onderzoekers: Samir Garic en Sjiera de Vries

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale Innovatie
E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Hoe zorgen we dat iedereen die kan en wil werken, mee kan doen op de Overijsselse arbeidsmarkt? Die vraag staat centraal bij dit leernetwerk.

Doel van het Leernetwerk inclusief aan het werk is het verzamelen en verrijken van de kennis en ervaring die in Overijssel is opgedaan bij het verbeteren van de arbeidsmarktpositie van mensen in een kwetsbare positie. Deelnemers brengen hun kennis en vragen in tijdens de netwerkbijeenkomsten en dat wordt samen besproken. Hierdoor wordt de kennis verrijkt en worden nieuwe inzichten ontwikkeld. Zo leren we van en met elkaar.

Werkwijze

Het Leernetwerk is in de periode december 2020 – september 2021 drie keer digitaal bij elkaar gekomen. Per keer stond een thema centraal. Tijdens de bijeenkomsten zijn inzichten uit de literatuur gepresenteerd en bespraken de deelnemers hun ervaring. En ter afsluiting van het project zijn alle opgedane inzichten beschreven zodat iedereen het nog eens kan nalezen. Zo is de kennis ook beschikbaar voor mensen die niet aanwezig konden zijn. 

Producten

Garic, S., de Vries, S. en Oenema, V., (2022). Inclusief aan het werk. Leerpunten uit het Leernetwerk(opent in nieuw tabblad). Zwolle: Lectoraat Sociale Innovatie

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: Provincie Overijssel
• Looptijd: november 2020 tot januari 2022
• Onderzoekers: Sjiera de Vries, Samir Garic en Vibeke Oenema

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale innovatie

E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) 

Voor een groep kwetsbare jongeren en (jong) volwassenen met een entreediploma (niveau 1) of mbo-niveau 2 diploma, is het lastig om een passende en duurzame plek op de arbeidsmarkt te vinden. Deze jongeren en (jong) volwassenen hebben vaak door verschillende redenen een moeilijke start in het onderwijs gehad. Ze gaan aan de slag via een uitzendbureau of krijgen tijdelijke arbeidscontracten. Hierdoor hebben ze een groter risico werkloos te raken en vinden het lastig om hun weg terug te vinden naar werk of onderwijs.

In de overstap van school naar werk of van school naar een vervolgopleiding is het bieden van een vangnet dus cruciaal om te voorkomen dat deze (kwetsbare) jongeren uitvallen. Steeds meer onderwijsinstellingen in de Regio Zwolle/IJsselvecht starten met initiatieven om zo’n vangnet te bewerkstelligen.  

Voor jongeren uit het praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs, mbo niveau 1 en 2 die na het afronden van hun opleidingstraject doorstromen naar een vervolgopleiding of naar een werkplek is er een doorleer- en doorwerkcoach beschikbaar. De doorleer- en doorwerkcoach start in de tweede helft van de opleiding en loopt door tot twee jaar nadat het diploma is behaald. De doorleer- en doorwerkcoach beoogt begeleiding te bieden aan jongeren om te voorkomen dat ze uitvallen in de overstap naar een vervolgopleiding of werk. Het is echter nog onduidelijk wat precies van de doorleer- en doorwerkcoach gevraagd wordt en wat ze kunnen bieden.

Doel

Doel van het onderzoek is om inzichten op te leveren over hoe jongeren de doorleer- en doorwerkcoach begeleiding ervaren en wat volgens hen de meerwaarde is en op welke wijze deze rol – vooral volgens de jongeren – ingevuld zou moeten worden. 

Werkwijze

We focussen ons vooral op kwalitatief onderzoek: ‘in gesprek gaan met’. De betekenis achterhalen van de begeleidingsrol vooral zoals jongeren dit ervaren. Wat is de meerwaarde van de doorleer- en doorwerkcoach in de perceptie van de jongeren? Vooral jongeren (doelgroep) bevragen: ‘’met’ in plaats van ‘over’ ze praten’.

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: Startroute
• Looptijd: maart 2022 – april 2023
• Onderzoekers: Joost van der Weide, Martha Magee en Vibeke Oenema

Meer weten? neem contact op met:

Vibeke Oenema, jr.onderzoeker Sociale Innovatie

E-mail: v.oenema@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Dit project richt zich op de bevordering van de arbeidsparticipatie van jongeren met een beperking die met succes een mbo 4 of hbo-opleiding hebben afgerond. Het is de opvolger van het project ‘Laat ze niet los!’.

De arbeidsparticipatie van jongeren met een beperking na het behalen van een mbo 4 of hbo-diploma blijft sterk achter, terwijl deze groep in omvang toeneemt. Zowel vanuit maatschappelijk als vanuit economisch perspectief is er behoefte in de provincie Overijssel om de arbeidsparticipatie van deze jongeren te bevorderen.

