Het EBBE-profiel: Bouwen aan een duurzame toekomst met Energietransitie Bewuste en Bekwame Engineers

Docenten in het hoger beroepsonderwijs staan voor de uitdaging om studenten op te leiden tot professionals die complexe maatschappelijke vraagstukken kunnen aanpakken. Eén van deze vraagstukken is de energietransitie. Om deze transitie te kunnen versnellen hebben we technici nodig die onder andere beschikken over innovatieve technische kennis en vaardigheden en die multidisciplinair kunnen samenwerken vanuit een gezamenlijk belang. Om engineers op te leiden die het verschil kunnen maken, werken de techniekopleidingen en het lectoraat Energietransitie van hogeschool Windesheim aan het ontwerpen van energietransitie-inclusieve curricula. Ons energietransitie bewuste en bekwame engineers (EBBE)-profiel vormt daarin de basis.

Integrale curricula

Bij Hogeschool Windesheim geloven we dat een succesvolle energietransitie professionals vereist die niet alleen uitblinken in hun eigen vakgebied, maar zich ook bewust zijn van de grenzen van hun kennis en nieuwsgierig zijn naar andere specialistische perspectieven. Deze professionals hanteren een integrale aanpak en zijn bereid om over de grenzen van hun vakgebied heen te kijken. Met hun brede perspectief en vermogen om verschillende disciplines te integreren, spelen zij een cruciale rol in het creëren van duurzame en innovatieve oplossingen voor de uitdagingen van de energietransitie. Om deze professionals op te leiden, maken wij onze techniekopleidingen energietransitie-inclusief, zodat alle engineers goed voorbereid worden op de vraagstukken van vandaag en de nabije toekomst.

Docenten als sleutel tot curriculuminnovatie

Verschillende studies tonen aan dat docenten de sleutel vormen tot succesvolle innovaties in het onderwijs. Als krachtige beïnvloeders van het leerproces van studenten, spelen onze hogeschooldocenten een essentiële rol bij het ontwerpen van kwaliteitsvolle curricula. Om de overgang naar energietransitie-inclusieve curricula te realiseren, is het van belang dat onze docenten en het werkveld nauw samenwerken en de verandering omarmen. Daarom hebben we gekozen voor een veranderstrategie waarbij we het urgentiebesef hebben gecreëerd en onze docenten, professionals uit het werkveld, studenten en experts hebben samengebracht in diverse bijeenkomsten. Samen hebben zij nagedacht over de vereiste competenties van de energietransitie-bewuste en bekwame engineer (EBBE). De nieuwe inzichten hebben we gebruikt om een profiel te creëren dat de benodigde vaardigheden en kennis beschrijft om succesvol bij te dragen aan het versnellen van de energietransitie. Dit profiel is afgestemd op relevante bestaande competentiemodellen voor duurzame professionals.

EBBE-profiel kort toegelicht

Om daadwerkelijk in actie te komen voor de energietransitie, is het essentieel om de bereidheid tot verandering te ontwikkelen. Wat kun je doen en welke kennis en vaardigheden heb je daarvoor nodig? Het EBBE-profiel (figuur 1) moet daaraan bijdragen. Het profiel is gebaseerd op de principes van willen, weten en kunnen. De bereidheid tot verandering, weten wat er gedaan kan worden en het bezitten van de benodigde kennis en vaardigheden vormen de kern van het EBBE-profiel en leiden tot zes eigenschappen. EBBE-engineers zijn professionals die beschikken over:

1. Technische kennis voor een succesvolle energietransitie: ze hebben kennis van energie-efficiëntie, duurzame energieopwekking, -transport en -opslag, en zijn op de hoogte van de bijbehorende processen en wet- en regelgeving.
2. Systeemdenken als kerncompetentie: ze begrijpen de complexiteit van de energietransitie en kunnen waarde toevoegende oplossingen ontwikkelen.
3. Duurzaamheid als focus: ze combineren duurzame energie- en materiaalkeuzes met het streven naar sociale rechtvaardigheid en een veilige leefomgeving binnen ecologische grenzen.
4. Leiderschap & waarden: ze ontwikkelen veranderstrategieën en werken samen met verschillende experts.
5. Aanvullende vaardigheden: ze bezitten vaardigheden die hen in staat stellen om invulling te geven aan complexe maatschappelijke vraagstukken.
6. Adaptief vermogen: ze kunnen zich aanpassen aan veranderende omstandigheden en nieuwe technologieën.

Hieronder vind je de visuele weergave van het EBBE-profiel.

EBBE-profiel als instrument

Het EBBE-profiel vormt een belangrijk instrument voor onze docenten bij het ontwerpen van energietransitie-inclusieve curricula. Het biedt hen de mogelijkheid om het onderwijs te ontwikkelen, te toetsen en aan te passen aan de vereisten van de energietransitie.

Vervolg

Op dit moment werken opleidingen aan energietransitie-inclusieve curricula. Het EBBE-profiel helpt bij de concretisering van de zes eigenschappen, op maat van de opleiding. Wij geloven dat het delen van kennis van cruciaal belang is. Daarom delen we dit EBBE-profiel graag met andere onderwijsinstellingen. Samen kunnen we een bredere impact maken en meer professionals opleiden die in staat zijn om duurzame oplossingen te bieden in de energietransitie. 

Meer weten?

Wil je meer weten over het profiel voor de Energietransitie Bewuste en Bekwame Engineer? Neem contact op met:

• Claudia Tempels, programmamanager ‘Opleiden voor de energietransitie’, lectoraat Energietransitie hogeschool Windesheim
  cdg.tempels@windesheim.nl; (opent in nieuw tabblad)of mail naar
  energietransitie@windesheim.nl (opent in nieuw tabblad)