Behalve een wens om alle (toekomstig) werknemers tot bloei te laten komen en hun duurzame inzetbaarheid veilig te stellen, is dit ook een must. In tijden van oplopende personeelstekorten is het van groot belang al het talent in de samenleving te benutten en uitval te beperken.We werken stapsgewijs toe naar een regionale aanpak die deze jongeren gaat helpen om zelfstandig hun weg naar de arbeidsmarkt te vinden. We ontwerpen daarvoor onder andere een ondersteunende, regionale netwerkstructuur en brengen inspirerende verhalen van jongeren, werkgevers en begeleiders voor het voetlicht.

• Status: afgerond project
• Looptijd: april 2021 - december 2023
• Partners: Deltion College, Student Support Centrum, Expertisecentrum Inclusief Onderwijs (ECIO), Cavoi, gemeente Zwolle.
• Opdrachtgever: Provincie Overijssel
• Onderzoekers: Joost van der Weide en Kim Molenaar

Meer weten? Neem contact op met

Kim Molenaar, onderzoeker lectoraat Sociale Innovatie
E-mail: h.w.molenaar@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Introductie

Onderwijsinstellingen – van  pro/vso, mbo tot hbo - willen jongeren zo goed mogelijk voorbereiden en begeleiden naar betaald werk. Ze lopen er echter tegenaan dat de begeleiding veelal stopt zodra een opleiding is afgerond en een diploma is behaald. Onderwijsinstellingen en samenwerkingsverbanden in de regio starten allerlei initiatieven op om de transitie van school naar werk zo goed mogelijk te begeleiden. Vooralsnog zijn het tijdelijke trajecten die op termijn zo veel mogelijk ‘op eigen benen’ zouden moeten staan. De vraag hierbij is op welke wijze dergelijke begeleiding structurele inbedding in de regio kan krijgen.

Doel en werkwijze

In opdracht van Regio Zwolle (https://groeivooruit.nl/(opent in nieuw tabblad)) werken we aan een onderbouwd advies over de wijze waarop onderwijsinstellingen (kwetsbare) jongeren bij de overgang van school naar werk professioneel kunnen begeleiden. Er lijkt bij die overgang sprake te zijn van een onderliggend probleem, dat bij de alle schooltypen speelt: het ontbreekt aan begeleidingscontinuïteit. Daarnaast vraagt het begeleiden van die overgang ook veel van begeleiders. Ze moeten de arbeidsmarkt kennen en kennen de relevante netwerken en loketten in de regio.

• Instellingen kunnen veel van elkaar leren over hoe ze de overstap naar de arbeidsmarkt goed kunnen begeleiden. In dit onderzoek kijken we bijvoorbeeld naar de volgende zaken:
• Hoe betrekken we de regionale arbeidsmarkt (WSP, werkgevers, lokale overheden) bij de overstap?
• Welke samenwerkingskansen zijn er om duurzame arbeidsparticipatie van (kwetsbare) jongeren in de regio te versterken?
• Op welke wijze kunnen (nieuwe) initiatieven structureel worden ingebed en op welke wijze zou dit concreet vormgegeven kunnen krijgen?

Naast documentenanalyses, gaan we in gesprek met diverse betrokken partijen en professionals (onderwijsinstellingen, RMC, RMAT, gemeentes, samenwerkingsverbanden, etc.) en organiseren we enkele bijeenkomsten om dilemma’s en vraagstukken te bespreken. Ons project leidt tot een concreet voorstel om te komen tot een toekomstbestendige aanpak om de professionele begeleiding van onderwijsinstellingen en samenwerkingsverbanden in de regio van school naar betaald werk voor jongeren effectief vorm te geven.

Publicaties

Weide, van der, J.G., Korevaar, R & Strijker, I. (2022). Samenwerking versterken bij begeleiding jongeren van school naar werk. Beschrijving eco-systeem en plan van aanpak. In opdracht van Regio Zwolle. Zwolle: Lectoraat Sociale Innovatie.

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever Regio Zwolle - HCA
• Partners: RMAT, actieteam Jeugdwerkloosheid, diverse onderwijsinstellingen, gemeente Zwolle en RMC
• Looptijd van november 2021 tot november 2022
• Onderzoekers: Inge Strijker, Rosalie Korevaar, Bente de Reus (afstudeerder Hanze Hogeschool), Joost van der Weide

Meer weten? Neem contact op met:

Joost van der Weide, lector Sociale Innovatie

Email: j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Dit project bestaat uit vier deelprojecten: casestudies van projecten waarin we werken aan de arbeidsmarktpositie van statushouders. Elke casestudie heeft een andere invalshoek, door het ‘verzamelen’ van diverse casestudies willen we bijdragen aan de kennisontwikkeling over het werken aan werk voor deze specifieke doelgroep. De deelprojecten zijn:

• Leerwerktraject voor statushouders bij kringloopbedrijf Aktief
• Statushouders voor de klas
• Statushouders in de logistiek
• Monitoring bij Keolis Nederland

Leerwerktraject voor statushouders bij kringloopbedrijf Aktief

Kringloopbedrijf Aktief is een zelfstandige maatschappelijke onderneming met diverse vestigingen in de Achterhoek. Het draagt zorg voor milieubewust hergebruik van goederen en terugwinnen van materialen. Het bedrijf heeft al ervaring met arbeidstoeleiding van diverse doelgroepen. Deze kennis en ervaring wordt momenteel ingezet bij leerwerktrajecten voor statushouders met weinig tot geen opleiding en met extra aandacht voor de Nederlandse taal en (werk)cultuur. Het gaat om zo’n twaalf statushouders met als doel uit te stromen naar regulier werk. Om als bedrijf en de betrokken partners hier zoveel mogelijk ‘on the job’ van te leren, is het lectoraat gevraagd om dit proces ‘hands on’ te monitoren en te evalueren. Het onderzoek richt zich verder op het vastleggen van wat in de praktijk wordt gedaan, wat de concrete resultaten zijn en welke verbeteringen er zijn doorgevoerd. Dit doen we via intervisiebijeenkomsten (met onder andere taalcoach, directie, werkbegeleider, unithoofden, sociale dienst, werkgeversservicepunt) en we voeren gesprekken met statushouders zelf. 

Publicatie

Monitoring van het leerwerktraject van statushouders bij Stichting Aktief voor een duurzame overstap naar de reguliere arbeidsmarkt in Oost Achterhoek

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: Kringloopbedrijf Aktief
• Onderzoeker: Joost van der Weide

Statushouders voor de klas

Sinds 2019 biedt Windesheim statushouders die beschikken over een achtergrond in STEM-vakken (wiskunde, natuurkunde en scheikunde) de mogelijkheid zich voor te bereiden op een functie als docent in deze vakken. Om te leren van ervaringen die worden opgedaan met dit traject voeren we een evaluatie uit.

Doel

Doel van de evaluatie is om vast te stellen hoe een voorbereidend jaar voor statushouders het beste vorm kan krijgen. Dit niet alleen met het oog op eventuele toekomstige projecten, maar ook om bij het lopende project waar nodig tussentijds te kunnen bijsturen.

Werkwijze

Er is gekozen voor een formatieve evaluatie. Daarbij spreken we met zowel deelnemers als docenten die de opleiding verzorgen en docenten die de statushouders begeleiden bij hun stage. We vergelijken onze bevindingen met die van andere projecten met een soortgelijke doelstelling.

Publicaties

Statushouders voor de klas, een eerste evaluatie

Statushouders voor de klas, een tweede evaluatie(opent in nieuw tabblad) 

Statushouders voor de klas, een derde evaluatie(opent in nieuw tabblad)

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: MT Domein Bewegen en educatie Windesheim
• Looptijd: september 2019 – juli 2023
• Onderzoekers: Martha Magee en Sjiera de Vries

Statushouders in de logistiek

In de logistiek is het van groot belang om geschikte mensen te vinden én te houden. We zien dat de reguliere instroom vanuit het onderwijs naar de arbeidsmarkt onvoldoende waarborgen biedt om aan deze vraag naar arbeidskrachten te voldoen. De behoefte aan zij-instroom zal daarom ook de komende jaren fors zijn. Er zijn echter verschillende groepen zij-instromers waarover nog weinig kennis en ervaring is. We weten daarom nog niet op welke wijze we de zij-instroom en het behoud van deze groepen het beste kunnen organiseren. Statushouders zijn zo’n groep. Het is een groep waarin veel mensen op zoek zijn naar werk, en waarbij we veel kansen zien voor werk in de logistiek. Een aantal logistieke bedrijven heeft hier al ervaring mee opgedaan, positief dan wel negatief. 

In overleg met KennisDC Logistiek voeren we een pilotproject uit om de kansen voor en ervaringen met statushouders te verkennen. Met bedrijven uit de logistieke sector gaan we aan de slag om de praktijkvragen en mogelijkheden m.b.t. het werken met statushouders inzichtelijk te maken en ervaringen te delen.

Publicaties

Eindrapportage Statushouders in de logistiek(opent in nieuw tabblad)

• Status: afgerond project
• Looptijd: oktober 2019 tot maart 2021
• Onderzoekers: Joost van der Weide en Samir Garic

Monitoring opleidingsprogramma Statushouders tot buschauffeur bij Keolis Nederland

Keolis wil graag werkgelegenheid bieden aan mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt, zoals bijvoorbeeld statushouders. Hiervoor heeft Keolis, samen met andere partijen, een werkprogramma gestart met als doel om statushouders om te scholen naar het vak van buschauffeur en door te laten stromen naar een vast dienstverband voor onbepaalde tijd bij Keolis.

Om van het werkprogramma te leren heeft Keolis aan Windesheim gevraagd het traject te monitoren en evalueren. Daarmee wil Keolis zicht krijgen op het resultaat van het werkprogramma en dit programma waar nodig tijdig kunnen bijsturen en verbeteren.

In dit project wordt gewerkt met reflexief monitoren, dat is een manier van monitoren waarbij bevindingen direct worden besproken met de betrokken partijen en er samen met de betrokken partijen wordt gezocht naar verbeteringen. Tijdens het monitoren leggen we vast wat er gedaan is in de praktijk, wat de resultaten en inspanningen zijn en wat hiervan te leren is. Dit doen we door in gesprek te gaan met de statushouders en buddy’s. Tijdens deze gesprekken worden wensen, verwachtingen en ervaringen gedeeld en vragen we suggesties voor verbeteringen.

Publicaties

Monitoring opleidingsprogramma statushouders tot buschauffeur bij Keolis Nederland

• Status: afgerond project
• Opdrachtgever: Keolis Nederland
• Onderzoekers: Joost van der Weide en Vibeke Oenema

Algemene publicatie

Statushouders begeleiden bij de 'inburgering' op het werk: lessen voor HRM vanuit de praktijk(opent in nieuw tabblad)

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries,senior onderzoeker of Joost van der Weide, lector Sociale Innovatie
E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)of j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Mensen gebruiken vaak slechts een deel van hun talenten in hun werk. Beter herkennen van talenten en meer creativiteit bij het benutten ervan bieden mogelijkheden voor individu en organisatie. Maar hoe doe je dat?

De sociale partners in de Schoonmaak- en Glazenwassersbranche streven naar evenwichtige arbeidsrelaties in de sector. In het kader van de CAO zijn sinds 2019 meerdere projecten gestart om duurzame inzetbaarheid te bevorderen. Enerzijds om uit te proberen wat wel of niet werkt in de sector en anderzijds om werkgevers en werknemers te stimuleren samen het onderwerp duurzame inzetbaarheid op te pakken.

Na twee jaar experimenteren is duidelijk dat een belangrijke sleutel ligt bij het samen in gesprek gaan van de werkgever met de werknemer. De branche heeft echter te maken met een zeer divers personeelsbestand en het is daarmee een uitdaging om deze grote verscheidenheid aan mensen uit te dagen om zich te ontwikkelen. Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche heeft besloten een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar wat er nodig is om de eigen regierol van werknemers te versterken en hoe sociale partners dit kunnen bevorderen. Het onderzoek dient een tweeledig doel:

1. Inzicht bieden in de wijze waarop eigen regie van werknemers in de schoonmaak- en glazenwassersbranche kan worden bevorderd;
2. Inzicht geven in mogelijke afspraken en activiteiten die op brancheniveau kunnen worden gemaakt om de eigen regierol van werknemers te bevorderen.

Werkwijze

Onderzoekers van de lectoraten van Saxion en Windesheim voeren het onderzoek uit met een ontwerpgerichte en participatieve aanpak. We zijn gestart met meeloopdagen bij verschillende schoonmaakbedrijven zodat we beter in staat waren wetenschappelijke inzichten op het gebied van eigen regie te vertalen naar concrete randvoorwaarden en aandachtspunten voor de branche. Vervolgens zijn deze inzichten verdiept en worden ze omgevormd tot een gevisualiseerd, compact en concreet kader voor de branche en sociale partners met duidelijke adviezen voor het stimuleren van eigen regie.

• Partner: Lectoraat Human Capital – Saxion hogescholen
• Opdrachtgever: Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS)
• Status: afgerond project
• Onderzoekers: Joost van der Weide & Kim Molenaar 

Meer weten? Neem contact op met:

Joost van der Weide of Kim Molenaar, lector en onderzoeker Social innovatie

E-mail: j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) of h.w.molenaar@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Dit onderzoek is een vervolg op een eerder onderzoek naar eigen regie in de schoonmaak- en glazenwassersbranche.  Het rapport en de visualisaties hiervan vormen een eerste aanzet om binnen de sector op diverse niveaus dialoog te voeren over eigen regie. Met dit onderzoek richten we ons erop deze gesprekken binnen de sector te verlevendigen en de dialoog op aansprekende wijze te stimuleren. 

Aanpak

Om dit te bereiken worden drie, met elkaar samenhangende, activiteiten verricht. We volgen  wederom een ontwerpgerichte en participatieve aanpak. Eerst werken we samen met schoonmakers, glazenwassers, hun leidinggevenden, sociale partners en experts toe naar een ‘toolbox’ voor sociale partners bedoeld om de dialoog over aspecten voor het versterken van eigen regie ten aanzien van duurzame inzetbaarheid op aansprekende en sectorspecifieke wijze aan te wakkeren. Vervolgens zorgen we, middels leergemeenschappen, voor draagvlak onder betrokkenen, concrete actiepunten en oplossingsrichtingen. De leergemeenschappen leiden vooral ook tot praktische (leer)ervaringen voor schoonmakers en glazenwassers, ontwikkelmethodieken en lesprogramma’s waarmee binnen schoonmaakbedrijven medewerkers de eigen regierol zelfverzekerder in hun werk kunnen oppakken. Tot slot bundelen we (leer)inzichten en ervaringen tot een praktische handreiking.

• Status: lopend project
• Opdrachgever: Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS)
• Partners: Saxion Hogescholen, Arjella van Scheppingen
• Looptijd van 1 oktober 2022 tot 30 november 2023
• Onderzoekers Joost van der Weide, Kim Molenaar, Jana Verschoor

Meer weten? Neem contact op met:

Joost van der Weide, lector Sociale Innovatie

E-mail: j.vander.weide@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Op welke manier kunnen technische mkb-bedrijven tot een leercultuur komen waarin medewerkers worden gestimuleerd zich voortdurend te blijven ontwikkelen? Door het hoge tempo van technologisering en digitalisering worden er steeds andere eisen gesteld aan medewerkers in technische bedrijven. Techniekbedrijven staan voor de uitdaging met leven lang ontwikkelen aan de slag te gaan. We onderzoeken hoe die bedrijven tot een leercultuur kunnen komen waarin medewerkers op een proactieve manier leren. Het project sluit aan op het eerdere project 'Aansluiting gezocht'((opent in nieuw tabblad). Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is het opzetten van ontwikkeltrajecten bij techniekbedrijven en het monitoren van leeropbrengsten.  

Dit project is uitgevoerd in samenwerking met het lectoraat Leven Lang Ontwikkelen. Meer informatie over het project vindt u hier.

Talentgericht werken in teams en de rol van de leidinggevende

Effectief gebruik maken van talent is binnen organisaties een actueel vraagstuk. Organisaties hebben behoefte aan talent om beter te kunnen presteren en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Medewerkers willen graag vanuit hun talent bijdragen om met plezier te werken en zich verder te ontplooien. Talentmanagement staat dan ook hoog op de strategische HR-agenda, maar in de praktijk blijkt dat organisaties nog vaak op zoek zijn naar de juiste aanpak in het slimmer inzetten van talenten. Het herkennen van talent blijkt vaak wel te lukken, maar het daadwerkelijk (meer) gebruik maken van die talenten in het werk wordt door zowel medewerkers als leidinggevenden als lastig ervaren.

Naast talentherkenning zijn pro activiteit en talentontwikkeling de eerste stappen om tot talentbenutting in een team of organisatie te komen. Om talentbenutting onderdeel te maken van de manier van werken zijn meer stappen nodig en speelt de arbeidsrelatie tussen leidinggevende en medewerker een belangrijke rol. Met name de interactie over het koppelen van talent aan werkactiviteiten en doelen is van belang, hiermee kan de organisatie de beschikbare talenten duurzaam benutten. Dit is een proces van meerdere stappen, die door zowel medewerker als team en organisatie moeten worden gezet. De leidinggevende speelt daarbij een belangrijke rol. 

Het project ‘Duurzaam benutten van talent in organisaties' onderzoekt op welke manier het benutten van talent beïnvloed wordt door medewerkerskenmerken en door de relatie tussen medewerker en leidinggevende. Belangrijke deelvragen zijn:

• Herkennen medewerkers hun talent en ondernemen ze actie om hun talent te benutten?
• Hoe is de relatie tussen leidinggevende en medewerker en wat betekent dit voor de talentbenutting door de medewerker?
• Wat levert talentbenutting op voor de organisatie en voor de medewerker? 
• Wat kunnen teams en de organisatie doen om het proces van talentbenutting te versterken?
• Op welke wijze kunnen interventies binnen organisaties bijdragen aan de koppeling van talent aan werkactiviteiten en organisatiedoelen?

Producten

1. Digitale talentbenuttingsscan
2. E-book: Duurzaam benutten van talent(opent in nieuw tabblad)

Publicaties

Vos, M., de Vries, S., Celant, L., & Veenkamp, W. (2017). Optimaal benutten van talent.(opent in nieuw tabblad) Tijdschrift voor HRM, 20(12), 1-22.

• Status: lopend project
• Onderzoekers: Louis Celant en Rieneke Zijlstra

Looptijd

• Deelproject 1, 2015-2017: ontwikkeling talentbenuttingsscan en opbouw database (afgerond)
• Deelproject 2, 2017-2020: uitbouwen database en experimenteren met interventies (afgerond)
• Deelproject 3, 2020-2022: aanvullende experimenten met interventies (lopend)
• Deelproduct 4, 2023-2025: uitbouwen database talentbenuttingsscan 2.0 (lopend)

Meer weten?

Neem contact op met Louis Celant of Rieneke Zijlstra, onderzoekers lectoraat Sociale Innovatie
E-mail: lg.celant@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)of cm.zijlstra@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

In de logistieke sector zijn grote tekorten aan personeel. Ook is er sprake van een upgrading van logistieke beroepen op middelbaar en hoger niveau. Veel van het zittende personeel is nu nog te weinig toegerust op veranderende eisen die de sector stelt. Om hierop in te spelen moet deze sector stevig inzetten op opleiding en ontwikkeling. Een branche die veel vraagt van mensen moet ook investeren in aantrekkelijk werkgeverschap om logistici aan te trekken en te behouden.

Sociale innovatie-instrumenten

Deze ontwikkelingen vragen om aandacht voor sociale innovatie, oftewel organisatorische veranderingen die gericht zijn op het actief betrekken van medewerkers. Dit project richt zich op het inventariseren van sociale innovatie-instrumenten die je kunt inzetten in de logistieke sector, zodat bedrijven zelf aan de slag kunnen met sociale innovatie. Op de langere termijn levert dat kennis op over welke sociale innovaties geschikt zijn in welke situatie.  

Van casestudies tot tools

In het project zijn verschillende casestudies, interventies en tools ontwikkeld die de bedrijven kunnen inzetten om sociale innovatie op hun werkvloeren op gang te brengen. Het project Sociale innovatie in de logistiek richt zich specifiek op het inventariseren welke van deze tools relevant zijn, of te maken zijn, voor de logistiek en het ontwikkelen van instrumenten waarmee logistieke bedrijven inzicht krijgen in waar kansen liggen om zelf aan de slag te gaan met sociale innovatie. De tools die in het project ontwikkeld zijn, worden nu ingezet in een regionale pilot Social Innovators Logistics Limburg.

• Status: afgerond project
• Onderzoekers: Menno Vos en Klaas Mijnheer, domein Techniek van Windesheim, TNO en Fontys
• Financiering: mede gefinancierd door KennisDC logistiek

Resultaten

• Toolbox sociale innovatie in de logistiek
• Kennisbox sociale innovatie KennisDC logistiek waarin resultaten van het regionale pilotspoor werden getoond

Meer weten? Neem contact op met:

Menno Vos, lector Leven Lang Ontwikkelen
E-mail: mw.vos@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Veel organisaties krijgen in toenemende mate te maken met vraagstukken die niet binnen de eigen organisatie kunnen worden opgelost, dat zijn met name maatschappelijke vraagstukken. Denk daarbij aan omgaan met verandering van het klimaat, vervanging van het gebruik van fossiele brandstof als energiebron of de participatie van burgers in relatie tot de terugtrekkende overheid. Dergelijke vraagstukken worden ‘wicked’ genoemd, omdat ze complex en weerbarstig zijn, geen eenduidige aanpak of oplossing kennen en zelfs onoplosbaar lijken. In dit onderzoeksthema werken we aan kennis over de aard van wicked vraagstukken en welke wijze van sturing en besluitvorming (governance) hierbij passend zijn.

Humans cause and increasingly suffer from negative environmental impacts. Increasing the resilience of communities is one proposed response. However, there is no consensus on what socio-ecological resilience is nor on its value in helping communities withstand calamities. This qualitative research explores community resilience and responses to environmental challenges among groups involved with one of the following networks: Transition, the Dark Mountain Project, or the Alaska Federation of Natives.

Purpose

The results of this PhD-research will contribute to the theorization and operationalization of community resilience. The study consists of the following data collection and analysis phases, which are repeated with each network:

1. In-depth interviews with active, adult participants from several communities associated with each network. Interviews are transcribed and then analyzed in four different stages.
2. A discourse analysis of publicly available, material written by network leadership and staff.
3. Observations of the interview situation and/or participants’ communities and projects

Comparison between the networks is also a key facet of the study. Thus, the last phase will be to compare and contrast the findings from each network, related to community resilience and responses to environmental challenges.

Early results

Initial results suggest a underlying process to becoming a network member, institutionalizing fluidity into community responses, and an emerging idea of “the toll” of living outside the mainstream, experienced by people who individually or collectively engage in practices that are beneficial to the environment.

Publications

Boisvert, D. M., & Suransky, C. (2023). “Connecting Better and Wider”: A Constructivist Grounded Theory and Situational Analysis Exploration of Community Resilience in the Anthropocene Among the Transition Network. The Qualitative Report, 28(8), 2437-2463. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2023.6163 

• Status: lopend
• Onderzoeker: Deanne Boisvert
• Financier: NWO

E-mail: e.rijsdijk@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad) 

Onderzoekfocus

Publicaties

• Lectoraten Sociale Innovatie en Energietransitie (2021). Inclusieve energietransitie in Overijssel. Artikel op website Nieuwe Energie Overijsel. Inclusieve energietransitie in Overijssel | Nieuwe Energie Overijssel(opent in nieuw tabblad) 
• Lectoraat Sociale Innovatie (2021). Literatuuronderzoek naar participatie van burgers bij overheidsinitiatieven. Artikel op website Nieuwe Energie Overijsel. Literatuuronderzoek naar participatie van burgers bij overheidsinitiatieven | Nieuwe Energie Overijssel(opent in nieuw tabblad).
• Lohuis, R. (2021). Inclusive Participation in the Transition Towards Sustainable Heat. Zwolle: Lectoraat Sociale Innovatie, Hogeschool Windesheim.

• Status: afgerond project
• Financier: Dit project wordt uitgevoerd in opdracht van Provincie Overijssel
• Looptijd: 2020 - 2022
• Onderzoekers: Liesbeth Rijsdijk, Maike de Bot en Stephanie Geertman, in samenwerking met onderzoekers van het Lectoraat Energietransitie en Nieuwe Energie Overijssel Alliantie

In het project is verkend welke vraagstukken spelen op het terrein van sociale en technologische innovatie van klimaat adaptieve vraagstukken in de drie geselecteerde regio’s

Drie cases

Het project betreft drie cases, in drie gebieden:

• Mastenbroekerpolder, regio Zwolle, Nederland
• Kujawsko-Pomorskie in Toruń, Polen
• Wesermarsch, Duitsland

Doel

Het doel van het onderzoeksproject is een multilateraal en transdisciplinair onderzoeksconsortium te vormen om een gezamenlijke verkenning te doen van de vraagstukken die spelen op het terrein van sociale en technologische innovatie van klimaatadaptieve vraagstukken in de drie geselecteerde regio’s. Op basis van deze verkenning zullen er geschikte EU-calls voor projecten worden geïdentificeerd met de intentie een gezamenlijk onderzoeksproject in te gaan dienen. 

• Status: afgerond project
• Looptijd: 2019-2021

Meer weten? Neem contact op met:

Dr. Liesbeth Rijsdijk, lector Netwerken in een circulaire economie
E-mail: e.rijsdijk@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)

Het kabinet wil dat de komende tien jaar, anderhalf miljoen huizen worden verduurzaamd, met als uiteindelijk doel dat in 2050 alle huizen energieneutraal zijn. Een belangrijke voorwaarde voor het slagen hiervan is dat huiseigenaren in beweging komen en dat de vragen die zij hebben over de energietransitie en meer specifiek over de warmtetransitie van hun woning, zo snel en goed mogelijk worden beantwoord.

Doel

In het Twomes onderzoeksproject willen we achterhalen welke vragen er leven bij bewoners met betrekking tot de warmtetransitie van hun woning, en welke van deze individuele vragen geautomatiseerd beantwoord zouden kunnen worden. Daarnaast willen we de drijfveren en  barrieres die bewoners ervaren bij de warmtetransitie van hun woning achterhalen. Het uiteindelijke doel van het Twomes onderzoeksproject is om bewoners te helpen bij het nemen van stappen in het energiezuiniger maken van hun woning. Dit onderzoeksproject maakt onderdeel uit van een groter onderzoeksproject van het Lectoraat Energietransitie.

Hiertoe is er een onderzoek uitgevoerd dat bestond uit drie onderdelen:

1. Diepte-interviews met vijf professionals die dagelijks te maken hebben met vragen van bewoners over de energietransitie;
2. Contentanalyse van bewonersvragen die op online platforms te vinden zijn en
3. Diepte-interviews onder bewoners van de wijk Assendorp in Zwolle.

Belangrijkste resultaten

Het onderzoek heeft in totaal meer dan 70 bewonersvragen opgeleverd, waarvan een deel geautomatiseerd kunnen worden. De meeste vragen liggen op het vlak van “kosten-baten”; hoeveel gedoe levert iets op; overzicht over het proces (als ik maatregel A tref, wat komt er dan nog achter aan? Waar kan ik betrouwbare en onafhankelijke informatie vinden en wat gaat de gemeente in mijn wijk doen/wat gaat de overheid doen (bv. subsidies). Sociale vergelijking is een belangrijke stimulans voor het nemen van stappen in de warmtetransitie; mensen schatten hun eigen energieverbruik te rooskleurig in en zij willen graag weten wat anderen hebben gedaan die een vergelijkbare woning en gezinssituatie hebben. Bewoners hebben grote behoefte aan betrouwbare onafhankelijke informatie en een helder en voorspelbaar overheidsbeleid m.b.t de warmtetransitie. Hoe groter de onzekerheid, hoe minder snel bewoners tot actie zullen overgaan.

Publicaties

Rijsdijk, L., de Bot, M., de Vries, P.K. & ter Halle, P.H.J. (2021). Over groene lopers en rode drempels:
Welke vragen, drijfveren en barrières hebben en ervaren bewoners bij het doen van woningaanpassingen in de warmtetransitie?

• Status: afgerond project
• Partners: Lectoraat Energietransitie, Lectoraat Waardenvolle Journalistiek en 50 tinten groen Assendorp
• Financier: TechForFuture
• Looptijd: februari 2020 t/m oktober 2021
• Onderzoeker: Liesbeth Rijsdijk in samenwerking met onderzoekers van de Windesheim-lectoraten Energietransitie en Constructive Journalism

De sectoren zorg en welzijn veranderen snel. De beroepspraktijk concentreert zich meer in de wijk en alle professionals zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking. Ook wordt er meer geïnvesteerd in een goede relatie met mantelzorgers en vrijwilligers. Hoe kunnen zij de kwaliteit van hun samenwerking eenvoudig monitoren en, indien nodig, zelf bijsturen? 

Indicatoren voor een goede samenwerking

De samenwerking moet efficiënter en effectiever, waarbij meer aandacht ontstaat voor leefstijlgerichte preventie en het bevorderen van de zelfredzaamheid van wijkbewoners. Deze nieuwe manier van werken brengt de nodige onzekerheden en vragen met zich mee. Veel professionals hebben meer behoefte aan indicatoren voor een goede samenwerking en aan ondersteuning bij het kiezen van passende acties of methodieken bij een vastgesteld samenwerkingsprobleem. 

Digitale Samenwerkingsthermometer

We onderzochten welke factoren de samenwerking in de wijk bevorderen of juist belemmeren. Met de uitkomsten is een digitale Samenwerkingsthermometer door ons ontwikkeld, een instrument waarmee je op efficiënte wijze de kwaliteit van samenwerking in een team monitort én bijstelt. Ook kun je de samenwerking met mantelzorgers en vrijwilligers met dit meetinstrument evalueren. Bovendien geeft de thermometer inzicht in hoe je die samenwerking kunt verbeteren.

Producten

Dit onderzoek heeft de digitale Samenwerkingsthermometer(opent in nieuw tabblad) opgeleverd, waarmee de kwaliteit van samenwerking binnen een team kan worden gemonitord én bijgesteld.

Publicaties

• Hofhuis, J., Mensen, M., Ten Den, L., Van den Berg, A., Koopman-Draijer, M., Smits, C. & De Vries, S. (2016). Succesfactoren voor Interprofessioneel Samenwerken in de Wijk. Een kwantitatief onderzoek onder Nederlandse zorg- en welzijnsprofessionals. (opent in nieuw tabblad)Zwolle: Windesheim.
• Smits, C.H.M., Hofhuis, J., Rijsdijk, L., Mensen, M.W.M., De Vries, S. (2016). Interprofessioneel samenwerken rond ouderen in de wijk. (2016). In: Wilken, J.P. & Van Bergen. Handboek Werken in de Wijk. Uitgeverij SWP.

Partners

Dit onderzoek is gedaan in samenwerking met het lectoraat Innoveren met Ouderen en zorgorganisaties en experts: 

Sanitas Thuiszorg, Driezorg, de Stouwe, Welzijn Mensenwerk, Icare, Medrie, De Kern, MJD, Humanitas, Arts en Zorg, Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen, Movisie, Vilans, Lectoraat Samenlevingsvraagstukken VIAA, Nederlandse Vereniging van Maatschappelijk Werkers, Vrijwilligerscentrale Zwolle Doet, Denktank 60+Noord,Werkgeversvereniging Zorg en Welzijn, Stichting Present,  zorgcampus Noorderboog Meppel, Stichting Present Zwolle, Academische Werkplaats Thuiszorg Gezondheid Dichtbij, Opleidingen Verpleegkunde, SPH, TG en MWD, V&VN, Lectoraat de Gezonde Stad, Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht Zwolle, gemeente Zwolle, MEE IJsseloevers en WIJZ.

• Status: afgerond project
• Financiering: SIA-RAAK

Meer weten? Neem contact op met:

Sjiera de Vries, senior onderzoeker Sociale Innovatie
E-mail: sjiera.de.vries@windesheim.nl(opent in nieuw tabblad)